Από την έντυπη έκδοση
Επώδυνη συμφωνία λόγω των δημοσιονομικών μέτρων, η οποία παράλληλα θα περιέχει και δύο αντίβαρα, τη δέσμευση για τη διευθέτηση του δημόσιου χρέους καθώς και αναπτυξιακό πακέτο, επιδιώκει η ελληνική αποστολή, η οποία με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη βρίσκεται στις Βρυξέλλες για τον τελικό γύρο της διαπραγμάτευσης.
Προηγήθηκε ένα δραματικό διήμερο, με τελεσίγραφα, προειδοποιήσεις, σενάρια Grexit, που βάρυναν το κλίμα και ενίσχυσαν τις πιέσεις προς την ελληνική κυβέρνηση, η οποία χθες το μεσημέρι προέβη σε αναπροσαρμογή της πρότασής της.
«Πάμε να καταλήξουμε σε συμφωνία», δηλώνει στη «Ν» αρμόδια κυβερνητική πηγή, κρατώντας όμως μυστικό το πλήρες πλαίσιο της ελληνικής αντιπρότασης που περιέχουν οι αποσκευές της, η οποία αποσκοπεί στην κάμψη των αντιστάσεων των εταίρων-δανειστών, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο πως το νέο «πακέτο» περιέχει και νέες υποχωρήσεις στο θέμα του ΦΠΑ.
Αναφορικά με το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015, η αρχική ελληνική πρόταση προέβλεπε 0,75% του ΑΕΠ, οι εταίροι επιμένουν στο 1% του ΑΕΠ και η νέα ελληνική πρόταση το αναπροσαρμόζει στο 0,9% του ΑΕΠ, κάτω από το «ψυχολογικό όριο» του 1%.
Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, κυβερνητικές πηγές αναγνωρίζουν ότι ο χρόνος πλέον είναι λίγος προκειμένου να ολοκληρωθεί μια συμφωνία για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα όπως το χρέος και ίσως, όπως διαφάνηκε, να μην αντιμετωπιστεί άμεσα, αλλά στη γενικότερη συμφωνία να υπάρχει η ρητή δέσμευση των εταίρων ότι η συζήτηση θα ξεκινήσει αμέσως μετά.
Ωστόσο, η κυβέρνηση ζητεί τη διευθέτηση ή την εξασφάλιση χρηματοδότησης για τις λήξεις των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ ύψους 6,7 δισ. ευρώ στο δίμηνο Ιούλιος- Αύγουστος.
Για το αναπτυξιακό πακέτο, που θα «χρυσώσει» το χάπι της δημοσιονομικά επώδυνης συμφωνίας, θα αξιοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα κονδύλια κοινοτικών προγραμμάτων, καθώς και νέων πρωτοβουλιών (αναλυτικό ρεπορτάζ είχε η χθεσινή «Ν») που θα αποσκοπούν στην επάνοδο της Ελλάδας σε βιώσιμη ανάπτυξη.
Χρονικό ορόσημο ολοκλήρωσης της συμφωνίας φαίνεται πως αποτελεί το προγραμματισμένο Eurogroup της 18ης Ιουνίου, ώστε να εγκριθεί. Η συγκεκριμένη ημερομηνία αποκτά ιδιαίτερη σημασία, μετά τη χθεσινή πληροφορία πως η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ συγκαλεί για την ίδια μέρα το γερμανικό κοινοβούλιο με θέμα την Ελλάδα.
Πλεόνασμα μέσω ΦΠΑ
Η αύξηση του πλεονάσματος από το 0,75% στο 0,9% ή 1% του ΑΕΠ θα προέλθει βασικά από τον ΦΠΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα πρόταση που θα γνωστοποιηθεί σήμερα στους εταίρους προβλέπει τη διατήρηση των υφιστάμενων συντελεστών στα ίδια επίπεδα, δηλαδή στο 23% ο κανονικός, στο 13% ο μειωμένος και στο 6,5% ο υπερμειωμένος, με ταυτόχρονη κατάργηση της μείωσης της έκπτωσης 30% που ισχύσει σήμερα στα νησιά του Αιγαίου επί όλων των συντελεστών.
Προκειμένου όμως να προκύψουν τα πρόσθετα έσοδα, θα μεταταχθούν από το 13% στο 23% δεκάδες αγαθά και υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων και τα τυποποιημένα τρόφιμα και τα εισιτήρια, αλλά όχι τα τιμολόγια του ρεύματος και του νερού.
Από τον υπερμειωμένο συντελεστή 6,5% θα μεταφερθούν στο 13% τα ξενοδοχεία και οι εφημερίδες και θα παραμείνουν στο χαμηλό (6,5%) τα φάρμακα, τα βιβλία και τα εισιτήρια θεάτρων.
Με τις μετατάξεις αγαθών και υπηρεσιών από τους χαμηλότερους στους υψηλότερους συντελεστές τα δημόσια έσοδα θα αυξηθούν πάνω από 1,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, προσεγγίζοντας -αλλά όχι ακριβώς- την απαίτηση των εταίρων για αύξηση των εσόδων κατά 1,8 δισ. ευρώ.
Πλην του ΦΠΑ, δύσκολες αποφάσεις καλείται να λάβει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για τον ΕΝΦΙΑ, ένα μέτρο που κόστισε στην προηγούμενη κυβέρνηση, όπως επίσης και για το συνταξιοδοτικό και το εργασιακό.
Καταιγιστικές οι εξελίξεις
Η διαμόρφωση της νέας κυβερνητικής πρότασης, η οποία συμπίεσε ακόμη περισσότερο τις «κόκκινες» γραμμές της, ήταν αποτέλεσμα των τελεσιγράφων των εταίρων και πιστωτών και των αυστηρών προειδοποιήσεων του συνόλου της ευρωπαϊκής ηγεσίας, με το κοινό περιεχόμενο ότι:
* Ο χρόνος τελειώνει και
* συμφωνία δεν μπορεί να υπάρξει δίχως τη συμμετοχή και του ΔΝΤ.
Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση έσπευσε χθες το απόγευμα να διαμηνύσει ότι «είναι έτοιμη να καταθέσει αντιπροτάσεις, προκειμένου να γεφυρωθούν οι εναπομείνασες διαφορές, όπως ακριβώς συμφωνήθηκε στη συνάντηση Τσίπρα με Μέρκελ και Ολάντ».
Της ανακοίνωσης είχε προηγηθεί σύσκεψη υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων στη διαπραγμάτευση υπουργών, αλλά και τηλεφωνική επικοινωνία του κ. Τσίπρα με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον κ. Γιούνκερ ότι σήμερα κιόλας αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, τους υπουργούς Νίκο Παππά και Ευκλείδη Τσακαλώτο, καθώς και τον κ. Γιώργο Χουλιαράκη, θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες για να συναντηθούν με εκπροσώπους των θεσμών.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «βρισκόμαστε περισσότερο από άλλοτε κοντά σε συμφωνία, αφού η διαφορά στα πρωτογενή πλεονάσματα είναι μόνο της τάξης του 0,25%».
Τούτο σημαίνει ότι η Αθήνα τείνει να αποδεχθεί το 1% του ΑΕΠ ως στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2015, αλλά και να επιδείξει μέγιστη ευελιξία και στο ζήτημα των κλιμακίων του ΦΠΑ.
Οι αποφάσεις της κυβέρνησης -και η άμεση ανταπόκρισή της στα αυστηρά μηνύματα των εταίρων- ελήφθησαν σε σύσκεψη που συγκάλεσε χθες το μεσημέρι ο κ. Τσίπρας στο Μέγαρο Μαξίμου, στην οποία συμμετείχαν ο κυβερνητικός εταίρος του πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης και οι υπουργοί Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης, Οικονομίας Γ. Σταθάκης, Επικρατείας Ν. Παππάς, αν. υπΕξ Ευκλ. Τσακαλώτος, Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Π. Λαφαζάνης και Εργασίας Π. Σκουρλέτης.
Στην σύσκεψη εξετάσθηκαν οι εξελίξεις κι αναλύθηκαν ως προς το πραγματικό σημαινόμενό τους οι δηλώσεις-προειδοποιήσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής ηγεσίας και των αξιωματούχων της Ε.Ε.
Υπό το κράτος των πληροφοριών ότι στο Euro working Group συζητήθηκε, για πρώτη φορά, το ενδεχόμενο μιας ελληνικής χρεοκοπίας -την οποία διέψευδαν κυβερνητικοί παράγοντες, επικαλούμενοι τον κ. Χουλιαράκη- άλλαξαν και οι σκέψεις και αποφάσεις της κυβερνητικής ηγεσίας.
Η αλλαγή αυτή κατέστη απολύτως ορατή, καθώς λίγες ώρες πριν το Μέγαρο Μαξίμου διαμήνυε urbi et orbi ότι:
* Η διαπραγμάτευση σε τεχνικό επίπεδο έχει ολοκληρωθεί, συνεχίζεται μόνο σε πολιτικό επίπεδο.
* Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται για μια ενιαία συμφωνία που θα περιλαμβάνει ενιαία προαπαιτούμενα [conditionality] και έχει καταθέσει την πρότασή της που συμπυκνώνεται σε:
– Χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα, κυρίως φέτος και το 2016.
– Καμιά νέα περικοπή σε μισθούς και συντάξεις.
– Αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους.
– Ισχυρό πρόγραμμα επενδύσεων [αναπτυξιακό πακέτο].
* Η μη συμμετοχή του ΔΝΤ στην πολιτική διαπραγμάτευση δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο από πίεση προς όλους -Κομισιόν, ΕΚΤ και Ελλάδα…
Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι μήνυμα δυσαρέσκειας όχι μόνο προς την Αθήνα, αλλά και προς την Ευρωζώνη θέλησε να στείλει το ΔΝΤ με την απόφασή του να αποσύρει την τεχνική ομάδα του από τις διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters.
Παράλληλα, η κυβέρνηση απάντησε και στις αιτιάσεις του εκπροσώπου του ΔΝΤ Τζέρι Ράις για το ύψος των συντάξεων στην Ελλάδα και τη σύγκριση που έκανε με τη Γερμανία, σημειώνοντας ότι τα στοιχεία δεν επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς του.
Τα μηνύματα από Βρυξέλλες
Θα χρειαστεί αγώνας δρόμου και ισχυρή πολιτική βούληση προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία στο Εurogroup της προσεχούς Πέμπτης, αναφέρουν κοινοτικές πηγές, την ώρα που οι πιέσεις κορυφώνονται με παρουσία σχεδίου Β που περιλαμβάνει και πιθανή στάση πληρωμής του ελληνικού χρέους.
Οπως επισημαίνουν στις Βρυξέλλες, δεν έχει τεθεί επίσημο τελεσίγραφο από τους εταίρους στην κυβέρνηση, ωστόσο μια χρονική διορία για συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο μέχρι και την προσεχή Δευτέρα μπαίνει αντικειμενικά.
Κι αυτό γιατί μια απόφαση στο Εurogroup θα πρέπει να προετοιμαστεί από την ομάδα εργασίας κι αυτό θέλει χρόνο προκειμένου να ενημερωθούν όλα τα κράτη-μέλη σε τεχνικό επίπεδο.
Την ίδια στιγμή, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Ε.Ε. παραδέχθηκαν, σύμφωνα με αποκλειστικό τηλεγράφημα του Reuters από Βρυξέλλες, ότι για πρώτη φορά συζητήθηκε επίσημα το θέμα της στάσης πληρωμής του ελληνικού χρέους.
Οι εκπρόσωποι των κρατών που προετοιμάζουν το επόμενο Eurogroup ολοκλήρωσαν τις συζητήσεις τους στην Μπρατισλάβα παραθέτοντας τρία πιθανά σενάρια που θα μπορούσαν να συμβούν στην Ελλάδα στα τέλη Ιουνίου.
Το λιγότερο πιθανό πιστεύουν ότι είναι μία επιτυχημένη συμφωνία στο τέλος της εβδομάδας για εφαρμογή μεταρρυθμίσεων με αντάλλαγμα την εκταμίευση δόσεων, ώστε να τηρηθεί η προθεσμία στα τέλη Ιουνίου.
Το δεύτερο είναι η παράταση του τρέχοντος προγράμματος που λήγει στα τέλη του μηνός, καθώς η Αθήνα θα πρέπει να πληρώσει 1,6 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ.
Και το τρίτο -που συζητήθηκε επίσημα για πρώτη φορά σε ανώτατο επίπεδο στην Ε.Ε.- αφορά στην πιθανότητα πτώχευσης. Σημειώνεται ωστόσο ότι οι συζητήσεις δεν κατέληξαν σε συμφωνία ή σε συγκεκριμένα συμπεράσματα.
Ελληνική κυβερνητική πηγή χθες το απόγευμα προέβη σε διάψευση των σχετικών σεναρίων.
Επιφυλάξεις, συστάσεις και διαψεύσεις για τα περί εξέτασης του σεναρίου χρεοκοπίας
Αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες υποστήριξαν ότι είναι αδύνατον οι πιστωτές να κλείσουν συμφωνία για τις μεταρρυθμίσεις με την Αθήνα εγκαίρως, ώστε να εκταμιευθούν τα 7,2 δισ. ευρώ που παραμένουν διαθέσιμα για την Ελλάδα.
«Αυτό θα απαιτούσε πρόοδο σε λίγες μόλις ημέρες η οποία δεν έγινε μέσα σε εβδομάδες.
Η αντίδραση από την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και άλλα κράτη μέλη ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτική», είπε αξιωματούχος. Από την πλευρά της, η γερμανική κυβέρνηση διέψευσε ότι υπάρχουν σχέδια για χρεοκοπία, μετά την αναστάτωση που προκάλεσε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας Bild, σύμφωνα με το οποίο «ούτε η Μέρκελ αποκλείει πλέον τη χρεοκοπία».
Οπως χαρακτηριστικά είπε ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Ζάιμπερτ, «εργαζόμαστε για να παραμείνει η Ελλάδα μέλος της Ευρωζώνης».
Το βέβαιο είναι ότι για να υπάρξει απόφαση στο Εurogroup της Πέμπτης, όπως ανέφεραν οι πληροφορίες τις τελευταίες ημέρες, θα πρέπει οι δύο πλευρές να έχουν καταλήξει σε έναν κοινό τόπο έως τις αρχές της επόμενης εβδομάδας, κάτι που όσο περνάει ο χρόνος γίνεται πιο δύσκολο.
Στη βελγική πρωτεύουσα υπογραμμίζουν σε όλους τους τόνους πως είναι αδύνατη η επίτευξη συμφωνίας των δανειστών με την Ελλάδα, εάν αυτή δεν περάσει προηγουμένως από τους θεσμούς, δηλαδή τους τεχνοκράτες των δύο πλευρών.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ πήρε πάλι τη «σκυτάλη» των πολιτικών συζητήσεων και επικοινώνησε χθες με τον κ. Τσίπρα, στον οποίο σύμφωνα με κοινοτικές πηγές στη βελγική πρωτεύουσα εξήγησε ότι θα πρέπει η κυβέρνηση να λάβει τις αποφάσεις της σε δύο μέτωπα.
Καταρχήν να επανέλθει στις τεχνικές διαπραγματεύσεις και στη συνέχεια να αποδεχθεί, ενδεχομένως με κάποιες τροποποιήσεις, την κοινή πρόταση των θεσμών που επιδόθηκε στις 3 Ιουνίου.
Ο κ. Γιούνκερ επανέλαβε χθες και δημόσια ότι η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις σε τεχνικό επίπεδο, ενώ εμφανίστηκε καθησυχαστικός ως προς το ΔΝΤ, επισημαίνοντας ότι θα συζητήσει το θέμα (σ.σ. της αποχώρησής του) με την επικεφαλής Κριστίν Λαγκάρντ, ωστόσο η εκτίμησή του είναι ότι ο διεθνής οργανισμός θα επιστρέψει στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων γιατί είναι απολύτως δεσμευμένος στο ελληνικό πρόγραμμα.
Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, όσοι φεύγουν επανέρχονται, δεδομένου ότι η συμφωνία είναι απαραίτητη – πρέπει να υπάρχουν και οι τρεις θεσμοί.
Στο θέμα του ΔΝΤ αναφέρθηκε χθες και ο κ. Ντέισελμπλουμ, χαρακτηρίζοντας αδιανόητη μια συμφωνία χωρίς τον διεθνή οργανισμό, διότι το περιεχόμενό της πρέπει να είναι πραγματικό και εάν υπάρχει ένα πραγματικό περιεχόμενο, όπως είπε, το ΔΝΤ θα συμμετάσχει επίσης.
Από την πλευρά της η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ διαμήνυσε ότι η Αθήνα και οι πιστωτές της πρέπει να επιδείξουν θέληση να λύσουν το ελληνικό ζήτημα και γι’ αυτό τον λόγο είναι σημαντικό όλες οι πλευρές να συνεχίσουν τις συζητήσεις.
«Οταν υπάρχει θέληση υπάρχει και τρόπος. Αλλά η θέληση πρέπει να προέρχεται από όλες τις πλευρές, οπότε είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να μιλάμε μεταξύ μας», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα δε με το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, η απόφαση του ΔΝΤ να αποσύρει την αποστολή του από τις διαπραγματεύσεις για την Ελλάδα στις Βρυξέλλες είναι μία προειδοποίηση για την Αθήνα.
Διαβεβαιώσεις για τις ελληνικές τράπεζες
Οι ελληνικές τράπεζες είναι απολύτως φερέγγυες και διαθέτουν ρευστότητα, διαβεβαίωσε η επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου Τραπεζών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ντανιέλ Νουί.
Η ΕΚΤ φέρεται πάντως να εξετάζει πώς ακριβώς θα αντιμετωπίσει ενδεχόμενη αδυναμία συμφωνίας της Αθήνας με τους πιστωτές και στάση πληρωμών.
«Δεν έχω καμία αμφιβολία. Οι ελληνικές τράπεζες είναι απολύτως φερέγγυες και διαθέτουν ρευστότητα. Τα ελληνικά εποπτικά όργανα έχουν κάνει καλή δουλειά τα τελευταία χρόνια για την ανακεφαλαιοποίηση και αναδιάρθρωση του χρηματοπιστωτικού τομέα», σχολίασε η κα Νουί σε συνέντευξή της στη γερμανική εφημερίδα «Die Welt», υπογραμμίζοντας ότι «αυτό έδειξαν και τα τεστ αντοχής».
Σημείωσε δε πως τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα δεν υπήρξαν ποτέ καλύτερα προετοιμασμένα για δύσκολους καιρούς όσο είναι σήμερα.
Σε ερώτηση για το εάν αποφασίζει εκείνη ή η ΕΚΤ, ώστε η τελευταία να παράσχει τη στήριξή της στις ελληνικές τράπεζες (καθώς ο ELA μπορεί να παρέχεται μόνο σε φερέγγυα ιδρύματα), εξήγησε: «Εχουμε άλλο προσωπικό και βρισκόμαστε σε διαφορετικά κτήρια. Οταν πρόκειται για θέματα νομισματικών αποφάσεων, όπως π.χ. στις έκτακτες πιστώσεις, πρέπει να αποφασίσει το συμβούλιο της ΕΚΤ ποια ιδρύματα αξιολογεί ως φερέγγυα».
Σε δημοσίευμά του το Reuters σχολίαζε πως αυτή τη στιγμή η ΕΚΤ είναι ο οργανισμός που προσφέρει οικονομική στήριξη στην Ελλάδα.
Ωστόσο, η αδυναμία συμφωνίας με τους πιστωτές προκαλεί δυσαρέσκεια αρκετών κεντρικών τραπεζιτών. «Οσο η συζήτηση είναι σε εξέλιξη και υπάρχουν ελπίδες για συμφωνία θα ήταν τρελό η ΕΚΤ να αποσύρει τον ELA», δήλωσε στο πρακτορείο πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων.
«Εάν όμως η Ελλάδα κήρυττε πτώχευση, όλα θα άλλαζαν», συμπλήρωσε. Μία άλλη πηγή προειδοποίησε ότι σε περίπτωση στάσης πληρωμών «θα είναι θέμα χρόνου να κοπεί ο ELA και να επιβληθούν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων».
Στο «κόκκινο» οι ευρωπαϊκές αγορές
Η αποχώρηση του τεχνικού κλιμακίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από τις διαπραγματεύσεις, οι προειδοποιήσεις των Βρυξελλών ότι ο χρόνος εξαντλείται, αλλά και τα επίμονα σενάρια χρεοκοπίας και Grexit έριξαν εκ νέου τη σκιά τους στις αγορές μετοχών.
Στο Χρηματιστήριο Αθηνών η ευφορία της Πέμπτης έδωσε χθες τη θέση της στην έντονη ανησυχία, οδηγώντας τον Γενικό Δείκτη σε «βουτιά» 5,92%. Σε εβδομαδιαία βάση το ελληνικό χρηματιστήριο είχε απώλειες 1,48%.
Κόκκινο έδειξαν τα ταμπλό και στα μεγάλα χρηματιστήρια της Ευρώπης, αν και αποφεύχθηκε ο πανικός.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης FTSEurofirst 300 σημείωσε πτώση 0,9%, με αποτέλεσμα να χαθούν τα κέρδη των προηγούμενων ημερών και να ολοκληρώσει την εβδομάδα σχεδόν αμετάβλητος.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο όγκος των συναλλαγών στη χθεσινή συνεδρίαση διατηρήθηκε σε αρκετά χαμηλά επίπεδα, καθώς αρκετοί επενδυτές θέλησαν να αποφύγουν τις μεγάλες κινήσεις έως ότου ξεκαθαρίσει περισσότερο το τοπίο γύρω από το «ελληνικό δράμα».
Στη Φραγκφούρτη ο Xetra Dax υποχώρησε 1,20%, στο Μιλάνο ο FTSE MIB περίπου 1,3% και στη Μαδρίτη ο IBEX 35 έκλεισε στο -1,13%. Ελαφρώς ισχυρότερες ήταν οι πιέσεις για τον PSI 20 στην Πορτογαλία (-1,5%) και τον CAC 40 στο Παρίσι (-1,4%).
Εκτός Ευρωζώνης, στο Λονδίνο ο FTSE 100 υποχώρησε 0,9%.
