Skip to main content

Βρυξέλλες: Πατήστε «γκάζι» στις ιδιωτικοποιήσεις

Από την έντυπη έκδοση 

Πρωτοβουλίες για επιτάχυνση μετά τις εκλογές του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και αποφυγή νομοθετικών παρεμβάσεων που ανατρέπουν τον σχεδιασμό ζητά από την Ελλάδα η Κομισιόν.

 Στο επίκεντρο της τρίτης έκθεσης μεταμνημονιακής εποπτείας βρίσκονται οι ιδιωτικοποιήσεις των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), η πώληση του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, καθώς και η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, αλλά και τα περιφερειακά λιμάνια. Για το θέμα των νέων διοικήσεων στις ΔΕΚΟ που ελέγχει το Υπερταμείο (ΕΕΣΥΠ ΑΕ) επαναλαμβάνεται, για άλλη μια φορά, πως απαιτείται νομοθετική ρύθμιση, ώστε να αυξηθούν οι απολαβές των συγκεκριμένων στελεχών. Στην έκθεση επισημαίνεται, επίσης, πως ήδη καταγράφονται νομοθετικές παρεμβάσεις ή άλλες πρωτοβουλίες που ανατρέπουν τον σχεδιασμό του Υπερταμείου, όπως συμβαίνει με την περίπτωση των μικρών περιφερειακών αεροδρομίων.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, καταγράφεται καθυστέρηση στον σχεδιασμό του Ταμείου Ιδιωτικοποίησης (ΤΑΙΠΕΔ) για την αξιοποίηση των περιουσιακών του στοιχείων, σύμφωνα με το Asset Development Plan (ADP), καθώς η όποια πρόοδος σε ορισμένους διαγωνισμούς συνοδεύεται από προβλήματα σε κάποιους άλλους. Για τη μαρίνα Αλίμου αναφέρεται πως ο διαγωνισμός ολοκληρώθηκε, αλλά η συμφωνία με τον επενδυτή (ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις) δεν αναμένεται πριν από τα τέλη του έτους. Για τα EΛΠE επισημαίνεται πως το ΤΑΙΠΕΔ διερευνά όλες τις λύσεις, μετά την αποτυχία του πρώτου διαγωνισμού.

Για το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» τονίζεται πως η διαδικασία έχει μπλοκάρει λόγω διαφωνιών μεταξύ του καναδικού ομίλου PSP που ελέγχει το 40% και του ελληνικού Δημοσίου. Η διαφωνία εστιάζεται στα δικαιώματα του κάθε μετόχου μετά την πώληση του 30% που ελέγχει σήμερα το ΤΑΙΠΕΔ. Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε, πάντως, να βρει γρήγορα λύση, ώστε να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός, κάτι που πάει για μετά την προκήρυξη των εκλογών. Για μετά τις εκλογές πάει και ο διαγωνισμός πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου της ΔΕΠΑ Εμπορίας.

Ο διαγωνισμός με τις περισσότερες εκκρεμότητες, όπως εκτιμάται από την Κομισιόν, είναι η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού. Μεταξύ των εκκρεμοτήτων περιλαμβάνεται η εκκίνηση των εργασιών κατασκευής των σταθμών διοδίων, η αδειοδότηση των σηράγγων από την αρμόδια αρχή, ο έλεγχος των γεφυρών ώστε να εξακριβωθούν τα έργα βαριάς συντήρησης που απαιτούνται. Τονίζεται, μάλιστα, πως τον περασμένο Μάρτιο, ορισμένες γέφυρες της Εγνατίας Οδού επισημάνθηκαν ως «πιθανά επικίνδυνες». Εκκρεμεί, επίσης, η έγκριση της τιμολογιακής πολιτικής διοδίων από την Κομισιόν, καθώς και θέματα που συνδέονται με τους σταθμούς εξυπηρέτησης αυτοκινητιστών (ΣΕΑ).

Για τα περιφερειακά λιμάνια επισημαίνεται πως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά καθυστερεί η κοινή υπουργική απόφαση που θα προβλέπει τις δραστηριότητες που θα παραχωρηθούν στα δύο πρώτα λιμάνια (Αλεξανδρούπολη, Καβάλα), καθώς και τα τέλη που θα πληρώνουν οι ιδιώτες διαχειριστές στους τοπικούς οργανισμούς λιμένων.

Για τα ακίνητα που ελέγχει η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), στην έκθεση επισημαίνεται πως η αναδιοργάνωση της εταιρείας δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αξιοποίησή τους σε μεσοπρόθεσμη βάση. Η αποδοτικότητα του μηχανισμού της ΕΤΑΔ αναμένεται να δοκιμαστεί τους επόμενους μήνες μέσω των πρώτων διαγωνισμών πώλησης ή παραχώρησης ακινήτων. Για τα ΕΛΤΑ αναφέρεται πως το πρόγραμμα εξυγίανσης που έχει εκπονήσει η νέα διοίκηση είναι ακόμα υπό επεξεργασία. Για τον οργανισμό του Ολυμπιακού Σταδίου (ΟΑΚΑ), οι συντάκτες της έκθεσης παραδέχονται πως η μεταφορά στο Υπερταμείο αποδείχθηκε περισσότερο πολύπλοκη σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη. Αυτή την περίοδο βρίσκεται σε αρχικό στάδιο η διαδικασία για να εντοπιστούν τα έργα αναβάθμισης των εγκαταστάσεων, ώστε να μεταφερθούν στο Υπερταμείο σε καλύτερη κατάσταση. 

Εννέα «οδηγίες»
Ταυτόχρονα, η Κομισιόν συστήνει μεταξύ άλλων στην Ελλάδα:

1. Να προωθήσει δράσεις που να συνδέονται με τις επενδύσεις σε βιώσιμες μεταφορές και σε αποθηκευτικούς χώρους, σε προστασία του περιβάλλοντος, στην ενεργειακή απόδοση, σε έργα ανανεώσιμης ενέργειας και διασύνδεσης, σε ψηφιακές τεχνολογίες, σε έρευνα και ανάπτυξη, σε εκπαίδευση, σε δεξιότητες, σε απασχολησιμότητα, στην υγεία και στην ανανέωση των αστικών περιοχών.

2. Να επιταχυνθεί η έκδοση δικαστικών αποφάσεων. Παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις, το ελληνικό δικαστικό σύστημα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις και εμφανίζει αναποτελεσματικότητα.

3. Αύξηση των επενδύσεων που θα συμβάλουν στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης και στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων.

4.Αυξημένες επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, που είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς και στην αντιμετώπιση των φραγμών στην ανάπτυξη καινοτόμων τομέων.

5. Το ελληνικό σύστημα μεταφορών αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Είναι σε μεγάλο βαθμό οδικό και εξαρτάται πολύ από το πετρέλαιο, με όλες τις κύριες διασυνδέσεις να περιστρέφονται γύρω από τη διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Το κόστος μεταφοράς εξακολουθεί να είναι υψηλά, ενώ η ποιότητα των υπηρεσιών, τα πρότυπα ασφάλειας και η διείσδυση των ευφυών συστημάτων μεταφορών παραμένουν χαμηλά. Απαιτούνται νέες επενδύσεις για την αύξηση των πολυτροπικών μεταφορών.

6. Η επεξεργασία των στερεών αποβλήτων και των αστικών και βιομηχανικών λυμάτων αποτελεί τον κύριο τομέα που χρειάζεται πρόσθετες επενδύσεις για την ευθυγράμμιση των προτύπων περιβαλλοντικής προστασίας της χώρας με την υπόλοιπη Ε.Ε. Η διαχείριση των στερεών αποβλήτων εξακολουθεί να αποτελεί μείζονα διαρθρωτική πρόκληση, ενώ η Ελλάδα εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην υγειονομική ταφή και στη μηχανική-βιολογική επεξεργασία.

7. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας και της κοινωνίας παραμένει πρόκληση, με χαμηλή πρόσβαση σε ευρυζωνικά δίκτυα υψηλής ταχύτητας και ψηφιακές δεξιότητες πολύ χαμηλότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει ιδιαίτερα στην τεχνολογία της πληροφορίας και της επικοινωνίας, προκειμένου να αντισταθμίσει την κάμψη των επενδύσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η ανεπαρκής ευρυζωνική σύνδεση υψηλότερης ταχύτητας δημιουργεί σημαντικά εμπόδια στις δυναμικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Η επένδυση στην καινοτομία και τις δεξιότητες είναι ανεπαρκής.

8. Ανανεωμένες στρατηγικές «έξυπνης εξειδίκευσης» σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και επιπρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των πλέον πιεστικών αδυναμιών του συστήματος έρευνας και καινοτομίας για την τόνωση επενδύσεων προσανατολισμένων προς την αγορά στην έρευνα και την ανάπτυξη, οι οποίες παραμένουν χαμηλές.  

9. Επενδύσεις στη στήριξη των υποβαθμισμένων αστικών περιοχών, των νησιών και των ορεινών περιοχών.