Από την έντυπη έκδοση
Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]
Χειρότερα των προσδοκιών κινείται η αγορά, που οδεύει προς την 26η Νοεμβρίου, ημέρα της Black Friday. Όπως τονίζουν στη «Ν» στελέχη του εμπορικού κλάδου, η κατανάλωση είναι περιορισμένη, υποτονική. Το ενδιαφέρον των αγοραστών χλιαρό και η επισκεψιμότητα μουδιασμένη. Η πτώση του αγοραστικού ενδιαφέροντος ξεπερνά το 20% σε σύγκριση με το 2019 που ήταν ανοιχτά τα καταστήματα και επομένως αποτελεί συγκρίσιμη χρονιά σε σχέση με το 2020, οπότε δούλευε μόνο το ψηφιακό κανάλι.
Ήδη οι έμποροι προεξοφλούν ότι ο τζίρος της φετινής Black Friday θα είναι κατώτερος σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρήσεις και σε σχέση με το 2019. Καταλυτικό ρόλο σε αυτό θα παίξουν οι πιθανές ελλείψεις προϊόντων που θα επηρεάσουν σίγουρα την καταναλωτική συμπεριφορά, την ποσότητα των αγορών, αλλά και την αξία των τελικών παραδόσεων, με ό,τι αυτό σημαίνει για το ταμείο των επιχειρήσεων.
Δύσπιστοι οι καταναλωτές
Παρόλο που οι προσφορές έχουν ξεκινήσει ήδη από το προηγούμενο Σαββατοκύριακο και οι μεγάλες τουλάχιστον αλυσίδες τις επικοινωνούν συστηματικά, εντούτοις η πλειοψηφία των καταναλωτών βλέπει, ακούει, συγκρίνει αλλά περιμένει και δυσπιστεί ως προς την τελική αγορά. Μόνη εξαίρεση οι αποφασισμένοι αγοραστές που, αποτελούν ακόμη πολύ μικρό κομμάτι του αγοραστικού συνόλου, έχουν σπεύσει να κατοχυρώσουν αγορές ειδικά στην κατηγορία των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών και πιο συγκεκριμένα στις λευκές συσκευές, γεγονός που οδηγεί γρήγορα σε ελλείψεις συγκεκριμένων κωδικών προϊόντων στα ράφια, όπως επισημαίνουν οι μεγάλοι προμηθευτές που παρακολουθούν συστηματικά την εμπορική κίνηση των ημερών. Το γεγονός αυτό αναμένεται να συμβάλει σε αναδιανομές μεριδίων και μακροπρόθεσμα σε ανατροπές στον εμπορικό χάρτη.
Σύμφωνα με στοιχεία του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής «σε μία αγορά με ανοιχτά μαγαζιά, ο ανταγωνισμός αναμένεται να είναι ιδιαίτερα έντονος για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που πέρυσι είχε την τιμητική του, με τις μεγάλες αλυσίδες να κάνουν από τώρα προκρατήσεις αγοράς αγαθών και υπηρεσιών για τον Δεκέμβριο, ώστε να προωθήσουν τα προϊόντα τους εν όψει των εορτών των Χριστουγέννων. Έτσι, φέτος, πολλά καταστήματα έχουν ήδη ετοιμάσει ειδικές φόρμες “online”, όπου οι καταναλωτές συμπληρώνουν στοιχεία για να ενημερωθούν, μέσω sms, για τις εορταστικές προσφορές. Με αυτόν τον τρόπο η κάθε εμπορική επιχείρηση ευελπιστεί ότι θα πάρει καλύτερη θέση εκκίνησης, κερδίζοντας ένα προβάδισμα στο τέλος του έτους».
Η φετινή Black Friday, πέραν από τις υπόλοιπες επιβαρυντικές καταστάσεις όπως τα μέτρα για τον Covid-19, τις ανατιμήσεις, την επιβάρυνση των ανελαστικών δαπανών των νοικοκυριών, χαρακτηρίζεται επίσης από ένα πολύ σημαντικό επιβαρυντικό παράγοντα, τις πιθανές ελλείψεις προϊόντων που όπως λένε οι ειδικοί του χώρου θα επηρεάσει όχι μόνο τις αγοράς κατά τη Μαύρη Παρασκευή, αλλά και την περίοδο των εορταστικών αγορών που έπεται. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που επισημαίνουν θεσμικά στελέχη του εμπορικού χώρου πως δεν έχουν μπει όλα τα προϊόντα στους εκπτωτικούς καταλόγους. Όπως τονίζει ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ και ΠΕΣΑ, Βασίλης Κορκίδης, παρά τις μεγάλες ανατιμήσεις στις διεθνείς αγορές και τις δυσκολίες έγκαιρης προμήθειας εμπορευμάτων, οι προετοιμασίες για την κατανάλωση των τελευταίων ημερών του έτους στην ελληνική αγορά έχουν ολοκληρωθεί, χωρίς να επισημαίνονται εμφανείς ελλείψεις. Οι φόβοι για «μισογεμάτα ράφια» φαίνεται να απομακρύνονται, αλλά η αγωνία παραμένει για να διαπιστωθεί στην πράξη εάν τελικά τα αποθέματα θα αποδειχθούν επαρκή στη φετινή ζήτηση από τώρα μέχρι και τις γιορτές. Επίσης, προβληματισμό δημιουργεί η πληθωριστική έκρηξη στο 4%, καθώς προκαλεί ανατιμήσεις και δημιουργεί αβεβαιότητα στο «κόστος αντικατάστασης», κυρίως των εισαγόμενων εμπορευμάτων. Και επαναλαμβάνει πως «στο λιανικό εμπόριο υπάρχουν φορές που δεν κερδίζουν όλοι, αλλά συμμετέχουν όλοι, γιατί σωστά οι ΜμΕ δεν θέλουν να αφήσουν τους μεγάλους της αγοράς και τις πολυεθνικές να μονοπωλήσουν το καταναλωτικό κοινό».
Αυξήσεις σε έναν χρόνο
Τα στοιχεία του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής δείχνουν πως οι ανατιμήσεις στις τιμές κυμαίνονται στο 16% για μεταλλικά προϊόντα, 14% για ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά είδη, 10% για βιομηχανικά, 7% για κλωστοϋφαντουργικά, 6% για πλαστικά, 4% για προϊόντα ξύλου και 2% σε φαρμακευτικά είδη. Οι αυξήσεις που όμως «κακοφαίνονται» περισσότερο στα νοικοκυριά είναι στα τρόφιμα και τα καύσιμα.
Προτιμήσεις καταναλωτών
Οι 9 στους 10 καταναλωτές των Black Friday & Cyber Monday έχουν ήδη κάνει έρευνα στα προϊόντα που έχουν στοχεύσει για τις προσωπικές αγορές. Οι 8 στους 10 θα ήθελαν «black Friday τιμές» και εκπτώσεις στα σούπερ μάρκετ για τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Οι 7 στους 10 καταναλωτές ενδιαφέρονται για ευκαιρίες σε ηλεκτρονικές συσκευές, παιχνίδια, smartphones, laptops, λευκές συσκευές, έπιπλα και είδη οικιακού εξοπλισμού. Οι 6 στους 10 καταναλωτές έχουν προεπιλέξει τα 4 είδη που, κατά μέσο όρο, ενδιαφέρονται να αγοράσουν. Οι 5 στους 10 προτιμούν να δαπανήσουν για αγορές οικογενειακών δώρων εν όψει εορτών σε συνδυασμό με προσωπικές αγορές. Οι 4 στους 10 κάνουν αγορές «Phygital», συνδυάζοντας τη φυσική τους παρουσία με «digital» αγορές. Οι 3 στους 10 προτιμούν τις προσωπικές αγορές ρούχων, καλλυντικών, κοσμημάτων και τα ταξίδια. Οι 2 στους 10 προτίθενται να ξοδέψουν φέτος τουλάχιστον 50% περισσότερα, κυρίως σε φυσικά καταστήματα, αφού πέρυσι ήταν σε καραντίνα οι ίδιοι και η αγορά σε lockdown. Τέλος, 1 στους 10 ενοχλείται από τους ελέγχους στην είσοδο και τον αποτρέπει να επισκεφτεί εμπορικό κατάστημα. Ειδικότερα το ΠΕΣ Αττικής εκτιμά, σύμφωνα με τις αυξήσεις του τζίρου το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο, πως ο εβδομαδιαίοςεκπτωτικός τζίρος της Black Friday, για το 2021, αναμένεται να φτάσει στα επίπεδα του 80%- 85% του 2019. Ο τρόπος πωλήσεων επανέρχεται και πάλι σε «Phygital», δηλαδή υβριδικός με φυσικές και ηλεκτρονικές αγορές, ανάλογα με τις ηλικιακές αποκλίσεις, τις νέες γενιές καταναλωτών και την εξοικείωση με τις διαδικτυακές πληρωμές.
