Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Την ολοκλήρωση σε πολιτικό επίπεδο της τρίτης αξιολόγησης ανακοίνωσε χθες το Eurogroup, ενώ στα μέσα Φεβρουαρίου θα γίνει η εκταμίευση του μεγαλύτερου μέρους της δόσης, αφού προηγουμένως ολοκληρωθούν από ελληνικής πλευράς και τα τελευταία προαπαιτούμενα.
Παράλληλα, με απόφαση του Εurogroup ξεκινούν οι τεχνικές συζητήσεις σχετικά με το πώς θα διασφαλιστεί η ανάπτυξη μετά την έξοδο από το πρόγραμμα και η στρατηγική που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση, ενώ με βάση τις προβλέψεις που θα προκύψουν θα γίνει και η περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους.
Η χθεσινή συζήτηση δεν ήταν δύσκολη ως προς το κλείσιμο της αξιολόγησης, δεδομένου ότι οι τεχνοκράτες του ΕWG είχαν δώσει από την Παρασκευή το «πράσινο φως» κρίνοντας ότι η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε στη συντριπτική πλειονότητα των προαπαιτούμενων, ενώ και αυτά που παραμένουν σε εκκρεμότητα θα διευθετηθούν πριν από την εκταμίευση του μεγαλύτερου τμήματος της δόσης στα μέσα Φεβρουαρίου.
Το ύψος της δόσης καθορίστηκε στα 6,7 δισ. ευρώ και θα δοθεί σε δύο υποδόσεις. Η πρώτη υποδόση ανέρχεται σε 5,7 δισ. ευρώ και θα κατανεμηθεί ως εξής: 3,3 δισ. ευρώ για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας μέχρι τον προσεχή Ιούνιο, 1,9 δισ. ευρώ για τη σύσταση αποθεματικού ασφαλείας εν όψει της εξόδου για δανεισμό μετά τη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο, και 0,5 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Ωστόσο, η εκταμίευση θα γίνει μόλις οι θεσμοί επιβεβαιώσουν ότι ολοκληρώθηκαν όλα τα προαπαιτούμενα. Η δεύτερη υποδόση που θα πάει επίσης στην αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών, ανέρχεται σε 1 δισ. ευρώ και θα δοθεί μετά τον Απρίλιο. Προηγουμένως θα επιβεβαιωθεί από την πλευρά των θεσμών εάν λειτουργούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, ενώ θα πρέπει να υποβληθούν από την Αθήνα τα απαραίτητα παραστατικά, που θα αποδεικνύουν ότι τα χρήματα της πρώτης υποδόσης για τις ληξιπρόθεσμες καταβλήθηκαν μαζί με την εθνική συμμετοχή.
Αναφορικά με την επόμενη μέρα, οι προπαρασκευαστικές εργασίες για την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση θα ξεκινήσουν τις επόμενες βδομάδες. Συνολικά η κυβέρνηση θα πρέπει να εφαρμόσει ένα σύνολο 88 προαπαιτούμενων, προκειμένου να ολοκληρωθεί μαζί της και το πρόγραμμα. Όπως επισημάνθηκε, είναι απολύτως αναγκαίο να κλείσει η εν λόγω αξιολόγηση μέχρι τον Ιούνιο, ώστε να υπάρχει χρόνος μέχρι τη λήξη του προγράμματος, το τελευταίο 10ήμερο το Αυγούστου, να γίνει και η τελική προετοιμασία.
Πάντως, με την τέταρτη αξιολόγηση θα γίνει λεπτομερής εξέταση της πορείας του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2019, ώστε να διαπιστωθεί αν η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά για την επίτευξη του στόχου του 3,5% του ΑΕΠ. Σε περίπτωση που δεν πειστούν οι δανειστές, τότε, όπως αναφέρεται και στην έκθεση συμμόρφωσης, μπορεί να επισπευστεί η εφαρμογή του μέτρου της μείωσης του αφορολόγητου που κανονικά είναι προγραμματισμένη για την 1η Ιανουαρίου 2020.
Ο νέος πρόεδρος του Εurogroup, Μάριο Σεντένο, αναφέρθηκε στην πολιτική συμφωνία για το κλείσιμο της αξιολόγησης επισημαίνοντας ότι χαιρετίστηκε από όλους η εξαιρετική συνεργασία μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών. Τώρα θα ξεκινήσει, όπως είπε, μια ολιστική εξέταση της ανάπτυξης στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, ώστε στη συνέχεια με βάση την προσέγγιση που θα γίνει να αποφασιστεί η παρέμβαση στη χρέος. «Θέλουμε να διασφαλίσουμε», είπε, «ότι η Ελλάδα θα μπει σε μια τροχιά ανάπτυξης».
Από την πλευρά του ο κ. Μοσκοβισί χαιρέτισε τη χθεσινή συμφωνία, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα έχει ολοκληρωθεί η εκπλήρωση όλων των προααπαιτούμενων. Μίλησε για πολύ σπουδαία δουλειά από ελληνικής πλευράς, την οποία χαιρέτισαν, όπως είπε, και αυτοί που στην αρχή ήταν διστακτικοί για τα κατά πόσο η Ελλάδα θα ανταποκριθεί στον όγκο αυτό των προαιπαιτούμενων. Σύμφωνα με τον επίτροπο, έχουν εκπληρωθεί 95 από τα 110 προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, χαρακτήρισε ευχάριστη εξέλιξη την έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, προσθέτοντας ότι η δόση θα εκταμιευθεί το δεύτερο 15νθήμερο του Φεβρουαρίου, μόλις εκπληρωθούν όλα τα προαπαιτούμενα και γίνουν οι επικυρώσεις από εθνικά κοινοβούλια.
Στην ανακοίνωση του Εurogroup εκφράζεται η ικανοποίηση για την εφαρμογή σχεδόν όλων των συμφωνημένων προαπαιτούμενων δράσεων για την τρίτη αξιολόγηση.
Όπως τονίζεται, οι ελληνικές αρχές έχουν εγκρίνει τον κρατικό προϋπολογισμό του 2018, ο οποίος συμμορφώνεται με τον συμφωνηθέντα για στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ. Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές έχουν υπερβεί τους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν τεθεί τα τελευταία τρία χρόνια (2015-2017), ενώ ενισχύθηκε η συλλογή των φόρων και βελτιώθηκε η αποτελεσματικότητα του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας.
Τονίζεται επίσης ότι το επιχειρηματικό περιβάλλον βελτιώθηκε με περαιτέρω ενέργειες, που αποσκοπούν στο άνοιγμα των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, στη βελτίωση του συστήματος αδειοδότησης των επενδύσεων, στην άρση κανονισμών που περιορίζουν αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων, καθώς και στο άνοιγμα των ενεργειακών αγορών. Η πρόοδος στο πλαίσιο της υποστήριξης της επίλυσης των «κόκκινων» δανείων επιτεύχθηκε με περαιτέρω ενέργειες σχετικά με την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος εξωδικαστικής συμφωνίας και την έναρξη ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.
Το Εurogroup καλεί τις ελληνικές αρχές να ολοκληρώσουν επειγόντως τα εκκρεμή προαπαιτούμενα, ενώ αναθέτει στο EWG την επαλήθευση της πλήρους εφαρμογής των εκκρεμών προγενέστερων δράσεων βάσει αξιολόγησης από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Αυτό θα περιλαμβάνει αξιολόγηση για να επιβεβαιωθεί ότι εξασφαλίζεται συνεχής και απρόσκοπτη ροή ηλεκτρονικών δημοπρασιών, καθώς και η ολοκλήρωση κυβερνητικών εκκρεμών δράσεων στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων.
Τσακαλώτος: Αρχίζει η συζήτηση για το μέλλον και το χρέος
Ήταν ένα καλό Eurogroup για τη χώρα. Το Eurogroup εξέφρασε την ικανοποίησή του για την Ελλάδα και είναι όλοι πλέον πεπεισμένοι ότι η κατάσταση έχει αναστραφεί, δήλωσε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup. Αρχίζει η συζήτηση για το μέλλον και το χρέος, γιατί ουσιαστικά η γ’ αξιολόγηση έχει τελειώσει. Άρα όλο το κλίμα ήταν πολύ θετικό. Κοιτάμε μπροστά, καθώς τα προαπαιτούμενα της δ’ αξιολόγησης δεν είναι πολλά. Παραμένει το θέμα του χρέους και ήταν πολύ ενθαρρυντικό για εμάς ότι η τελευταία παράγραφος της ανακοίνωσης του Eurogroup συζητά για την ομάδα εργασίας που θα διευκρινίσει τα μέτρα του χρέους ως προς τον γαλλικό μηχανισμό. Ήταν επίσης πολύ θετικό για εμάς ότι το ανακοινωθέν αναφέρει πως από τα 6,7 δισ. ευρώ που θα εκταμιευθούν το 1,9 δισ. θα χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ενός μαξιλαριού ρευστότητας.
Παράλληλα, το EWG θα εξακριβώσει τα περαιτέρω βήματα για την ελάφρυνση του χρέους όπως έχει συμφωνηθεί τον Ιούνιο του 2017 και με βάση τη γαλλική πρόταση, τόνισε ο υπουργός Οικονομικών.
Συζητήσαμε και την αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης. Πρέπει να παρουσιάσουμε ένα ολιστικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη. Για όλους τους δείκτες που έχουν καλυτερεύσει αυτή η ανάπτυξη πρέπει να είναι βιώσιμη, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο υπουργός Οικονομικών, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, διευκρίνισε ότι το γαλλικό σχέδιο συσχετίζει την ανάπτυξη με την ελάφρυνση του χρέους. Το EWG θα διερευνήσει τις όποιες λεπτομέρειες του μηχανισμού ελάφρυνσης του χρέους, σημείωσε. Σύμφωνα με τον Ε. Τσακαλώτο τα βήματα από εδώ και πέρα είναι ξεκάθαρα. Θα συζητήσουμε με το EWG για το χρέος και καθώς θα πλησιάζουμε το Πάσχα πιστεύω ότι θα συζητήσουμε και για την έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα. Θα ανοίξει μια συζήτηση για τη φύση της εξόδου της Ελλάδας από το πρόγραμμα. Έως τώρα δεν έχουν υπάρξει σχετικές συζητήσεις, σημείωσε.
Οι προβλέψεις των θεσμών για την εξέλιξη του χρέους
Από την έκθεση συμμόρφωσης προκύπτει ότι οι θεσμοί προβλέπουν ότι το χρέος θα διαμορφωθεί στο 181,1% του ΑΕΠ για το 2017, για να μειωθεί (με βάση το βασικό σενάριο) στο 165% του ΑΕΠ το 2020, στο 127,2% μέχρι το 2030 και στο 96,4% μέχρι το 2060. Στην έκθεση για τη βιωσιμότητα του χρέους, που επίσης συμπεριλαμβάνεται στα τελικά κείμενα που εγκρίθηκαν χθες, καταστρώνονται τέσσερα διαφορετικά σενάρια όσον αφορά την εξέλιξη του χρέους αλλά και τις ετήσιες δαπάνες για την εξυπηρέτησή του. Όπως προκύπτει από την έκθεση, οι θεσμοί αναγνωρίζουν ότι είναι ορατό το ενδεχόμενο, υπό προϋποθέσεις, οι ετήσιες ανάγκες για την εξυπηρέτηση του χρέους να ξεπεράσουν τον συμφωνηθέντα στόχο του 15% του ΑΕΠ, κάτι που ανοίγει και τη συζήτηση για την ενεργοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Έτσι:
1. Για το 2018 το χρέος αναμένεται να διαμορφωθεί από 179,9% έως 180% του ΑΕΠ με βάση τα τέσσερα σενάρια.
2.Για το 2019, το εύρος των αντίστοιχων τεσσάρων προβλέψεων είναι 172,3% έως 172,5% του ΑΕΠ.
3. Για το 2020, η πρόβλεψη κυμαίνεται από 165% έως 165,5% του ΑΕΠ.
4. Για το 2030, το δυσμενέστερο σενάριο ανεβάζει το χρέος στο 145,8% του ΑΕΠ και το ευνοϊκότερο στο 126,4% του ΑΕΠ.
5. Για το 2040, το ευνοϊκό σενάριο περιορίζει τον πήχη στο 108,8% του ΑΕΠ και το δυσμενές σενάριο κάνει λόγο για χρέος στο 157,7% του ΑΕΠ.
6. Για το 2060 υπάρχει ένα ευνοϊκό σενάριο με το χρέος να πέφτει στο 79,5% του ΑΕΠ και ένα εξαιρετικά δυσμενές που προβλέπει ότι το χρέος θα εκτοξευτεί στο 244,1% του ΑΕΠ.
Όσον αφορά τις ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους, αυτές προβλέπεται να διαμορφωθούν:
1. Στο 14,2% του ΑΕΠ για το 2018
2. Στο 11,7-11,8% του ΑΕΠ για το 2019
3. Στο 7,7% έως το 8% για το 2020
4. Στο 15,4% έως το 19,3% για το 2030
5.Στο 18,9% έως το 30% για το 2040
6. Στο 20,1% έως το 42,6% του ΑΕΠ για το 2050
7. Στο 17,9% έως το 56,6% του ΑΕΠ για το 2060.
«Κλειδί» οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, τα ληξιπρόθεσμα και οι ιδιωτικοποιήσεις
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Η υλοποίηση 15 προαπαιτούμενων χωρίζει την ελληνική κυβέρνηση από την εκταμίευση της επόμενης δόσης, ύψους 5,7 δισ. ευρώ (συν ένα δισ. ευρώ τον Απρίλιο), όπως προκύπτει από το κείμενο συμμόρφωσης (Compliance report), το οποίο δημοσιεύτηκε μετά την επίτευξη της χθεσινής συμφωνίας στο Eurogroup για την ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης. Επίσης, επιπλέον 88 είναι τα προαπαιτούμενα που χωρίζουν την Ελλάδα από την επιτυχή ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου, το οποίο θα αποφέρει τελικώς -όπως προκύπτει πάντοτε από τα επίσημα κείμενα- δάνεια συνολικού ύψους 58,6 δισ. ευρώ. Από το κείμενο συμμόρφωσης προκύπτει ότι η 4η αξιολόγηση δεν θα είναι εξίσου γρήγορη με την 3η. Στον κατάλογο με τα 88 προαπαιτούμενα φιγουράρει στις πρώτες θέσεις η συζήτηση για επίσπευση της μείωσης του αφορολόγητου από την 1/1/2019 πέραν των γνωστών μέτρων για την αλλαγή στους συντελεστές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, την πλήρη εξάλειψη του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά, αλλά και την οριστική κατάργηση του ΕΚΑΣ. Όσον αφορά τα δάνεια που προβλέπεται να εκταμιευτούν μέχρι τη λήξη του προγράμματος, αυτά ανέρχονται σε 18,4 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι, πέρα από τη δόση των 6,7 δισ. ευρώ που εγκρίθηκε χθες το βράδυ, θα εκταμιευτούν επιπλέον 11,7 δισ. ευρώ μέχρι τον Αύγουστο του 2018.
Από τα συνολικά 110 προαπαιτούμενα της 3ης αξιολόγησης, σε εκκρεμότητα παραμένουν 15, τα κυριότερα εκ των οποίων είναι τα ακόλουθα:
1. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Ναι μεν έχουν ψηφιστεί οι σχετικοί νόμοι για τη μετατροπή όλων των πλειστηριασμών σε ηλεκτρονικούς, ωστόσο οι θεσμοί θέλουν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις τις επόμενες εβδομάδες λαμβάνοντας υπ’ όψιν και την αποχή των συμβολαιογράφων.
2. Ο επανυπολογισμός των συντάξεων με βάση τον νέο νόμο Κατρούγκαλου. Όπως αναφέρεται, θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για τον επανυπολογισμό των επικουρικών συντάξεων.
3. Ο εξορθολογισμός των δαπανών υγείας. Όπως αναφέρεται, η διαδικασία έχει ξεκινήσει αλλά πρέπει να υπογραφούν τα σχετικά συμβόλαια ανάμεσα στον ΕΟΠΥΥ και στους συμβαλλόμενους (σ.σ.: το προαπαιτούμενο αφορά κατά κύριο λόγο τις λοιπές ιατρικές παροχές, όπως είναι για παράδειγμα τα γυαλιά οράσεως).
4. Η οριστικοποίηση από τον ΕΟΠΥΥ του clawback για την περίοδο 2013-2015 (σ.σ.: ουσιαστικά εκκρεμεί η αποστολή στοιχείων στους θεσμούς σχετικά με τη διαδικασία).
5. Η αλλαγή στο ωράριο των δασκάλων στα σχολεία ώστε οι ώρες διδασκαλίας να είναι τουλάχιστον 30, με την αρχή να γίνεται από τη σχολική χρονιά 2018-2019.
6. Το επενδυτικό πλαίσιο για τα λατομεία. Ο νόμος έχει ψηφιστεί αλλά εκκρεμούν τέσσερις κοινές υπουργικές αποφάσεις.
7. Οι δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας (NOME).
8. Η αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ (πρόκειται για ένα ποσό της τάξεως των 11 εκατ. ευρώ).
9. Η έκδοση νέων κειμένων που αφορούν στον ΛΑΓΗΕ, στον ΑΔΜΗΕ και στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
10. Ο διαγωνισμός για την πώληση του 66% της ΔΕΣΦΑ με τη διαδικασία να αναμένεται να προχωρήσει στις 16 Φεβρουαρίου.
11. Η πρόσληψη συμβούλων για την ΕΥΔΑΠ με τη σχετική διαδικασία να αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιανουαρίου.
12. Εκκρεμότητα η οποία συνδέεται με το Ελληνικό κι έχει να κάνει με την προώθηση απαιτούμενης διαδικασίας από τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας στα εμπλεκόμενα υπουργεία. Σε εκκρεμότητα βρίσκεται επίσης και το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα.
13. Η κινητικότητα στο Δημόσιο. Οι ελληνικές αρχές έχουν ενημερώσει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για 14 υπουργεία και εκκρεμούν τα τελευταία τέσσερα υπουργεία.
