Από την έντυπη έκδοση
Η ελληνική κυβέρνηση να συνεργαστεί με τους πιστωτές της και να προχωρήσει σε σθεναρές μεταρρυθμίσεις για να αποφύγει τη στάση πληρωμών και την επιστροφή στη δραχμή. Η υπόλοιπη Ευρωζώνη να μειώσει τον δημοσιονομικό στόχο της Αθήνας για τα επόμενα χρόνια και να ελαφρύνει περαιτέρω το ελληνικό χρέος. Με αυτόν τον τρόπο συμπυκνώνεται η άποψη του editor-at-large του πρακτορείου Reuters, Χιούγκο Ντίξον, όπως την παραθέτει στη «Ν», εν μέσω της τρέχουσας διαπραγμάτευσης.
Σύμφωνα με τον επιφανή αναλυτή και αρθρογράφο, «η δημιουργική ασάφεια για την οποία ο Γιάνης Βαρουφάκης μπορεί να υπερηφανεύεται, θα αποσαφηνιστεί κατά κύριο λόγο προς όφελος των πιστωτών» και «η κυβέρνηση θα χρειαστεί να συμφωνήσει σε ένα νέο πρόγραμμα έως το τέλος του Ιουνίου».
Το βασικό σενάριο για την κατάληξη της διαπραγμάτευσης είναι η επίτευξη νέας συμφωνίας, ωστόσο, σύμφωνα με τον Χιούγκο Ντίξον, εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος αδιεξόδου που θα δρομολογούσε εξελίξεις – «πρόδρομο για την επανεισαγωγή της δραχμής». Στο μεταξύ, «η ελληνική οικονομία πιθανότατα θα συνεχίσει να συρρικνώνεται και η ανεργία θα διατηρηθεί σε ανοδική πορεία».
Τελικά, η λύση περνάει μέσα από βελτιωτικές κινήσεις των πιστωτών, «υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση θα εξακολουθήσει να αποδίδει στις μεταρρυθμίσεις, ας πούμε, μετά από 6 μήνες».
Tα σενάρια
Ποιο είναι το επικρατέστερο σενάριο για την Ελλάδα με χρονικό ορίζοντα τον Ιούνιο;
«Η ελληνική κυβέρνηση πρόκειται να αντιμετωπίσει τέσσερις πολύ δύσκολους μήνες. Θα βρεθεί υπό τεράστια πίεση από τους εταίρους της στην Ευρωζώνη να κάνει πράγματα που αντιτίθενται στις προεκλογικές της υποσχέσεις. Τρία θα είναι τα βασικά ορόσημα.
Πρώτον, μέσα στις επόμενες λίγες εβδομάδες η κυβέρνηση θα τεθεί υπό πίεση προκειμένου να προωθήσει αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις, αν θέλει την άμεση καταβολή μετρητών από την Ευρωζώνη.
Δεύτερον, θα χρειαστεί να συγκεκριμενοποιήσει έως το τέλος του Απριλίου την πλήρη λίστα των μεταρρυθμίσεων.
Κατά τη διαδικασία, η δημιουργική ασάφεια για την οποία ο Γιάνης Βαρουφάκης μπορεί να υπερηφανεύεται, θα αποσαφηνιστεί κατά κύριο λόγο προς όφελος των πιστωτών.
Τρίτον, η κυβέρνηση θα χρειαστεί να συμφωνήσει σε ένα νέο πρόγραμμα έως το τέλος του Ιουνίου. Αυτό θα σημαίνει συμφωνία πάνω σε περισσότερους όρους και συνεχιζόμενη παρακολούθηση.
Τίποτα από όλα αυτά δεν θα είναι εύκολο για τον Τσίπρα να το “πουλήσει” στην αριστερή φατρία του. Στο μεταξύ, η ελληνική οικονομία πιθανότατα θα συνεχίσει να συρρικνώνεται και η ανεργία θα παραμείνει σε ανοδική πορεία.
Δεν μπορώ να δω την αυτοπεποίθηση να επιστρέφει έως ότου, και αν, υπάρξει μια νέα συμφωνία στο τέλος του Ιουνίου. Ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, τα πράγματα ίσως θα δείχνουν ζοφερά, καθώς η κυβέρνηση πιθανότατα θα πρέπει να προβεί σε περισσότερες περικοπές και να εισαγάγει νέους φόρους για να πετύχει οποιουσδήποτε νέους δημοσιονομικούς στόχους συμφωνήσει με τους πιστωτές της.
Παρά το γεγονός ότι το βασικό σενάριο είναι η επίτευξη μιας νέας συμφωνίας στο τέλος του Ιουνίου, εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος η Ελλάδα να αποτύχει να βρει τη χρυσή τομή με τους πιστωτές της. Σε αυτήν την περίπτωση, η κυβέρνηση θα κήρυττε στάση πληρωμών για τα χρέη της και θα εισήγαγε ελέγχους κεφαλαίων. Για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι καταθέτες πιθανότατα θα χρειάζονταν να διασωθούν με ίδια μέσα, όπως συνέβη στην Κύπρο. Αυτό πιθανότατα θα ήταν ο πρόδρομος για την επανεισαγωγή της δραχμής».
Στην πραγματικότητα, πόσο χρόνο έχει η Αθήνα διαθέσιμο σε σχέση με τις χρηματοδοτικές ανάγκες της;
«Αυτό είναι δύσκολο να το πει κανείς. Ο Βαρουφάκης έχει πει ότι οι πληρωμές του Μαρτίου έχουν διευθετηθεί. Αυτό προφανώς έχει επιτευχθεί με τις τελευταίες “στάλες” των εφεδρικών χρημάτων από κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλα παρόμοια. Τον Απρίλιο, το Δημόσιο δεν θα έχει τόσο βαρύ λογαριασμό εξυπηρέτησης χρέους. Ωστόσο, με τα φορολογικά έσοδα να υπολείπονται του στόχου, τα μετρητά ενδέχεται να είναι πολύ “σφιχτά”».
Μεταρρυθμίσεις
Τι είδους μεταρρυθμίσεις χρειάζεται η ελληνική οικονομία; Αυτές που προτείνει η Ευρωζώνη; Εκείνες που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση; Κάποιες άλλες;
«Η κυβέρνηση έχει κάποιες καλές γενικές ιδέες που αφορούν για παράδειγμα την πάταξη της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς και των ειδικών προνομίων, όπως και την τιθάσευση της δύναμης των ολιγαρχών. Ομως, ακόμη απουσιάζει το μεγαλύτερο μέρος των λεπτομερειών αυτών των προτάσεων. Η κυβέρνηση θα έπρεπε να κάνει πολλά ώστε να απελευθερώσει τις αγορές οι οποίες εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από περιοριστικές πρακτικές. Θα έπρεπε επίσης να δημιουργήσει μια “κακή” τράπεζα, η οποία θα αναλάβει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών. Αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ώστε να εξυγιανθεί το τραπεζικό σύστημα και να αποκατασταθεί η ροή των πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία. Ωστόσο, είναι σημαντικό αυτό το μέτρο να μην χρησιμοποιηθεί ως μέσο από την πίσω πόρτα για τη διαγραφή των δανείων καλά διασυνδεδεμένων επιχειρήσεων».
Ενα Grexit θα έπληττε καίρια την Ευρωζώνη;
«Ενα Grexit θα έθετε προκλήσεις για την υπόλοιπη Ευρωζώνη. Θεωρώ ότι θα επιβίωνε από το σοκ, αλλά δεν είμαι 100% σίγουρος».
Συνεργασία
Ποια είναι τα βασικά σημεία μιας συνολικής λύσης στην ελληνική υπόθεση;
«Η καλύτερη λύση θα ήταν η κυβέρνηση να συνειδητοποιήσει ότι δεν έχει άλλη εναλλακτική από το να συνεργαστεί με τους πιστωτές της και να προχωρήσει με σθεναρές μεταρρυθμίσεις. Σε αντάλλαγμα, οι πιστωτές θα πρέπει να μειώσουν τον δημοσιονομικό στόχο όχι μόνο για το 2015, αλλά και για τα επόμενα χρόνια. Οι πιστωτές θα πρέπει επίσης να υποσχεθούν ότι θα παράσχουν στην Ελλάδα κάποια περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, επεκτείνοντας την περίοδο χάριτος και τις προθεσμίες των δανείων, υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση θα εξακολουθήσει να αποδίδει, ας πούμε, μετά από 6 μήνες».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ – [email protected]