Του Μιχάλη Μητσοπούλου, Δ/ντή Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικών Πολιτικών του ΣΕΒ
Η ύπαρξη ενός ιού με αυξημένη θνησιμότητα που ταυτόχρονα μεταδίδεται εύκολα εδώ και χρόνια καταγραφόταν ως δυνητική απειλή για έναν διασυνδεδεμένο και «παγκοσμιοποιημένο» ανθρώπινο πολιτισμό. Πλέον αυτό το ρίσκο, έστω σε ορισμένες ηλικίες, έχει γίνει πραγματικότητα και σε ότι αφορά τη θνησιμότητα, συγκρινόμενο με ιούς όπως της Έμπολα ή του MERS, μάλλον είμαστε τυχεροί. Αυτό σημαίνει ότι για το προσεχές τουλάχιστον μέλλον ειδικά δραστηριότητες που απαιτούν φυσική εγγύτητα, όπως ο τουρισμός, οι εκδηλώσεις και τα μαζικά γεγονότα θα αντιμετωπίσουν πιο σοβαρές προκλήσεις, ενώ δραστηριότητες που δεν εξαρτώνται τόσο από αυτήν θα μπορέσουν να αναπτύσσονται χωρίς τόσο μεγάλα προβλήματα. Τέτοιες δραστηριότητες, σημειώνεται, είναι η παραγωγή και μεταφορά αγαθών, δηλαδή μεταποιημένων προϊόντων, καθώς και κάθε είδους παραγωγή και παροχή υπηρεσίας που βασίζεται στην αξιοποίηση και μεταφορά δεδομένων και ψηφιακών λύσεων.
Δεν θα είναι η πρώτη φορά που μια πανδημία θα αλλάξει την πορεία των πραγμάτων στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μια πανούκλα ουσιαστικά οδήγησε στο τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου και της πρώτης ανθρώπινης απόπειρας για δημοκρατική διακυβέρνηση αφήνοντας, μαζί με την άλλη απόπειρα, έμμεσης, δημοκρατίας η οποία έληξε στις όχθες του ποταμού Ρουβίκωνα, μια παρακαταθήκη που χρειάστηκε σχεδόν δυο χιλιάδες χρόνια για να αναβιώσει σε μαζικά. Οι πανούκλες σημάδεψαν ξανά και ξανά τον μεσαίωνα ανατρέποντας την ευημερία πόλεων, όπως της Βενετίας και συμβάλλοντας στην εδραίωση του πουριτανισμού, που με παράδοξο τρόπο συνδυάστηκε με τον φιλελευθερισμό για να γεννήσει τον δυτικό δημοκρατικό καπιταλισμό. Πιο πρόσφατα, η «Ισπανική Γρίπη» αποτελεί παράδειγμα μιας ταχείας αλλά θανάσιμης έξαρσης νέας αρρώστιας που πέρασε γρήγορα αφήνοντας ουσιαστικά μόνο νεκρούς αλλά όχι μεγάλες αλλαγές στην πορεία της ανθρωπότητας, ενώ θανατηφόρες γρίπες καταγράφονται και στη σύγχρονη εποχή. Σήμερα, η γνώση, οργάνωση και τεχνολογία μας επιτρέπει να ελπίζουμε ότι δεν θα βιώσουμε κάτι καταστροφικό για τον πολιτισμό μας, αλλά σίγουρα πολλά πράγματα στη ζωή μας θα αλλάξουν.
Ορισμένα πράγματα όμως δεν θα αλλάξουν. Για παράδειγμα, νέες δουλειές θα δημιουργούνται εκεί που η εργασία και η παραγωγή θα αντιμετωπίζονται ευνοϊκά φορολογικά και ρυθμιστικά. Για την ακρίβεια, εκεί που αντιμετωπίζονται λογικά, χωρίς υπερβολές. Η παρούσα κυβέρνηση έχει καταβάλλει ήδη αξιέπαινες προσπάθειες εκλογίκευσης των φορολογικών και γραφειοκρατικών υπερβολών, όπως τις έχει καταγράψει συστηματικά ο ΣΕΒ εδώ και δεκαετίες. Όμως το μη μισθολογικό κόστος παραμένει υψηλό, σε σχέση ακόμα και με ανεπτυγμένες χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, συνεχίζοντας να αποτρέπει την εγκατάσταση παρόχων υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας και των υψηλών δεξιοτήτων εργαζομένων και στελεχών τους. Ολόκληροι κλάδοι της μεταποίησης που έχουν εξαφανιστεί λόγω του συνδυασμού του υψηλού μη μισθολογικού κόστους, της υψηλής επιβάρυνσης με φόρους του κόστους ενέργειας για βιομηχανική χρήση και της ολέθριας επίπτωση της γραφειοκρατίας θα μπορούσαν να αναβιώσουν εντυπωσιακά εφόσον υπάρξει η θετική έκπληξη εκλογίκευσης των φορουπερβολών που παραμένουν. Η Ελλάδα συνεχίζει να αποτελεί τη μόνη χώρα της ΕΕ για την οποία οι θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές έχουν τόσο μεγάλη σημασία, λόγω γεωμορφολογίας, αλλά που τους επιβάλλει τόσο υψηλό ΦΠΑ. Τέλος, αν η Ελλάδα σταματούσε να είναι Ευρωπαϊκός πρωταθλητής στη φορολόγηση της ψηφιακής οικονομίας είναι βέβαιο ότι σύντομα θα αποτελούσε πρωταθλητή στον ψηφιακό μετασχηματισμό, που σήμερα σώζει ζωές μέσω της τηλε-εργασίας υπαλλήλων γραφείου και επιστημόνων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του κωρονοϊού.
Η ανάγκη σύνταξης σχεδίου εξόδου από κρίση του «κωρονοϊού» αποτελεί την ευκαιρία να υλοποιηθεί η αλλαγή οικονομικού υποδείγματος της χώρας και να συντελεστεί η δυναμική και μαζική στροφή από την κατανάλωση στην παραγωγή που όλοι επιθυμούν αλλά ακόμα αναζητείται. Ο τρόπος για να γίνει αυτό είναι να δοκιμάσουμε κάτι που δεν δοκιμάσαμε εδώ και δεκαετίες, δηλαδή την εκλογίκευση της παράλογης και υπερπροοδευτικής υπερφορολόγησης της μισθωτής εργασίας του ιδιωτικού τομέα σε όλα τα εισοδηματικά κλιμάκια και της παράλογης υπερφορολόγησης της παραγωγής.
