Από την έντυπη έκδοση
Της Βάσως Βεγίρη
[email protected]
Σε αναμμένα κάρβουνα βρίσκονται εκατοντάδες επιχειρήσεις της Μακεδονίας -και όχι μόνο- που φέρουν τον όρο Μακεδονία ή το επίθετο μακεδονικός-ή-ό στις επωνυμίες ή στα εμπορικά σήματα και ονομασίες προϊόντων τους ή στην ένδειξη προέλευσης των προϊόντων τους, αναμένοντας με αγωνία το αποτέλεσμα της ειδικής Διεθνούς Επιτροπής, που προβλέπεται να συσταθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας, για τα εμπορικά σήματα και τη χρήση του ονόματος «Μακεδονία» και των παραγώγων του από επιχειρήσεις και προϊόντα των δύο χωρών.
Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) δηλώνει ότι θα επιδιώξει να συμμετέχει σε αυτήν και ο πρόεδρός του, Γιώργος Κωνσταντόπουλος, ενώ κρούει κώδωνα κινδύνου προς την πολιτεία ότι το θέμα αφορά εκατοντάδες ελληνικές επιχειρήσεις, που αν δεν κατοχυρωθούν θα εξαφανιστεί το όνομα Μακεδονία και τα παράγωγά του από τα προϊόντα τους, επιφέροντας σε αυτές πολύ μεγάλες ζημίες, και τονίζει ότι η ελληνική συμμετοχή σε αυτήν πρέπει να είναι δυναμική και αντιπροσωπευτική.
Ήδη ο ΣΕΒΕ, όπως επισημαίνει στη «Ν» ο κ. Κωνσταντόπουλος, άρχισε να καταγράφει τον ακριβή αριθμό των επιχειρήσεων αυτών -ο οποίος είναι σίγουρα πολύ μεγάλος, αλλά όχι ακόμα σαφής- βάσει ειδικού ερωτηματολογίου σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Παρά, δε, τις διαβεβαιώσεις που έδωσε μόλις προ μερικών ημερών από τη Θεσσαλονίκη ο γ.γ. Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΔΟΣ), Ιωάννης Μπράχος, ότι η διεθνής επιτροπή θα διασφαλίσει τις ελληνικές επιχειρήσεις, επιχειρηματίες που παρακολούθησαν την εκδήλωση σχολίασαν στη «Ν» ότι δεν άκουσαν κάτι συγκεκριμένο.
Η Διεθνής Επιτροπή που προβλέπει η συμφωνία (άρθρο 1, παράγραφος 3 θ) να συσταθεί για τα εν λόγω θέματα, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, επισημαίνει στη «Ν» ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, πρέπει κατ’ αρχάς να φέρει αποτελέσματα το ταχύτερο δυνατόν και να ολοκληρώσει το έργο της όχι εντός τριετίας, όπως προβλέπει η συμφωνία, αλλά εντός εξαμήνου.
Επίσης, η ελληνική παρουσία σε αυτήν κατά τον ΣΕΒΕ πρέπει να είναι ισχυρή και διεκδικητική, με συμμετοχή οπωσδήποτε των τριών βορειοελλαδικών ελληνικών Περιφερειών που φέρουν το όνομα Μακεδονία, η γειτονική χώρα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πΓΔΜ και πρέπει να υπάρχει στην Επιτροπή ισχυρή παρουσία του ΣΕΒΕ, του ΣΒΒΕ και εν γένει των επιχειρηματικών φορέων και των επιχειρήσεων της περιοχής.
«Το πρόβλημα τώρα ξαφνικά το έχουμε εμείς», σημειώνει στη «Ν » ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, Γιώργος Κωνσταντόπουλος, «ενώ μέχρι τώρα το είχαν οι γείτονες. Χρόνια τώρα χρησιμοποιούσαμε στις εταιρείες και τα προϊόντα μας τους όρους Μακεδονία και μακεδονικός – μακεδονική κ.ο.κ. χωρίς κανείς να μας λέει τίποτε, αλλά και δεν κατοχυρώναμε τίποτε. Υπάρχουν πάρα πολλές τέτοιες επωνυμίες και προϊόντα, που κάνουν και εξαγωγές, όπως μακεδονικός χαλβάς, μακεδονικά όσπρια, μακεδονικό τυρί, μακεδονικές πιπεριές, μακεδονικό γιαούρτι, μακεδονική κουζίνα κ.ά., αλλά το θέμα είναι αν έχουν κατοχυρώσει αυτές τις επωνυμίες και σήματα. Τώρα ξαφνικά οι γείτονες έχουν το όνομα Βόρεια Μακεδονία και εμείς επί της ουσίας δεν έχουμε τίποτε, δεν έχουμε όνομα Νότια Μακεδονία, ούτε Μακεδονία, δεν υπάρχει κράτος Μακεδονία. Αν δεν κατοχυρωθούν μέσω της Επιτροπής οι ελληνικές μακεδονικές επιχειρήσεις, τότε εμείς πρέπει να γράψουμε made in Greece, δεν μπορούμε να γράψουμε made in Macedonia, ούτε made in Νότια Μακεδονία. Μέχρι τώρα υπήρχε η ενδιάμεση συμφωνία και το FYROM δεν ήταν κρατικό όνομα, ήταν ενδιάμεσο-προσωρινό όνομα και εκεί συγκρινόμασταν και λέγαμε σε όσες εταιρείες από τη γειτονική χώρα έγραφαν made in Macedonia πρέπει να γράφεις made in FYROM και κερδίζαμε τα δικαστήρια. Τώρα όμως έχουν τον όρο Μακεδονία στο όνομα του κράτους τους. Αν οι εταιρείες των γειτόνων “ξυπνήσουν”, θα είμαστε στα δικαστήρια. Ελπίζω αυτές οι ομάδες που προβλέπει η συμφωνία -ο ΣΕΒΕ θα επιδιώξει να συμμετέχει- να βγάλουν κάποια αποτελέσματα, αλλά τα προβλήματα θα είναι τεράστια. Κινδυνεύουμε να εξαφανιστεί το όνομα Μακεδονία από τα προϊόντα μας».
Τα τηλέφωνα του ΣΕΒΕ και τα προσωπικά του, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Συνδέσμου, αυτές τις ημέρες «σπάνε» από επιχειρηματίες που αγωνιούν για το μέλλον των εταιρειών και των προϊόντων τους. Ο ίδιος πάντως αποδίδει ευθύνες και στην ελληνική πλευρά, κυρίως στους αγροτικούς συνεταιρισμούς: «Κατ’ αρχήν και εμείς φταίμε, και φταίμε χοντρά. Φταίνε οι συνεταιρισμοί της Μακεδονίας, οι οποίοι τα τελευταία 10-20 χρόνια είχαν ατονήσει, είχαν εξαφανιστεί, που δεν κατοχυρώσανε ονομασίες προέλευσης ΠΟΠ και ΠΓΕ. Αν είχαν κατοχυρώσει ονομασίες προέλευσης ΠΟΠ, λ.χ., αν οι πράσινες ελιές Χαλκιδικής που έχουν ΠΟΠ ονομάζονταν ελιές Μακεδονίας, δεν θα είχαμε πρόβλημα, αλλά ο καθένας κοιτούσε το χωριό του ή την πόλη του και όχι τη Μακεδονία. Δυστυχώς προϊόντα ΠΟΠ με το όνομα Μακεδονία ή ως μακεδονικά υπάρχουν ελάχιστα, ούτε καν οι μακεδονικές πιπεριές δεν είναι ΠΟΠ. Δεν γινόταν, προφανώς γιατί κανείς δεν φανταζόταν ποτέ ότι κάποιοι άλλοι θα διεκδικούσαν λ.χ. ότι τα ποτά τους είναι μακεδονικά».
Πλήθος «μετώπων» σε επίπεδο branding
Με μια αρχική μόνο αναζήτηση-καταγραφή από τις μηχανές αναζήτησης του Ίντερνετ, ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων που φέρουν τον όρο Μακεδονία ή παράγωγό του στις επωνυμίες τους ή στα brands προϊόντων τους είναι πραγματικά πολύ μεγάλος. Ενδεικτικά καταγράφουμε μερικές από αυτές: Μακεδονική Α.Ε. (μητρική εταιρεία της Αγρόκτημα Χαλβατζής), ΜΕΒΓΑΛ-Μακεδονική Βιομηχανία Γάλακτος Α.Ε., Μακεδονικά Ζαχαρώδη Α.Ε., Μακεδονικά Υφάσματα, Μακεδονική Γη-Αφοί Τσαρούχα Α.Ε., Μακεδονική Χάρτου, Μακεδονική Εταιρεία Τεχνικών Μελετών-MTC, Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου (ΜΕΛ), Εν Οίκω Μακεδονική (έπιπλα), Τέντες Θεσσαλονίκης-Μακεδονική Τεντοποιία, Μακεδονική Φάρμα Στρουθοκαμήλων-Αχλατζής Ι. & ΣΙΑ Ο.Ε., ΠΑΕ Μακεδονικός, Μακεδονικά Ζυμαρικά της Γιαγιάς, Μακεδονικά Αυγά-Αφοί Δίγκαλη Α.Ε., Μακεδονικές Πρωτεΐνες, Μεταφορική Τσιμενίδης-Μακεδονικές Γραμμές Α.Ε., Μακεδονικά Ξενοδοχεία Α.Ε., Μακεδονικές Εκδόσεις, Μακεδονικές Βιομηχανίες Μετάλλου, Μακεδονική Ποτοποιία (Ούζο 14 κ.ά.), ΜΑΚΑΛ (Μακεδονική Αλλαντοποιία), Maksystem-Μακεδονική Πανίδη ΑΒΕΕ (εξαρτήματα για συστήματα αλουμινίου), Μακεδονία Σαλάτες, Κρέατα Μακεδονίας-Αφοί Αστερίου, Μακεδονικά Νερά Α.Ε., κ.α. Επίσης προϊόντα, όπως Μακεδονικός Χαλβάς και Μακεδονικό Ταχίνι της Αφοί Χαΐτογλου, Μακεδονικά Κριτσίνια των εταιρειών Παπαδοπούλου, Κατσέλης κ.ά., Tottis Μακεδονικά Ζυμώματα Κρουασανάκια, πολλές εταιρείες που μεταποιούν τις γνωστές μακεδονικές μικρές πιπεριές, δεκάδες οινοποιίες που παράγουν μακεδονικές ποικιλίες οίνου και φέρουν τη σχετική ένδειξη, ενδεικτικά αναφέρουμε τους Μακεδονικούς Οίνους της οινοποιίας Τσάνταλη (έχουν πάντως σήμανση ΠΓΕ), μακεδονικές πίτες και ζύμες, μακεδονικά τυριά και κασέρια, όσπρια, σφολιάτες, κ.ο.κ., ακόμη και η εφημερίδα «Μακεδονία» που έκλεισε προ μερικών μηνών και ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει με νέο μάνατζμεντ και ιδιοκτησία, αλλά και τα ελληνικά κοσμήματα, που έχουν στη θεματική τους τη μακεδονική περίοδο του ελληνικού πολιτισμού κ.ά.
Β. Κορκίδης: Ποια είναι τα αρνητικά
Δεν επιβεβαιώνεται ότι θα υπάρξουν αμοιβαία οφέλη, τόσο στο οικονομικό όσο και στο γεωπολιτικό επίπεδο, από το κείμενο της Συμφωνίας των πρωθυπουργών Ελλάδος-Σκοπίων, εκτιμά ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ και του ΕΒΕΠ Βασίλης Κορκίδης. Από εμπορικής πλευράς, τα αρνητικά εντοπίζονται, σύμφωνα με τον ίδιο, στα εξής: «Πρώτον, το χρονοδιάγραμμα είναι τέτοιο, που απαιτεί πολλές προσπάθειες και αρκετό καιρό για τη διευθέτηση πολύ σημαντικών θεμάτων, όπως για παράδειγμα είναι οι εμπορικές χρήσεις. Το γεγονός δηλαδή ότι δεν λύθηκαν οι εμπορικές χρήσεις δημιουργεί ένα κενό το οποίο θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν ένθεν κακείθεν οι δύο πλευρές και αυτό για εμάς είναι εν δυνάμει αρνητικό. Δεύτερον, στο ζήτημα των εμπορικών χρήσεων μπορεί να έχουμε τη δημιουργία ενός οικονομικού ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών, διότι θα κοιτάξουν μέχρι να λυθεί το ζήτημα των εμπορικών χρήσεων να κατοχυρώσουν οι Σκοπιανοί διεθνώς κάποιες ονομασίες, πέρα από τις κατοχυρωμένες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, με πατέντες, σήματα και άλλα, που ούτως ή άλλως δεν μπορούν να αμφισβητηθούν».
Όπως αναφέρει, ειδικότερα, ο κ. Κορκίδης, «η χώρα μας είναι ήδη μεταξύ των πέντε κορυφαίων επενδυτών στα Σκόπια, με τις ελληνικές επενδύσεις, κυρίως στους τομείς των πετρελαιοειδών και καυσίμων, των τραπεζών και του λιανεμπορίου, να υπερβαίνουν το 1 δισ. ευρώ. Είναι, επίσης, ο έκτος κυριότερος εμπορικός εταίρος της πΓΔΜ, με το συνολικό διμερές εμπόριο να φθάνει σε αξία τα 787 εκατ. ευρώ το 2016 και τις ελληνικές εξαγωγές προς τη γείτονα χώρα τα 566 εκατ. ευρώ. Ειδικά για την πΓΔΜ, η Βόρεια Ελλάδα αποτελεί απαραίτητο εμπορικό εταίρο, ενώ το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι η σημαντικότερη πύλη για τη διακίνηση των αγαθών της».
