Η ισοτιμία του ευρώ επιστρέφει 16 χρόνια πίσω, ξυπνώντας μνήμες από τη «γέννηση» της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Το μεγάλο ευρωπαϊκό εγχείρημα, στο οποίο η Γερμανία και άλλα ισχυρά κράτη-μέλη οφείλουν εν πολλοίς την ευημερία τους, ένα εγχείρημα το οποίο τρίτες χώρες κάποτε θεωρούσαν πρότυπο, τα τελευταία χρόνια, αντιμετωπίζεται ως παράδειγμα προς αποφυγή. Τι πήγε τόσο λάθος;
Πολλά μπορούν να ειπωθούν για την αμφίβολη οικονομική λογική πίσω από τους κανόνες, που θέλουν το έλλειμμα αυστηρά στο 3% τόσο για τις χώρες, που εμφανίζουν χρέος 20% του ΑΕΠ όσο και για εκείνες, με δυσθεώρητα χρέη, πολύ πάνω από το 100% του ΑΕΠ. Χαρακτηριστική είναι επίσης η “πολυφωνία” ή και “κακοφωνία”, που καθυστέρησε και καθυστερεί καθοριστικές αποφάσεις σε ώρες κρίσης.
Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα, ήταν και είναι το γεγονός ότι η ένωση ανταποκρίνεται μόνο στο δεύτερο μισό του ονόματός της: Είναι νομισματική, αλλά σε καμία περίπτωση οικονομική. Το Βερολίνο διατείνεται πως στόχος του είναι η μετεξέλιξη της ζώνης του ευρώ σε οικονομική ένωση. Τι εννοεί με αυτό; Ένα μπλοκ, στο οποίο οι εθνικοί προϋπολογισμοί θα βρίσκονται υπό αυστηρό έλεγχο και οι βασικές οικονομικές πολιτικές θα εναρμονιστούν.
Δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει με την άποψη ότι θα πρέπει να μπει ένα φρένο στη δημοσιονομική «ασωτία» του παρελθόντος, όπως και ότι απαιτείται ενιαία πλεύση των κρατών-μελών. Μία πραγματική οικονομική ένωση (όπως εκείνη της Ανατολικής με τη Δυτική Γερμανία) σημαίνει, ωστόσο, επίσης δημοσιονομικές μεταβιβάσεις, όπως και έκδοση κοινών ομολόγων. Και αυτό δύσκολα θα γίνει αποδεκτό.
NATAΣΑ ΣΤΑΣΙΝΟΥ
