Aπό την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Ισχυρός «πονοκέφαλος» για τις ευρωπαϊκές τράπεζες τα «κόκκινα» δάνεια ύψους 944 δισ. ευρώ, με τον μεγάλο όγκο επισφαλειών να στενεύει τα περιθώρια για χορηγήσεις δανείων, πλήττοντας παράλληλα την κερδοφορία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Ευρώπης. Πονοκέφαλος και το αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο, που ζητεί από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μεγαλύτερα «μαξιλάρια» κεφαλαίων.
Οι αρχές των Βρυξελλών παρακινούν τις ευρωπαϊκές τράπεζες να λάβουν μέτρα ώστε να «ξεφορτωθούν» τα επισφαλή δάνεια, επικρατεί όμως διάσταση απόψεων ως προς τους χειρισμούς για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια ορισμένων επενδυτών για την αργή πρόοδο.
Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανάλυση του Bloomberg, το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων είναι ιδιαίτερα έντονο στις χώρες του Νότου, που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση χρέους. Οι τράπεζες της Ιταλίας αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα μεταξύ των τραπεζών της Ευρωζώνης, με «κόκκινα» δάνεια συνολικής αξίας 224,2 δισ. ευρώ. Ακολουθεί η Γαλλία (με επισφάλειες 142,2 δισ. ευρώ), ενώ στην τρίτη και τέταρτη θέση βρίσκονται η Ισπανία (131,4 δισ. ευρώ) και η Ελλάδα (112,3 δισ. ευρώ). Με βάση την ανάλυση του Bloomberg, η Ελλάδα εμφανίζει το υψηλότερο ποσοστό «κόκκινων» δανείων επί του συνόλου του δανειακού χαρτοφυλακίου.
Στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, το σύνολο των επισφαλειών είναι σχεδόν το ήμισυ (58,4 δισ. δολάρια) σε σύγκριση με την Ελλάδα. Σε Πορτογαλία και Κύπρο, δύο εκ των χωρών που βρέθηκαν σε καθεστώς μνημονίου, τα «κόκκινα» δάνεια υπολογίζονται σε 34,2 δισ. ευρώ και 19,5 δισ. ευρώ αντιστοίχως, ενώ στην Ιρλανδία ανέρχονται σε 26 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά τις ιταλικές τράπεζες, έχουν συγκεκριμένους στόχους για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων. Το… βουνό «κόκκινων» δανείων συσσωρεύθηκε στην Ιταλία στη διάρκεια των ετών υποτονικής ή ακόμη και καθόλου οικονομικής ανάπτυξης. Το πρόβλημα επιδεινώνεται και από το νομικό σύστημα της χώρας, καθώς χρειάζεται περισσότερος χρόνος για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ρευστοποιήσουν ενέχυρα από ό,τι σε πολλές άλλες χώρες. Η Ιταλία προέβη τον Οκτώβριο σε αναδιάρθρωση του πτωχευτικού κώδικα, ώστε να καταστήσει τη διαδικασία ταχύτερη και πιο αποτελεσματική.
Σε γενικές γραμμές, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν σημειώσει πρόοδο στην αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, έχοντας μειώσει από το 2014 τον όγκο των επισφαλειών περισσότερο από 280 δισ. ευρώ. Παρά τις προσπάθειες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα -που έχει αναλάβει την εποπτεία του τραπεζικού συστήματος της Ευρωζώνης- παραδέχεται ότι το επισφαλές χρέος παραμένει «μείζον πρόβλημα», το οποίο θα πρέπει να διαχειριστούν οι τράπεζες, δραττόμενες της ευκαιρίας των δυναμικών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρωζώνη.
Πράγματι, η ροή νέων «κόκκινων» δανείων στην Ιταλία έχει επιβραδυνθεί σημαντικά, παραμένοντας όμως σε επίπεδα υψηλότερα σε σύγκριση με τις συνθήκες προ κρίσης. Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της Ιταλίας -στην τελευταία έκθεσή της για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος-, η βελτίωση στην ιταλική αγορά ακινήτων συμβάλλει στη μείωση του ρίσκου για τις τράπεζες.
Μετά την Ιταλία, το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων είναι ιδιαίτερα οξύ στη Γαλλία.
Παρ’ όλα αυτά, τα γαλλικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν τις θετικές οικονομικές συνθήκες για την αντιμετώπιση των επισφαλειών. Η γαλλική οικονομία δημιούργησε κατά τους τρεις τελευταίους μήνες του 2017 50.000 νέες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, με τους ρυθμούς αύξησης της απασχόλησης να έχουν επιστρέψει σε επίπεδα προ της παγκόσμιας πιστωτικής κρίσης.
Τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά και η ενισχυμένη επιχειρηματική εμπιστοσύνη συνέβαλαν στην επιτάχυνση της γαλλικής οικονομίας. Οι ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες οδήγησαν και σε σταθεροποίηση των εσόδων για τις γαλλικές τράπεζες. Η Credit Agricole ανακοίνωσε χθες 33% αύξηση της κερδοφορίας τριμήνου, ενώ αποτελέσματα καλύτερα των προβλέψεων έχει ανακοινώσει και η Societe Generale.
