Στη Σοφία Εμμανουήλ
Η διπλή συμμετοχή της Ελλάδας στην ηγεσία του CSR Europe δίνει προστιθέμενη αξία στις δράσεις του CSR Hellas με επίκεντρο το τρίπτυχο Άνθρωποι, Υλικά, Αγορές, που αναλύει ο Aλέξανδρος Κωστόπουλος, Στέλεχος του CSR Hellas και μέλος του Δ.Σ. του CSR Europe, ο οποίος μιλά στο naftemporiki.gr για τη φιλοσοφία και τους στόχους του επιχειρηματικού φορέα, καθώς και για την ανάγκη συνεχούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης του επιχειρηματικού κόσμου ενόψει του Θερινού Σχολείο Εταιρικής Υπευθυνότητας και Βιωσιμότητας (sustainabilityschool.eu) που διοργανώνει το CSR Hellas μεταξύ 23 – 28 Σεπτεμβρίου 2019 στην Αθήνα.
ΕΡ: Υπάρχει μια διπλή συμμετοχή της Ελλάδας στην ηγεσία του CSR Europe. Συμβαίνει αυτό με κάποια άλλη από τις χώρες μέλη του CSR Europe και τι σημαίνει πρακτικά/ουσιαστικά;
ΑΠ: Το CSR HELLAS, από την ίδρυσή του το 2000, έθεσε σαν πρωταρχικό του στόχο την ενημέρωση των μελών του και την ευαισθητοποίηση της ευρύτερης ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας για τη σημασία της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) στη στρατηγική ανάπτυξης και λειτουργίας των επιχειρήσεων. Έκτοτε, διατηρώντας ουσιαστικές σχέσεις συνεργασίας με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και άλλους επιχειρηματικούς φορείς, συμμετέχει ενεργά και συχνά πρωτοστατεί στις ευρωπαϊκές εξελίξεις γύρω από την εταιρική υπευθυνότητα και βιωσιμότητα.
Η διπλή εκλογή στο Διοικητικό Συμβούλιο του CSR Europe, είναι αποτέλεσμα μίας βαθιάς πεποίθησης, πως από κοινού μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα, απ’ ότι ο καθένας μόνος του. Παρόλο που αυτό ακούγεται απλό, απαιτεί πολύ προσπάθεια και συνεχή αγώνα, προκειμένου να αναδειχτούν τα πλεονεκτήματα που μπορούν να ανακύψουν μέσα από τη σύμπλευση και την συμπόρευση. Αυτή ακριβώς την προσέγγιση ακολουθούμε στο CSR HELLAS, συνεργαζόμενοι με τα μέλη μας, με άλλους επιχειρηματικούς φορείς, με ΜΚΟ, αλλά και με την Πολιτεία. Αυτή την προσέγγιση ως συστατικό του τρόπου λειτουργίας μας, υιοθετούμε πιστά και στο πλαίσιο της συμμετοχής μας στο CSR Europe, πιστεύοντας πως αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα και πολύ πιο ουσιαστικά από εκείνα που ενδεχομένως μας χωρίζουν. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσουμε διμερείς συνεργασίες και με άλλα εθνικά δίκτυα για πλήθος θεμάτων.
Το νέο διοικητικό συμβούλιο του CSR Europe, το οποίο αποτελεί το κορυφαίο επιχειρηματικό δίκτυο για την υπεύθυνη και βιώσιμη επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη, αποτελείται από 15 μέλη, 12 εκ των οποίων εκπροσωπούν απευθείας μεγάλες επιχειρήσεις με παρουσία στην Ευρώπη, ενώ 3 μέλη εκπροσωπούν εθνικά δίκτυα ΕΚΕ. Ελληνική συμμετοχή έχουμε και στις δύο κατηγορίες μελών διοίκησης, καθώς η εταιρεία ΤΙΤΑΝ μέσω της κ. Μαρίας Αλεξίου, η οποία είναι παράλληλα και Πρόεδρος του CSR HELLAS, συμμετέχει ως εταιρικό μέλος, ενώ εγώ συμμετέχω ως ένας εκ των τριών εκπροσώπων των 42 δικτύων ΕΚΕ από όλες της χώρες της Ευρώπης που αποτελούν εθνικούς εταίρους του CSR Europe. Οι άλλοι δύο εκπρόσωποι που συμπληρώνουν την τριάδα προέρχονται από τα εθνικά δίκτυα της Ιρλανδίας και του Λουξεμβούργου.
Ευθύνη μας είναι, να εκφράζουμε τις θέσεις και απόψεις του συνόλου των 42 ευρωπαϊκών δικτύων και των 10.000 και πλέον επιχειρήσεων που αυτά εκπροσωπούν, με τον πλέον αντικειμενικό και αντιπροσωπευτικό τρόπο. Ως εκ τούτου, προγραμματίζουμε να ενισχύσουμε περαιτέρω τη διακρατική συνεργασία, ανταλλάσσοντας καλές πρακτικές και δημιουργώντας τη βάση για κοινή αντιμετώπιση προκλήσεων που ξεπερνούν τα εθνικά μας σύνορα, παράλληλα με αξιοποίηση ευκαιριών που μπορούν να λειτουργήσουν προς όφελος της ευρωπαϊκής επιχειρηματικής κοινότητας.
ΕΡ: Αν σας ζητούσα να απαριθμήσετε ορισμένους από τους στόχους του ελληνικού δικτύου, ποιους θα προτεραιοποιούσατε και σε τι βαθμό αυτοί οι στόχοι συναντούν τις προτεραιότητες του CSR Europe;
ΑΠ: Παραδοσιακά οι τέσσερεις πυλώνες της ΕΚΕ απαρτίζονταν από το ανθρώπινο δυναμικό, την αγορά, την κοινωνία και το περιβάλλον. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο αναπτύσσεται η τριπλή προσέγγιση μέσω της οποίας οι επιχειρήσεις τελικά αξιολογούνται για το σύνολο των μη-χρηματοοικονομικών τους επιδόσεων. Αυτό το τρίπτυχο περιλαμβάνει θέματα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και θέματα διακυβέρνησης γνωστά ως πλαίσιο ESG – Environment, Social, Governance. Η νέα στρατηγική του CSR Europe εστιάζει στο τρίπτυχο Άνθρωποι, Υλικά, Αγορές συνδυάζοντας πτυχές των πιο πάνω προσεγγήσεων. Στο πλαίσιο αυτό έχει εγκριθεί η νέα στρατηγική του φορέα για τα επόμενα χρόνια, ενώ και τα εθνικά δίκτυα σταδιακά προσαρμόζουν και τις δικές τους προτεραιότητες.
Αναφορικά με τον πυλώνα «Άνθρωποι», το CSR HELLAS έχει δημιουργήσει την διαδραστική πλατφόρμα GEFYRA https://gefyraproject.owiwi.co.uk/ μέσω της οποίας υποστηρίζεται η διασύνδεση δεξιοτήτων που διαθέτουν οι νέοι απόφοιτοι, με θέσεις πρώτης εργασιακής εμπειρίας που προσφέρουν οι επιχειρήσεις μέλη που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Επιδίωξή μας είναι η πλατφόρμα να χρησιμοποιείται σταδιακά από ολοένα και περισσότερα μέλη, καθώς και από την πλειοψηφία των νέων που αναζητούν ποιοτική πρακτική άσκηση, μαθητεία και γενικά απόκτηση πρώτης επαγγελματικής εμπειρίας. Παράλληλα, συνεχίζεται ο Φοιτητικός Διαγωνισμός για την ΕΚΕ «Νίκος Αναλυτής», που αισίως υλοποιείται από το 2015, ενώ αναπτύσσεται και μία εντελώς νέα πρωτοβουλία σχετικά με την ολιστική διαχείριση των εργαζομένων για το σύνολο των θεμάτων που τους αφορούν και σχετίζονται με τη βιωσιμότητα.
Ως προς τον δεύτερο πυλώνα «Υλικά», το CSR HELLAS υλοποιεί εκπαιδευτικά σεμινάρια για τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε συνεργασία με εταιρείες-μέλη του, ενώ μετέχει και σε κοινοπρακτική ευρωπαϊκή πρωτοβουλία με το όνομα CEASE για την ανάσχεση του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας σε σχέση με της συνέπειές της στον εργασιακό χώρο. Επίσης, αυτή την περίοδο αναπτύσσουμε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την προστασία του περιβάλλοντος, βασιζόμενες στην επίτευξη συλλογικών στόχων που μπορούν να συμβάλουν στην ανάσχεση της κλιματικής κρίσης και θα καλέσουμε τα μέλη μας να μετέχουν ενεργά αναλαμβάνοντας συγκεκριμένες δεσμεύσεις.
Σχετικά με τον τρίτο πυλώνα «Αγορές», δίνουμε ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στα θέματα της αειφόρου χρηματοδότησης και της ανάγκης για φορολογική υπευθυνότητα ως προϋποθέσεις μετάβασης σε νέα μετασχηματιστικά επιχειρηματικά μοντέλα, ικανά να διασφαλίσουν επιχειρηματική βιωσιμότητα και ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή και περιβαλλοντική συνείδηση. Προς την κατεύθυνση αναπτύσσουμε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που θα ξεδιπλωθούν τους επόμενους μήνες, ενημερώνοντας σχετικά τόσο τα μέλη μας, όσο και τα θεσμικά όργανα άσκησης πολιτικής, αναζητώντας διευρυμένες συνεργασίες.
ΕΡ: Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδο ωριμότητας του συγκεκριμένου ευρωπαϊκού φορέα και ποια είναι η γνώμη σας για την ικανότητα των επιχειρηματικών/κλαδικών φορέων πανευρωπαϊκά ως προς την προώθηση αποτελεσματικών σχεδίων για την επίτευξη των SDGs;
ΑΠ: Το CSR Europe, ήδη από το 2018 έχει αναγνωρίσει την ανάγκη για ενίσχυση του επιπέδου ωριμότητας των κλαδικών φορέων σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω σχετικής έρευνας που εκπόνησε. Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας αναγνωρίζουν την ύπαρξη χάσματος μεταξύ του οράματος των διοικήσεων των φορέων ως προς τη διαχείριση της βιωσιμότητας και των συλλογικών πρωτοβουλιών που αναπτύσσονται τελικά προς την κατεύθυνση υλοποίησης του οράματος. Στον αντίποδα, θετικά αξιολογείται το γεγονός πως οι κλάδοι αναγνωρίζουν τη δυνατότητά τους να παρακινήσουν τα μέλη τους στην ανάληψη δράσεων σχετικά με την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs – Sustainable Development Goals), κατανοώντας τους σχετιζόμενους κινδύνους, αλλά και τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που μπορούν να ανακύψουν από την ολοκληρωμένη αντιμετώπισή τους. Επίσης, στην ίδια έρευνα αναγνωρίζεται πως το επίπεδο ωριμότητας μεταξύ των κλάδων ποικίλει. Χαρακτηριστικά, παρόλο που το 100% των κλάδων αναγνωρίζει και συζητά θέματα βιωσιμότητας, μόνο το 50% θέτει συγκεκριμένους στόχους και αναπτύσσει σχετικές πρωτοβουλίες και πρόγραμμα δράσης.
Οι νέες στρατηγικές προτεραιότητες του CSR Europe ως αποτέλεσμα πολύμηνης διαβούλευσης με ηγέτιδες επιχειρήσεις στο χώρο της διαχείρισης της βιωσιμότητας, καθώς και με το σύνολο των 42 εθνικών δικτύων ΕΚΕ από όλη την Ευρώπη, στοχεύουν στην ενίσχυση της συνεργασίας, της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης των επιχειρήσεων. Για το σκοπό αυτό σε σχέση και με τις προαναφερόμενες προτεραιότητες αναπτύσσονται συνέδρια, εκδηλώσεις, εργαστήρια και προγράμματα που στοχεύουν στην ενίσχυση του επιπέδου ωριμότητας των επιχειρήσεων ως προς την ενσωμάτωση της βιωσιμότητας σε όλο το φάσμα της λειτουργίας τους. Επίσης, αναπτύσσονται και συλλογικές δράσεις όπως η έκκληση για δράση και συνεργασία που υπογράφεται μέχρι στιγμής από 200 και πλέον CEOs επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη.
Στόχος της κοινής τοποθέτησης των CEOs είναι να στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τους διαμορφωτές πολιτικής σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, πως αναγνωρίζουν την ανάγκη και είναι έτοιμοι να συνεργαστούν για
Εφαρμογή καινοτόμων μοντέλων επιχειρηματικής ανάπτυξης με επίκεντρο την υπευθυνότητα και βιωσιμότητα & επιτάχυνση της προσαρμογής σε αυτά
Δέσμευση σε ειλικρινή διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη
Δημιουργία συνεργατικών δομών και νέων μοντέλων χρηματοδότησης της βιωσιμότητας
Μετάβαση σε βιώσιμα προϊόντα και υπεύθυνες καταναλωτικές συμπεριφορές
Ενίσχυση και προαγωγή της εκπαίδευσης σε όλα τα στάδια της ζωής
Κοινωνική συμμετοχή και πολιτική δέσμευση
Υιοθέτηση και διάδοση κοινών προτύπων υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς.
Περισσότεροι από 25 CEOs από την Ελλάδα έχουν δηλώσει μέχρι στιγμής την υποστήριξή τους στην πρωτοβουλία, αναδεικνύοντας πως σε ολόκληρη την επικράτειά της υπάρχουν επιχειρήσεις, που διαθέτουν τις αξίες και τις αρχές της υπεύθυνης και αειφόρου επιχειρηματικότητας.
ΕΡ: Υπάρχουν κάποια χρονικά ορόσημα στο επόμενο διάστημα όπου θα αξιολογηθούν/κριθούν αυτές οι συνεργασίες;
ΑΠ: H προαναφερόμενη πρωτοβουλία δημοσιοποιήθηκε τον Μάιο 2019, στο πλαίσιο του πανευρωπαϊκού συνεδρίου για τους SDGs και παραμένει ανοιχτή για δήλωση υποστήριξης μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2019. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη –μέχρι σήμερα– κοινή τοποθέτηση CEOs επιχειρήσεων, οι οποίοι την 1η Νοεμβρίου 2019 θα στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τη νέα ηγεσία των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και συγκεκριμένα προς τους Ursula von der Leyen – Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Charles Michel – Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και David Maria Sassoli – Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πως από κοινού μπορούν να υλοποιήσουν τη φιλόδοξη στρατηγική για μία βιώσιμη Ευρώπη με ορίζοντα το 2030.
Είναι χαρακτηριστικό, πως την προηγούμενη εβδομάδα η νέα Πρόεδρος της ΕΕ Ursula von der Leyen αναγνώρισε την ανάγκη για ανάληψη δράσεων αυτής της μορφής, εκφράζοντας την επιθυμία της να καταστήσει την Ευρώπη έναν τόπο που δεν αφήνει κανέναν πίσω, όντας η πρώτη ουδέτερη κλιματικά ήπειρος στον κόσμο έως το 2050, καθώς και την πρόθεσή της να υποβάλει προς ψήφιση τον πρώτο ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, αλλά και μια νέα πράσινη διαπραγμάτευση για την Ευρώπη εντός των πρώτων 100 ημερών της θητείας της, παράλληλα με ένα πλήρες σχέδιο ενίσχυσης των επενδύσεων που μπορούν να συμβάλλουν στην δημιουργία μίας βιώσιμης Ευρώπης.
Παράλληλα, το 2020 είναι μία χρονιά σταθμός, καθώς το CSR HELLAS συμπληρώνει 20 χρόνια από την ίδρυσή του. Στο πλαίσιο αυτό προγραμματίζεται μία επετειακή εκδήλωση το φθινόπωρο του 2020, όπου θα πραγματοποιηθεί μία ανασκόπηση των πεπραγμένων της εικοσαετίας, ενώ ταυτόχρονα θα παρουσιαστούν οι νέες κατευθύνσεις για την επόμενη περίοδο.
ΕΡ: Το summer school, έτσι όπως έχει σχεδιαστεί, είναι μια πρωτοβουλία που διαφοροποιείται από τα συνήθη προγράμματα που απευθύνονται σε νέους εισάγοντας στοιχεία εξωστρέφειας και προάγοντας τη συνεργασία. Ποιος είναι ο στρατηγικός στόχος του CSR Hellas πίσω από αυτή τη δράση;
ΑΠ: Το Summer School on CSR, είναι μια πολλαπλά καινοτόμα πρωτοβουλία. Αφενός είναι η πρώτη φορά που υλοποιείται εκπαιδευτικό πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης σε συνεργασία ενός δημόσιου (Πανεπιστήμιο Κρήτης) και ενός ιδιωτικού (The American College of Greece) στη χώρα μας. Επίσης, είναι από τα πρώτα θερινά σχολεία που υλοποιούνται για το συγκεκριμένο θέμα πανευρωπαϊκά και είναι ιδιαίτερα θετική η συμμετοχή εκπαιδευομένων από το εξωτερικό. Άλλωστε το σύνολο της εκπαίδευσης θα πραγματοποιηθεί στην αγγλική γλώσσα με τη συμμετοχή διεθνούς φήμης καθηγητών τόσο από τη χώρα μας όσο και από το εξωτερικό, οι οποίοι αγκάλιασαν την προσπάθεια από τη πρώτη στιγμή και συνέβαλαν με προσωπικό χρόνο και με πολύτιμες συμβουλές στην οργάνωσή της.
Μέχρι στιγμής οι συμμετέχοντες οι οποίοι θα λάβουν και το πιστοποιητικό επαγγελματικής κατάρτισης με 10 μονάδες ECTS, ξεπερνούν τους 30, ενώ σε ανταπόκριση σχετικών αιτημάτων μελών αλλά και ενδιαφερομένων από την αγορά, αποφασίσθηκε να δοθεί η δυνατότητα παρακολούθησης μίας ή περισσοτέρων μεμονωμένων ημερών. Η προσφορά αφορά 10-15 θέσεις ανά ημέρα που θα δοθούν με απόλυτη σειρά προτεραιότητας της δήλωσης, μέχρι και τις 16 Σεπτεμβρίου 2019. Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης καλύπτει το σύνολο των θεμάτων που σχετίζονται με τη διαχείριση της βιωσιμότητας, αποτελώντας σημείο αναφοράς για τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και τα στελέχη τους, ανεξαρτήτως του επιπέδου που βρίσκονται στο ταξίδι της βιωσιμότητας.
Η στρατηγική προσέγγιση πίσω από την πρωτοβουλία εστιάζει στην ανάπτυξη του επιπέδου ωριμότητας των στελεχών, αλλά και των νέων που έχουν επιλέξει να ασχοληθούν με συναφή θέματα. Επίσης, στην ανάδειξη της αξίας της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, μεταξύ επιχειρηματικής και ακαδημαϊκής κοινότητας, μεταξύ επαγγελματιών και νέων. Η συνεργασία, αντικείμενο και του SDG 17 αποτελεί για το CSR HELLAS θεμελιώδη αξία, την οποία εφαρμόζει στην πράξη σε όλες του τις πρωτοβουλίες και προσεγγίσεις.
ΕΡ: Σχεδιάζετε να το επαναλάβετε;
Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην εκπαίδευση και πρόθεσή μας είναι η επανάληψη του θερινού σχολείου στο μέλλον. Οδηγός μας προς την επίτευξη του στόχου θα είναι οι δηλώσεις και οι εντυπώσεις που θα μοιραστούν μαζί μας μετά την ολοκλήρωσή του τόσο οι εκπαιδευόμενοι όσο και οι εταιρείες χορηγοί, οι οποίες θα παρουσιάσουν προς τους εκπαιδευόμενους μελέτες περίπτωσης, ενώ με τη σειρά τους οι εκπαιδευόμενοι θα κληθούν να προτείνουν εναλλακτικές προσεγγίσεις σε θέματα που θα τεθούν από τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
ΕΡ: Με ποιες άλλες πρωτοβουλίες σχεδιάζετε να συνεχίσετε τη δράση σας στο επόμενο διάστημα;
ΑΠ: Όπως αναφέρθηκα ήδη, ο νέος προγραμματισμός του CSR HELLAS δίνει βαρύτητα σε περιβαλλοντικά θέματα, καθώς η κλιματική αλλαγή επανέρχεται μετ’ επιτάσεως εξελισσόμενη σε κλιματική κρίση με απρόβλεπτες συνέπειες για όλους μας. Επομένως έχουμε χρέος να δράσουμε. Στο πλαίσιο αυτό τα θέματα της μείωσης πλαστικού μίας-χρήσης και της μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα, μέσω της ανάδειξης σχετικών καλών πρακτικών, παράλληλα με την θέσπιση συλλογικών στόχων θα αποτελέσουν προτεραιότητα.
Επίσης, τα θέματα της αειφόρου χρηματοδότησης, των υπεύθυνων επενδύσεων και της φορολογικής διαφάνειας, τα οποία ανέρχονται ολοένα και περισσότερο στη διεθνή ατζέντα θα αποτελέσουν πεδίο ενασχόλησης. Επιπρόσθετα, η ανάπτυξη ολιστικών προσεγγίσεων στην διαχείριση του ανθρώπινου κεφαλαίου θα αποπειραθεί να προσεγγίσει πτυχές της παγκόσμιας πρόκλησης των εντεινόμενων ανισοτήτων. Το σύνολο των πρωτοβουλιών θα καλέσουμε να υποστηρίξουν οι εταιρείες μέλη του CSR HELLAS, τόσο μέσω χορηγιών, όσο και συμμετοχής στις σχετικές ομάδες εργασίας, αλλά και μέσω ανάληψης πρωτοβουλιών για συμμετοχή σε συλλογικούς στόχους και δράσεις.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω πως το πρόγραμμα του CSR HELLAS απευθύνεται στο σύνολο των επιχειρήσεων της χώρας, οι οποίες μπορούν να συμμετέχουν ως μέλη σε όλες τις δράσεις και πρωτοβουλίες.
