Της Μαρίνας Οφλούδη-Γιαβρόγλου, προέδρου της Soyamills International, αντιπροέδρου του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), μέλους του Δ.Σ. του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ)
ΣΕ ΜΙΑ πολύ δύσκολη χρονιά για τις εξαγωγές της χώρας εξελίσσεται το 2024. Η επιδείνωση του διεθνούς οικονομικού κλίματος αρχίζει και επηρεάζει τις ελληνικές εξαγωγές. Τα υψηλά επιτόκια, οι πληθωριστικές πιέσεις, αλλά και τα πολεμικά μέτωπα σε Ουκρανία, Ισραήλ και Γάζα, καθώς και οι επιθέσεις των Χούθι λειτουργούν ανασταλτικά στα σχέδια επέκτασης των ελληνικών επιχειρήσεων στη διεθνή αγορά.
ΕΠΙΣΗΣ, αρνητικές επιπτώσεις καταγράφονται από την ύφεση που φαίνεται να επηρεάζει τις εξαγωγές τόσο προς τους ευρωπαίους εταίρους μας όσο και προς τις Τρίτες Χώρες. Το βασικότερο όμως, που πρέπει να τονίσουμε, είναι το πνεύμα της αβεβαιότητας στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην παγκόσμια αγορά.
ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ, οι εξαγωγές για μια ακόμη φορά, παρά τις πληθωριστικές πιέσεις και την αστάθεια στις διεθνείς αγορές, κατάφεραν να πετύχουν μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά 7,7 δισ. ευρώ πέρυσι. Οι Έλληνες εξαγωγείς πάντως προσπαθούν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα αναπροσαρμόζοντας τη στρατηγική τους και αναζητώντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης.
ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΣ τις εμπορευματικές συναλλαγές της Ελλάδας στο σύνολο του 2023, παρατηρείται μία μείωση στην αξία, τόσο των εξαγωγών κατά 8,7%, δηλ. 4,8 δισ. ευρώ, σε σχέση με το 2022, όσο και των εισαγωγών κατά 13,3%, με αποτέλεσμα να μειωθεί το εμπορικό ισοζύγιο κατά 20%, δηλ. 7,7 δισ. ευρώ.
ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ τις εξαγωγικές επιδόσεις ανά κλάδο, παρατηρείται σημαντική αύξηση στον κλάδο των τροφίμων, όπως και στον κλάδο των ποτών και των καπνών.
ΑΞΙΖΕΙ, δε, να σημειωθεί πως η κυβέρνηση είχε θέσει τον στόχο της αύξησης των εξαγωγών, ώστε να αντιστοιχούν στο 60% του ΑΕΠ μέχρι το 2027.
ΤΟ 2022 οι εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών αντιστοιχούσαν περίπου στο 49% του ΑΕΠ. Εδώ ίσως πρέπει να σημειώσουμε ότι ως εξαγωγές υπολογίζονται και τα έσοδα του τουρισμού, που από μόνα τους ανέρχονται σε 18 δισ. ευρώ. Για να φτάσει η αναλογία στο 60% το 2027, κατά το οποίο το ΑΕΠ της χώρας υπολογίζεται να είναι κοντά στα 260 δισ. ευρώ, θα πρέπει οι εξαγωγές να αυξηθούν τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ ετησίως σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, δηλ. 100 δισ. ευρώ.
ΑΡΑΓΕ είναι η υστέρηση της Ελλάδας αποκλειστικά οικονομική; Τι μπορεί να διδαχθεί η χώρα μας από την εμπειρία των άλλων ευρωπαϊκών χωρών; Ας πάρουμε το παράδειγμα της Πορτογαλίας, που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τη χώρα μας.
Η ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ξεπέρασε με εντυπωσιακό τρόπο την κρίση της περασμένης 10ετίας και κατάφερε να ανακτήσει το 2017 την επενδυτική της βαθμίδα και βέβαια να αποπληρώσει το ΔΝΤ στα τέλη του 2018, σε αντίθεση με την Ελλάδα που ανέκτησε την επενδυτική της βαθμίδα στο τέλος του 2023.
ΤΟ 2023, το ΑΕΠ της Πορτογαλίας ήταν 255 δισ. δολάρια, σε αντίθεση με το δικό μας που ήταν 217,6 δισ. δολάρια.
ΟΙ ΠΟΡΤΟΓΑΛΟΙ θεωρούν ότι μόνο ενωμένοι μπορούν να επαναφέρουν τη χώρα τους σε ρυθμούς κανονικότητας.
ΕΠΙΣΗΣ, αξίζει να σημειωθεί ότι το 2023 οι εξαγωγές προϊόντων της Πορτογαλίας ήταν 105 δισ. ευρώ, δηλαδή διπλάσιες από της Ελλάδας, και τα έσοδά της από τον τουρισμό ήταν στα 27 δισ. ευρώ.
ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ δε, ότι η υψηλή κοινωνική συνοχή της Πορτογαλίας και η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς έχουν καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ λοιπόν να κάνει η χώρα μας για να υπερβεί την παγίδα της υστέρησης και να ξεπεράσει αυτή τη χαμένη 10ετία; Τα ζητούμενα είναι πολλά. Όμως εάν υπάρχει ένα πρώτο βήμα, τότε αυτό σίγουρα είναι να το διδαχτούμε με ταχύτητα, από τα παραδείγματα άλλων χωρών.
ΠΡΕΠΕΙ η ανασυγκρότηση της εγχώριας παραγωγής να εντατικοποιηθεί και πρέπει να γίνουν σημαντικές προσπάθειες.
ΘΑ ΗΘΕΛΑ να επισημάνω ότι για να αυξηθούν περισσότερο οι εξαγωγές της χώρας, υπάρχει μόνο μία λύση και αυτή είναι οι παραγωγικές επενδύσεις που θα μπορούσαν να απογειώσουν την οικονομία, αλλά και τις εξαγωγές!
ΕΙΜΑΣΤΕ ένας πολυμήχανος και πανέξυπνος λαός και είμαι σίγουρη ότι αν θέλουμε, όλοι μαζί, μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους μας!