Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Αλλαγή νοοτροπίας και ανατροπή της σχέσης που έχει ο Ελληνας με την ακίνητη περιουσία επιφέρει η πολύχρονη ύφεση και συνακόλουθα η κρίση στην κτηματαγορά, που έχει ως αποτέλεσμα την πολύ μεγάλη μείωση των αξιών.
Η προ οικονομικής κρίσης επικρατούσα άποψη ότι το ακίνητο δεν χάνει την αξία του και ταυτόχρονα αποτελεί την πιο ασφαλή επένδυση, έχει μεταβληθεί άρδην στη σκέψη των απλών πολιτών και πλέον όλο και περισσότεροι αισθάνονται την ανάγκη να «απαλλαγούν» από το βαρύ φορτίο της ακίνητης περιουσίας και των φόρων που τη συνοδεύουν.
Οι παραπάνω αλλαγές αποτυπώνονται σε έρευνα του πανελλαδικού κτηματομεσιτικού δικτύου E-Real Estates, όπου από τις πραγματοποιηθείσες αγοραπωλησίες καταδεικνύεται πως σε μεγάλο ποσοστό, έως και 70%, πραγματοποιούνται από τους αγοραστές για λόγους επένδυσης, ενώ από πλευράς πωλητών το ποσοστό όσων «αποξενώνονται» από την ακίνητη περιουσία τους, λόγω οικονομικών προβλημάτων, φθάνει σε ορισμένες περιοχές της χώρας και το 90%.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της E-Real Estates Θεμιστοκλή – Ανδρέα Μπάκα «η οικονομική κρίση έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του προφίλ αγοραστών – πωλητών.
Παλαιότερα το μεγαλύτερο ποσοστό των αγοραστών αποτελούνταν από νέα ζευγάρια που ήθελαν να φτιάξουν τη ζωή τους ή συνταξιούχους που επιθυμούσαν να τοποθετήσουν τις οικονομίες μιας ζωής για να ενισχύσουν το ετήσιο εισόδημά τους.
Στην κατηγορία των αγοραστών δεν εξέλιπαν και οι λίγοι, οικονομικά εύρωστοι, που το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων τους το επένδυαν σε ακίνητα με απώτερο σκοπό το βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο κέρδος».
Οπως επισημαίνει ο ίδιος, «δυστυχώς το σκηνικό στην ακίνητη περιουσία αλλάζει άναρχα, οι περιουσίες αλλάζουν χέρια και μάλιστα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό δείχνει ότι η ελληνική κτηματαγορά δεν είναι υγιής. Δεν είναι δυνατόν το πολυτιμότερο αγαθό για τον Ελληνα να προσελκύει αποκλειστικά αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να τοποθετήσουν χρήματα για λόγους επένδυσης. Η στεγαστική ανάγκη πρέπει να αποτελεί δικαίωμα κάθε ανθρώπου».
Βάσει της ίδιας έρευνας που βασίζεται στα στοιχεία των αγοραπωλησιών μέσω του εν λόγω κτηματομεσιτικού δικτύου:
- Η πτώση των τιμών κατά μέσο όρο σε όλη την Ελλάδα στα ακίνητα προς πώληση το 2014, συγκριτικά με το 2013, έχει κυμανθεί σε ποσοστό 15%-20%, ενώ η μεγαλύτερη πτώση καταγράφεται στον Ν. Ηλείας (40%).
- Οι προβλέψεις για το 2015 καταγράφουν πτώση των τιμών κατά 5%-15% πανελλαδικά, ενώ ποσοστό 85% των ερωτηθέντων πολιτών πιστεύει ότι η κτηματαγορά θα κυμανθεί στα επίπεδα του 2014, με το 15% να πιστεύει ότι θα είναι χειρότερη.
- Οι τιμές των μισθωμάτων το 2014 είχαν πτωτική τάση 10%-25% σε σχέση με το 2013, ενώ η πτώση εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί το 2015, όπου στα βόρεια προάστια της Αττικής θα αγγίξει το 15% και στο Νομό Αρκαδίας το 25%.
Σύμφωνα επίσης με τον κ. Μπάκα, «σταθεροποίηση της κτηματαγοράς αναμένεται στις αρχές Οκτωβρίου μετά την καλοκαιρινή σεζόν και εφόσον ξεκινήσουν τα προγράμματα ΕΣΠΑ που θα αφορούν νέους επαγγελματίες και υφιστάμενες επιχειρήσεις και τα οποία ευελπιστούμε να δώσουν κινητικότητα στην επαγγελματική στέγη».
Οπως ωστόσο επισημαίνει, «η γενικότερη εικόνα και κυρίως η αγοραστική δύναμη διαφαίνεται πτωτική τουλάχιστον όσον αφορά την κάλυψη της στεγαστικής ανάγκης.
Παρότι τα νέα ζευγάρια θα επιθυμούσαν την αγορά 1ης κατοικίας, διαθέτοντας σε μετρητά το αντίτιμο, προσανατολίζονται στη μίσθωση διαμερίσματος και μάλιστα στοχεύοντας σε ένα μίσθωμα της τάξης των 450-500 ευρώ/μήνα, ενώ παράλληλα αποταμιεύουν τα όποια διαθέσιμα χρήματά τους μέχρι να φανεί γενικότερα φως στα μακροοικονομικά στη χώρα μας».
Οσον αφορά την εξοχική κατοικία, ο επικεφαλής του E-Real Estates δεν αναμένει μεγάλες διαφορές σε σχέση με το 2014 και υπογραμμίζει σχετικά:
«Μπορεί η πολυπόθητη βίζα να ενθουσιάζει αλλά η ελληνική γραφειοκρατία καραδοκεί. Αν δεν υπάρξει οργανωμένη στρατηγική προσέλκυσης των ενδιαφερομένων δεν θα υπάρξει ανάσα ανάπτυξης.
Σε ποσοστό 70% οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι η χώρα μας δεν έχει οργανωμένη στρατηγική προσέλκυσης ξένων αγοραστών και ταυτόχρονα η γραφειοκρατία και το ασταθές φορολογικό σύστημα αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες.
Μόνο το 0,5% των τουριστών αν επένδυε στην ελληνική εξοχική κατοικία σήμερα θα μιλούσαμε για 120.000 πωλήσεις από αλλοδαπούς. Θα έπρεπε η βίζα να δίνεται εκτός από τους αλλοδαπούς ενδιαφερόμενους για αγορά ακινήτων άνω των 250.000 ευρώ και για επενδύσεις άνω των 250.000 ευρώ, όπως πραγματοποιεί με επιτυχία η Ισπανία. Η χώρα μας έχει ανάγκη για προσέλκυση επενδύσεων και δημιουργία θέσεων εργασίας».
Παλαιάς κατασκευής
Το 2014 το αγοραστικό ενδιαφέρον επικεντρώθηκε σε παλαιάς κατασκευής ακίνητα μικρότερων τετραγωνικών μέτρων με ζητούμενο ποσοστό έκπτωσης από την αρχική τιμή πώλησης έως και 30% στα δυτικά προάστια της Αττικής. Σε αντίθεση με 6-7 χρόνια πριν όπου οι αγορές μέσω τραπεζικού δανεισμού άγγιζαν το 65%-70% του συνόλου, σήμερα το 95% των αγοραπωλησιών πραγματοποιείται με μετρητά. Ταυτόχρονα, μόλις το 20% των αγοραστών στα βόρεια προάστια της Αττικής αγοράζει ακίνητα για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών, ενώ στα δυτικά προάστια το 70% των αγορών έγινε κατά 70% για λόγους επένδυσης.
