Skip to main content

To «nein» των ηγετών σε μία «γερμανική Ευρώπη»;

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), το Eurogroup, όλα τα θεσμικά όργανα, που ελάμβαναν τα τελευταία χρόνια τις καθοριστικές αποφάσεις βρίσκονταν αναμφίβολα υπό γερμανική επιρροή, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που βοήθησε με τα δικά της όπλα να μείνει όρθιο το ευρώ και το ευρωπαϊκό εγχείρημα είχε εν πολλοίς να υπερκεράσει γερμανικά εμπόδια και ενστάσεις. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες που συνεδριάζουν απόψε στις Βρυξέλλες για να επιλέξουν τα πρόσωπα, που θα στελεχώσουν τα κορυφαία πόστα της κοινότητας, φαίνεται να θέλουν να στείλουν το μήνυμα ότι τα πράγματα στο εξής δεν θα είναι έτσι. 

Όπως όλα δείχνουν ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν δεν θα είναι ο Μάνφρεντ Βέμπερ, παρά το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ήταν πρώτη δύναμη στις Ευρωκλογές του Μαΐου. Θα περιοριστεί στην προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου ή στο Νο 2 της Κομισιόν. Αλλά ούτε και ο Γενς Βάιντμαν ο επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ που συγκρούστηκε όσο κανείς άλλος με τον Μάριο Ντράγκι, φαίνεται να έχει πολλές ελπίδες να αναλάβει τα ηνία της ΕΚΤ. Η εξέλιξη αυτή που θα δώσει πιθανότατα στον Τίμερμανς την προεδρία της Κομισιόν και σε έναν Γάλλο τη θέση του Ντράγκι είναι αποτέλεσμα του κατακερματισμένου πολιτικού τοπίου, που έδωσαν οι ευρωκάλπες, των λεπτών ισορροπιών ανάμεσα στα κράτη- μέλη, αλλά και το τέλος του γαλλο-γερμανικού «έρωτα». 

Ο ηγετικός ρόλος, που είχε την τελευταία δεκαετία η Γερμανία, δεν αμφισβητείται όσο και εάν το Βερολίνο δεν θέλει να ακούει με τίποτα τον όρο «γερμανική ηγεμονία». Το Βερολίνο και η δυναμική καγκελάριός του Άγκελα Μέρκελ πιστώνονται την έστω καθυστερημένη αντίδραση στην κρίση και την απόφαση να μην «μικρύνει» τελικά η Ευρωζώνη με την έξοδο των ατίθασων, αλλά να επιδειχθεί κάποιας μορφής «αλληλεγγύης». Πιστώνεται και τη σοβαρή στάση στην προσφυγική κρίση, στην οποία απέφυγε εθνικστιικές κορόνες και φοβική ρητορική που είδαμε αλλού (όσο και εάν αυτό τελικά στοίχισε στη Μέρκελ πολιτικά).

Ωστόσο η Γερμανία είναι αυτή που χρεώνεται παράλληλα την επιμονή έως εμμονή στη σκληρή λιτότητα, την πρόωθηση ενός ιδιότυπου «οριενταλισμού» για τις χώρες του Νότου, την απροθυμία να συμβάλλει στην άμβλυνση των ανισορροπιών της Ευρωζώνης βάζοντας φρένο στο δικό της υπέρογκο εμπορικό πλεόνασμα και την αίσθηση πως όταν κάποιος θέλει να μιλήσει με τους Ευρωπαίους πριν καλέσει τις Βρυξέλλες καλό θα ήταν να κάνει ένα τηλεφώνημα στο Βερολίνο. 

Θα ήταν όμως λάθος να ξεχνάμε ότι για την σημερινή αρχιτεκτονική και τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης- με όλα τα καλά, αλλά και τα στραβά τους- έχει μεγαλύτερο ίσως ακόμη μερίδιο ευθύνης από τη Γερμανία, η Γαλλία. 

Oι μεγαλύτερες αποφάσεις για τη δημιουργία και την εξέλιξή της  Ένωσης από την ίδρυσή της στηρίχθηκαν σε γαλλικές ιδέες και ήταν εν πολλοίς το αποτέλεσμα της «απάντησης» που έδινε κάθε φορά το Παρίσι στο «γερμανικό πρόβλημα». Η Διακήρυξη Σουμάν ήταν η απάντηση στο ερώτημα: Πώς θα δεθεί η Γερμανία στο ευρωπαϊκό άρμα; Και όταν μετά αυτό έδωσε τη θέση του στο πώς θα κρατήσουμε μία οικονομία με τόσο μεγάλο πληθυσμό και ισχύ, μετά την επανένωσή της, δεμένη στο άρμα, η απάντηση ήταν το κοινό νόμισμα. 

naftemporiki.gr