Tου Ole Hansen
Επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων
Saxo Bank
Τα hedge fund και οι επενδυτές σε πετρέλαιο γενικά αντιμετώπισαν δυσκολίες το προηγούμενο τρίμηνο, ειδικά αφότου η συμφωνία μεταξύ των χωρών εντός και εκτός ΟΠΕΚ για μείωση της παραγωγής απέτυχε να ενισχύσει τις τιμές. Ωστόσο η πρόβλεψη για τον χρυσό είναι ανοδική, με φόντο την αβεβαιότητα που προκαλούν διάφοροι γεωπολιτικοί παράγοντες, αλλά και τους κινδύνους σε ό,τι αφορά την ακολουθούμενη πολιτική.
Το Β’ τρίμηνο του 2017 αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολο για το πετρέλαιο, καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις στις ΗΠΑ και ο περιορισμός των εντάσεων στη Νιγηρία και τη Λιβύη υποστήριξαν ένα άλμα στην παγκόσμια παραγωγή. Αυτό συνέβαλε ώστε να αντισταθμιστούν οι περικοπές παραγωγής από άλλα μέλη του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ) και τη Ρωσία, δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο την προσπάθεια εξισορρόπησης της αγοράς.
Ένα νέο κύμα αδυναμίας τον Ιούνιο οδήγησε τις τιμές τόσο του WTI όσο και του Brent σε πτώση κάτω από τα 50 USD/βαρέλι, και αναίρεσε όλα τα κέρδη που πυροδότησε η απόφαση του περασμένου έτους από ορισμένες χώρες εντός και εκτός ΟΠΕΚ να μειώσουν την παραγωγή πετρελαίου.
Αν και η απόφαση έχει τηρηθεί σε μεγάλο βαθμό, μέχρι στιγμής η επίδραση στις τιμές είναι περιορισμένη, αφού οι χώρες-παραγωγοί δεν έχουν μειώσει τις εξαγωγές αντίστοιχα με την παραγωγή.
Κατά το Γ’ τρίμηνο, η δυνατότητα του ΟΠΕΚ να συνεχίσει τις εξαγωγές λογικά θα μετριαστεί από την ανάγκη να διατηρηθούν περισσότερα αποθέματα πετρελαίου στο εσωτερικό κάθε χώρας προκειμένου να καλυφθεί η αυξημένη εγχώρια ζήτηση στη διάρκεια των θερινών μηνών. Στις ΗΠΑ, ο ρυθμός ανάπτυξης της παραγωγής το Β’ τρίμηνο μειώθηκε περισσότερο από το μισό σε σχέση με το Α’ τρίμηνο. Αυτό ενδέχεται να αποτελεί μια πρώτη ένδειξη ότι οι παραγωγοί των ΗΠΑ δεν είναι προδιατεθειμένοι ή σε θέση να διατηρήσουν τα επίπεδα παραγωγής ανεξαρτήτως τιμής.
Αυτές οι εξελίξεις προσφέρουν στον ΟΠΕΚ μια ευκαιρία: εάν όλα πάνε καλά, τους επόμενους μήνες η τιμή του αργού πετρελαίου Brent είναι πιθανό να καταγράψει ξανά ράλι προς τα 55 USD/βαρέλι – προτού εμφανιστεί ένα νέο κύμα αδυναμίας, καθώς η προσοχή θα στρέφεται στο 2018 και τον ενδεχόμενο κίνδυνο νέων εμποδίων σε περίπτωση που ο ΟΠΕΚ και η Ρωσία δεν καταφέρουν να επιμηκύνουν τη συμφωνία μείωσης της παραγωγής πέραν του Α’ τριμήνου του 2018.
Με βάση αυτή την υπόθεση, περιορίζουμε την πρόβλεψη που κάναμε το Β’ τρίμηνο για το τέλος του έτους στο αργό πετρέλαιο Brent από τα 58 USD στα 53 USD/βαρέλι.
Το 2017 μέχρι στιγμής έχει αποτελέσει πολύ δύσκολη χρονιά και για τα hedge fund. Η συμφωνία για μείωση της παραγωγής τον περασμένο Νοέμβριο προκάλεσε άνοδο της κερδοσκοπικής ζήτησης στο πετρέλαιο. Η τάση αυτή κορυφώθηκε τον Φεβρουάριο, όταν τα hedge fund κατέληξαν να έχουν στα χέρια τους σχεδόν 1 δισ. βαρέλια πετρελαίου, με την πεποίθηση ότι είχε εδραιωθεί ένα κατώτατο όριο και ότι η πιο πιθανή πορεία ήταν αυτή που οδηγούσε υψηλότερα.
Τρία συνεχόμενα κύματα μαζικών πωλήσεων, καθώς το αντίτιμο για τις προσδοκίες έναντι του ΟΠΕΚ έχανε τη δυναμική του, έκαναν τους πιθανούς αγοραστές να υποχωρήσουν, δίνοντας την πρωτοκαθεδρία ξανά στο σορτάρισμα.
Η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί μέχρι οι εκθέσεις αποθεμάτων να αρχίσουν να δείχνουν βάσιμες ενδείξεις βελτίωσης. Η απελπισμένη αναζήτηση ενημερωμένων στοιχείων έστρεψε έντονα την προσοχή στην εβδομαδιαία έκθεση πετρελαίου της Υπηρεσίας Ενέργειας των ΗΠΑ (EIA).
Χωρίς να το θέλει, μάλιστα, η ΕΙΑ ανέλαβε σχεδόν ρόλο δείκτη για την παγκόσμια αγορά, παρά το γεγονός ότι παρέχει στοιχεία μόνο για τις ΗΠΑ.
Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα συνεχίσει να αυξάνεται καθ’ όλη την επόμενη δεκαετία. Αυτό ασκεί πιέσεις στις εταιρείες ενέργειας να αναζητήσουν νέα κοιτάσματα πετρελαίου για να αντικαταστήσουν τις πετρελαιοπηγές που εξαντλούνται και να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση. Τα επόμενα δύο με τρία χρόνια η εν λόγω ανάγκη είναι απίθανο να προκαλέσει προβλήματα, αφού το 2018 η αύξηση της παραγωγής μόνο από τις χώρες εκτός ΟΠΕΚ επαρκεί για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση.
Πέραν αυτής της περιόδου θα απαιτηθεί μια σταθερή έως ανοδική τιμή. Βασικός πιθανός, αλλά και άγνωστος επιβαρυντικός παράγοντας για τη ζήτηση είναι η ταχύτητα με την οποία θα εγκαταλείψουμε τις μηχανές καύσης υπέρ της ηλεκτρικής ενέργειας και του αερίου.
Διατηρούμε ανοδικές προβλέψεις για τον χρυσό, με βάση την πεποίθηση ότι ο κίνδυνος για την οικονομία των ΗΠΑ αυτή τη στιγμή είναι μάλλον περιορισμένος. Αυτό ενδέχεται να προκαλέσει υπερβολική αισιοδοξία στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοιχτής Αγοράς (FOMC) αναφορικά με τις αυξήσεις επιτοκίων. Η αγορά ομολόγων υποδεικνύει ήδη προς αυτή την κατεύθυνση, χαράσσοντας μια πιο επίπεδη καμπύλη αποδόσεων καθώς τα ομόλογα μακροπρόθεσμης λήξης εξακολουθούν να βρίσκονται σε ζήτηση.
Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό, όπως καταγράφονται μέσα από τα δεκαετή νεκρά σημεία, έχουν μειωθεί σε χαμηλό 7 μηνών. Παρά το γεγονός ότι αυτό ενδέχεται να φαίνεται αρνητικό για τον χρυσό, μειώνει επίσης την ανάγκη για άνοδο των επιτοκίων, διασφαλίζοντας έτσι ότι οι πραγματικές αποδόσεις –βασικό κριτήριο για τον χρυσό– θα παραμείνουν υποτονικές.
Η επενδυτική ζήτηση για διαπραγματεύσιμα προϊόντα αυξάνεται σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Τόσο οι ιδιώτες όσο και οι θεσμικοί επενδυτές αναζητούν διαφοροποιημένες τοποθετήσεις και μια ενδεχόμενη αντιστάθμιση κινδύνου έναντι αυτού που γίνεται αντιληπτού ως εσφαλμένη αποτίμηση των χρηματοοικονομικών κινδύνων – αυτό τουλάχιστον φανερώνει η απόκλιση ανάμεσα στις ενισχυμένες μετοχές και τη χαμηλή μεταβλητότητα, έναντι της αυξανόμενης αβεβαιότητας για την οικονομική πολιτική.
Η αβεβαιότητα για την ικανότητα του προέδρου Τραμπ να επαναφέρει σε τροχιά υλοποίησης τις πολιτικές του υπέρ της ανάπτυξης, σε συνδυασμό με πολλούς γεωπολιτικούς κινδύνους, έχουν επίσης αυξήσει τη ζήτηση για ασφαλή καταφύγια όπως ο χρυσός.
Τα hedge fund προχώρησαν σε σημαντικές αγορές χρυσού στις αρχές Ιουνίου καθώς η προοπτική διάσπασης της καθοδικής τάσης που κρατεί από το 2011 γινόταν όλο και πιο έντονη. Ωστόσο η αποτυχία διάσπασης του ορίου των 1.300 USD/ουγγιά και τα επιθετικά σχόλια κατά τη συνάντηση της FOMC στις 14 Ιουνίου άφησαν την αγορά του χρυσού έκθετη σε άλλη μια διόρθωση. Με δεδομένη τη βραχυπρόθεσμη πρόβλεψή μας, αυτό αποτελεί ευκαιρία αγοράς.
Επιμένουμε στην πρόβλεψή μας για το τέλος του έτους στα 1.325 USD/ουγγιά στον χρυσό, με τον κίνδυνο να συγκεντρώνεται μάλλον στην προοπτική ανόδου. Η πρόβλεψη αυτή στηρίζεται στην πεποίθηση ότι μια διάσπαση πάνω από τα 1.300 USD/ουγγιά είναι πιθανό να προσελκύσει το ανανεωμένο ενδιαφέρον των hedge fund που επικεντρώνονται σε πιο ευκαιριακές και μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις.
