Οι «Αρχές» του Ray Dalio κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Key Books· συνοδεύονται από τα διθυραμβικά σχόλια του Bill Gates, του Tony Robbins και της Arianna Huffington, και αποτελούν τον ιδανικό οδηγό για κάθε επιχειρηματία, CEO καθώς και στέλεχος που θέλει να οδηγήσει την επιχείρησή του ή το τμήμα του σε έναν νέο, ριζοσπαστικό και αποτελεσματικό τρόπο λειτουργίας της.
Ο Ray Dalio είναι ένας από τους κορυφαίους επενδυτές και επιχειρηματίες της εποχής μας. Είναι ιδρυτής της Bridgewater Associates, του μεγαλύτερου hedge fund στον κόσμο, έχει ανακηρυχθεί από το «Time» ως ένας από 100 πιο επιδραστικούς ανθρώπους στον κόσμο, έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο Forbes 100 με τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη, και θα μείνει στην ιστορία ως ο «Steve Jobs των επενδύσεων». Ωστόσο, ο ίδιος δηλώνει ότι είναι ένας «πανηλίθιος» και «ένας επαγγελματίας στα λάθη», που δεν ξέρει και πάρα πολλά σε σχέση με αυτά που χρειάζεται να ξέρει· και πως οι όποιες επιτυχίες είχε στη ζωή του οφείλονται περισσότερο στο ότι ήξερε πώς να διαχειριστεί την άγνοιά του, παρά σε όσα ήξερε.
Μεγαλωμένος σε μεσοαστική οικογένεια της Νέας Υόρκης, από μικρή ηλικία ενθουσιάστηκε με τη λειτουργία του χρηματιστηρίου και άρχισε να επενδύει σε μετοχές το χαρτζιλίκι που μάζευε κουρεύοντας γρασίδι. Μετά το μεταπτυχιακό του στο Harvard και τα πρώτα του βήματα στον χώρο των επιχειρήσεων, ο Dalio ίδρυσε την επενδυτική εταιρεία Bridgewater Associates από το τριάρι του στη Νέα Υόρκη. Σήμερα, η ίδια εταιρεία απασχολεί πάνω από 700 συνεργάτες, ενώ βρίσκεται μέσα στην πεντάδα των κορυφαίων αμερικανικών επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως κλάδου.
Η πορεία αυτή, όσο εντυπωσιακή και αν φαντάζει εκ των υστέρων, δεν υπήρξε πάντα ανέφελη. H μεγάλη οικονομική κρίση στο Μεξικό το 1982 σήμανε και τη δική του καταστροφή: όντας πεπεισμένος ότι η πτώχευση της χώρας θα συμπαρέσερνε και την αμερικανική οικονομία, ο Dalio χειρίστηκε όλα του τα χαρτοφυλάκια σύμφωνα με αυτή την παραδοχή –μόνο που στην πραγματικότητα, η αγορά αντί να καταρρεύσει, σημείωσε τεράστια ανάπτυξη. Αυτό οδήγησε τον Dalio στην απώλεια όλης της περιουσίας του (σε σημείο να χρειαστεί να δανειστεί 4.000 δολάρια από τον πατέρα του), αλλά ταυτόχρονα σήμανε την έναρξη της βαθιάς αναζήτησης των λόγων που τον οδήγησαν στις λανθασμένες αποφάσεις του. Κοιτώντας πίσω, ο ίδιος ισχυρίζεται ότι η κατάρρευση του 1982 ήταν το καλύτερο πράγμα που συνέβη στη ζωή του.
Το μεγάλο μάθημα που πήρε ο Dalio από αυτή την περιπέτεια –που του στοίχισε όλους τους υπαλλήλους, την εταιρεία του και την προσωπική του περιουσία- ήταν ότι οφείλουμε να λαμβάνουμε αποφάσεις με βάση τη λογική και όχι το συναίσθημα. Σύμφωνα με τον ίδιο, το σημαντικό στο επιχειρείν δεν είναι η επιτυχία, αλλά ο τρόπος που διαχειρίζεται κανείς την αποτυχία. Και ο μόνος δρόμος προς αυτή την κατεύθυνση είναι να έχεις τη δύναμη να παραδέχεσαι ότι υπάρχουν πράγματα που δεν γνωρίζεις. Βαθιά στοχοπροσηλωμένος στη λήψη σωστών αποφάσεων, ο Dalio επινόησε μια μέθοδο με την οποία μετράει την ορθότητα τόσο των δικών του απόψεων, όσο και των συνεργατών του. Για να είναι μία άποψη σωστή, θα πρέπει να έχει ερείσματα στην πραγματικότητα και όχι σε απλές πεποιθήσεις. Προκειμένου, λοιπόν, να κάνει τη διαδικασία ελέγχου των απόψεων πιο αποτελεσματική, κατήρτησε έναν κατάλογο 500+ «αρχών», που καλύπτουν το πλήρες φάσμα κάθε εταιρικής οργάνωσης και που, ουσιαστικά, λειτουργούν ως ένα άκρως αναλυτικό και ταυτόχρονα εύληπτο manual διοίκησης επιχειρήσεων.
Οι παραπάνω αρχές απηχούν τις τρεις θεμελίους λίθους της φιλοσοφίας του Dalio. Η πρώτη απ’ αυτές είναι η «Αρχή της θεμελιώδους αλήθειας», σύμφωνα με την οποία το μέλος κάθε ομάδας θα πρέπει να αισθάνεται άνετα να εκφράσει την άποψή του, λειτουργώντας σε ένα ασφαλές περιβάλλον που προάγει την ειλικρίνεια. Η δεύτερη είναι η «Αρχή της διαφάνειας», σύμφωνα με την οποία κάθε διοικητικό στέλεχος οφείλει να είναι ειλικρινές ως προς τις προθέσεις και τους στόχους του απέναντι στα μέλη της ομάδας του. Η τρίτη –και πιο ριζοσπαστική- αρχή είναι εκείνη της «Αξιοκρατίας των ιδεών». Αφού οι δύο πρώτες αρχές έχουν λειτουργήσει, δημιουργώντας περιβάλλον ασφαλείας τόσο για τους διοικούντες όσο και για το προσωπικό, η «Αξιοκρατία ιδεών» καλεί το κάθε μέλος της ομάδας, ανεξαρτήτως ιεραρχίας, να καταθέσει την άποψή του, η οποία δοκιμάζεται ανοιχτά και τίθεται προς έγκριση από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. Μάλιστα, οι αρχές του Dalio προβλέπουν και τρόπο μέτρησης της εγκυρότητας μίας άποψης, ανεξαρτήτως από τη δημοφιλία εκείνου που τη φέρει.
Πέρα από αυτές τις τρεις βασικές αρχές, που περιγράφουν τον ιδανικό τρόπο οργάνωσης μιας εταιρικής δομής, ο Dalio αποτύπωσε και μια σειρά επιμέρους «οδηγιών», που πέρα από τον επιχειρηματικό κόσμο, προσεγγίζουν κάθε πτυχή της ζωής και εντυπωσιάζουν τόσο με τη σαφήνεια όσο και με την ανατρεπτικότητά τους. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν:
- H αυτογνωσία είναι το κλειδί της επιτυχίας στη ζωή και τη δουλειά.
- Τα λάθη αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της εξέλιξης.
- Να μαθαίνεις τόσο από τις επιτυχίες όσο και από τις αποτυχίες σου.
- Δεν χρειάζεται να έχετε άποψη για τα πάντα.
- Δημιουργήστε μια κουλτούρα όπου είναι επιτρεπτά τα λάθη, αλλά ανεπίτρεπτο το να μη μαθαίνετε από αυτά.
- Δώσε περισσότερα απ’ όσα περιμένεις να πάρεις. Θα λάβεις περισσότερα απ’ όσα φανταζόσουν.
- Να προσλαμβάνετε ανθρώπους με πολλές εξαιρετικές απορίες.
- Δεν έχετε τίποτα να φοβηθείτε από την αλήθεια.
Θέτοντας τις αρχές του σε εφαρμογή, που εξασφαλίζουν ότι ένας Οργανισμός είναι πιο δυνατός από οποιονδήποτε βρίσκεται στο τιμόνι του σε κάθε δεδομένη στιγμή, τον Απρίλιο του 2017, ο Ray Dalio αποφάσισε να παραιτηθεί από διευθύνων σύμβουλος της Bridgwater. Κατά τη διάρκεια της μετάβασης στη νέα φάση της ζωής του, αποφάσισε να καταγράψει το επιχειρηματικό του μανιφέστο ενδελεχώς, ώστε να μεταδώσει τις πολύτιμες γνώσεις του στους μάνατζερς της επόμενης γενιάς.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
