Skip to main content

René Favaloro: Ο πρωτοπόρος Αργεντινός καρδιοχειρουργός, εμπνευστής του bypass

Στον Αργεντινό καρδιοχειρουργό René Favaloro, ο οποίος έγινε κυρίως γνωστός για την πρωτοποριακή του εργασία στη χειρουργική επέμβαση παράκαμψης της στεφανιαίας αρτηρίας (bypass), αφιερώνει η Goodle το σημερινό της doodle (12 Ιουλίου), με αφορμή τη συμπλήρωση 96 χρόνων από τη γέννησή του.

Γεννημένος στη Λα Πλάτα της Αργεντινής από Σικελούς γονείς το 1923, ο René Favaloro είχε αδυναμία στο ποδόσφαιρο, ωστόσο γρήγορα τον κέρδισε η ιατρική. Μετά το Λύκειο, εισήχθη στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού Πανεπιστημίου της Λα Πλάτα, από όπου αποφοίτησε το 1949, έχοντας παρακολουθήσει το έργο μεγάλων καθηγητών.

Η ολοκλήρωση των σπουδών του τον βρήκε στη μικρή πόλη Χασίντο Αράουζ, όπου έγινε γιατρός του δήμου, με τον αδερφό του να τοποθετείται στην ίδια κλινική λίγο αργότερα. Το 1951, παντρεύτηκε την Maria Antonia Delgado, με τον ίδιο και τον αδερφό του να επικεντρώνονται στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στην απομονωμένη πόλη όπου κατοικούσαν. Επιχείρησαν μάλιστα να εκπαιδεύσουν το ευρύ κοινό, ενώ εξόπλισαν τη μικρή πόλη με χειρουργείο και μηχάνημα για ακτινογραφίες, βελτιώνοντας παράλληλα το τοπικό εργαστήριο. 

Ο Favaloro ξεκίνησε να ενδιαφέρεται όλο και περισσότερο για τις εξελίξεις στην καρδιοχειρουργική. Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Λα Πλάτα, συναντήθηκε με τον καθηγητή Mainetti, ο οποίος του συνέστησε να μεταβεί στην κλινική του Κλίβελαντ, στις ΗΠΑ. 

Αν και δίσταζε αρχικά να αφήσει το επάγγελμά του ως αγροτικός ιατρός, τελικά σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να συμβάλει περισσότερο στην κοινότητα όταν επέστρεφε από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Με λίγους πόρους και στοιχειώδη αγγλικά αποφάσισε τελικά να ταξιδέψει στο Κλίβελαντ, όπου σταδιακά ξεκίνησε να συνεργάζεται με σημαντικούς γιατρούς.

Στην αρχή, το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του αφορούσε παθήσεις σχετικές με τις βαλβίδες, ωστόσο στην πορεία άρχισε να ενδιαφέρεται για άλλους τομείς. Κάθε μέρα, έχοντας μόλις τελειώσει τη δουλειά τουυ χειρουργείο, ο Favaloro περνούσε ώρες μελετώντας τις στεφανιαίες αρτηρίες και τη σχέση τους με τον καρδιακό μυ.

Στις αρχές του 1967, ο Favaloro άρχισε να εξετάζει τη δυνατότητα χρήσης της σαφηνούς φλέβας στη χειρουργική επέμβαση της στεφανιαίας νόσου. Έκανε τις ιδέες του πράξη για πρώτη φορά τον Μάιο του ίδιου έτους. Η βασική αρχή ήταν η παράκαμψη μιας φραγμένης αρτηρίας με σκοπό την απελευθέρωση της ροής του αίματος.

Η μέθοδος bypass αποτέλεσε το σημαντικότερο έργο της καριέρας του και εξασφάλισε μετέφερε τη φήμη του πέρα από τα όρια της χώρας του, καθώς η διαδικασία άλλαξε ριζικά τη θεραπεία της στεφανιαίας νόσου. 

Το 1971 επέστρεψε στην Αργεντινή, με το όνειρο να αναπτύξει ένα υψηλού επιπέδου κέντρο, ανάλογο με την κλινική του Κλίβελαντ. Έτσι, ίδρυσε το Fundación Favaloro το 1975 μαζί με πολλούς συνεργάτες του, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του βασικού επιπέδου της ειδικότητάς του προς όφελος των ασθενών.

Το 1980, ίδρυσε με δικά του χρήματα ένα εργαστήριο, το οποίο σταδιακά μετεξελίχθηκε σε ινστιτούτο και τελικά σε πανεπιστήμιο που φέρει το όνομά του, το 1998. Το 1992 ιδρύθηκε στο Μπουένος Άιρες το μη κερδοσκοπικό Ίδρυμα Καρδιολογίας και Καρδιοαγγειακής Χειρουργικής Favaloro, ενώ έκανε επεμβάσεις σε άπορους ασθενείς.

Η κρίση του 2000 στην ​​Αργεντινή επηρέασε και το Ίδρυμα Favaloro που ήρθε αντιμέτωπο με χρέη ύψους 18 εκατ. δολαρίων. Ο Favaloro ζήτησε βοήθεια από την κυβέρνηση της Αργεντινής, η οποία ωστόσο δεν ανταποκρίθηκε.

Τον Ιούλιο του 2000, ο Favaloro αυτοπυροβολήθηκε βάζοντας τέλος στη ζωή του, ενώ μετά από την αυτοκτονία του, αποκαλύφθηκε ότι είχε γράψει επιστολή προς τον πρόεδρο της Αργεντινής Φερνάντο ντε λα Ρούα – ο οποίος φέρεται πως δεν την είχε διαβάσει – όπου δήλωνε ότι κουράστηκε να «είναι ζητιάνος στην πατρίδα του» και ζήτησε από τον ντε λα Ρούα βοήθεια προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα για το Ίδρυμα. Ο Favaloro φέρεται επίσης να δήλωνε συγκλονισμένος από τη διαφθορά στο σύστημα υγείας, την οποία δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει, περιγράφοντας τον εαυτό του σαν «Δον Κιχώτη».

Με πληροφορίες από Wikipedia