Η Σαμόα πρόκειται να αποκτήσει την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό της, σηματοδοτώντας το τέλος ενός άνευ προηγουμένου πολιτικού δράματος στο μικρό νησιωτικό έθνος του Ειρηνικού με πληθυσμό 200.000 ανθρώπους.
Τη Δευτέρα, το Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε τελικά τη νίκη της Φιάμε Ναόμι Ματαάφα τον Απρίλιο, τερματίζοντας εβδομάδες πολιτικού αδιεξόδου.
Η ίδια «εκθρόνισε» τον δεύτερο μεγαλύτερο σε ηλικία πρωθυπουργό στον κόσμο, τον Τουιλαέπα Σαϊλέλε Μαλιελεγκαόι, ο οποίος κυβερνά τη χώρα από το 1998.
Οι παρατηρητές περιέγραψαν την αναταραχή ως δημοκρατία της Σαμόα.
Ρωγμές σε ένα σύστημα δεκαετίας
Οι δημοκρατικές εκλογές δεν είναι κάτι καινούργιο στη Σαμόα, αλλά σπάνια οδηγούσαν σε σημαντικές αλλαγές.
Υπήρξε βασικά μόνο ένα κόμμα σχετικό με τη διαδικασία, το Κόμμα Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRPP), το οποίο κέρδιζε εκλογές εκεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Σχεδόν το ίδιο σταθερός στην πολιτική σκηνή υπήρξε ο ηγέτης της χώρας, ο Τουιλαέπα Σαϊλέλε Μαλιελεγκαό. Πρόκειται για τον δεύτερο πρωθυπουργό με τη μεγαλύτερη θητεία στον κόσμο.
Αυτό το μοτίβο άρχισε να σπάει πέρυσι, τα πρώτα σημάδια του οποίου φάνηκαν όταν αρκετά μέλη του HRPP αποχώρησαν για να ξεκινήσουν το δικό τους κόμμα της αντιπολίτευσης, το Fa’atuatua i le Atua Samoa ua Tasi (FAST). Εκεί συμμετείχε η Φιάμε Ναόμι Ματαάφα.
«Ένα ορόσημο για τη Σαμόα»
Πολιτικά ενεργή από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, η 64χρονη ήταν ήδη η πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρος της Πολυνησίας και θα είναι μόνο η δεύτερη γυναίκα στην περιοχή που θα ηγηθεί κυβέρνησης.
«Η Φιάμε είναι μια ισχυρή φιγούρα, κάποια που πάντα κοιτούσαν οι άνθρωποι», σχολίασε στο BBC η Sapeer Mayron, της Samoan Observer. «Θεωρείται ως πολύ ηθική και ότι θα φέρει μια αξιοπρέπεια στην πολιτική που πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι έχει χαθεί», συνέχισε.
Η Kerryn Baker, ειδικός στις υποθέσεις του Ειρηνικού στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας, υποστήριξε ότι ο διορισμός της Φιάμε αποτελεί «ένα σημαντικό ορόσημο για τη Σαμόα». «Ήταν ήδη πρότυπο για τις γυναίκες στη Σαμόα, αλλά τώρα έσπασε άλλη μία γυάλινη οροφή», πρόσθεσε.
Βασιλικό αίμα και νέα δυναμική
Η Ματαάφα έχει βασιλική καταγωγή και είναι κόρη του πρώτου πρωθυπουργού της χώρας. Όμως υπάρχουν πολλά περισσότερα για την πολιτική της επιτυχία από την κληρονομιά της.
«Η κατάσταση και η οικογενειακή της κληρονομιά μπορεί να της άνοιξαν πόρτες σε πολλά χωριά και κοινότητες που επισκέφτηκε. Αλλά ήταν επίσης σε θέση να είναι ζεστή και ευπαρουσίαστη μαζί τους και ενθάρρυνε τους ανθρώπους να μιλήσουν για τις ανησυχίες τους ή τις ερωτήσεις τους σχετικά με αυτούς τους λογαριασμούς ή τα κοινωνικά ζητήματα ευρύτερα», ανέφερε η Mayron.
Η προεκλογική της εκστρατεία έφερε μια εντελώς νέα δυναμική στην πολιτική της Σαμόα.
Ξεκίνησε προσκαλώντας ανθρώπους στο σπίτι της για συζητήσεις και ντιμπέιτ και σύντομα άρχισε να ταξιδεύει στη χώρα για να επικοινωνήσει απευθείας με τους ψηφοφόρους με τρόπο που ήταν πολύ διαφορετικός από τον τρόπο που γινόταν στο παρελθόν. Και έπιασε.
Όταν ήρθε η μέρα των εκλογών τον Απρίλιο, οδήγησε το FAST σε ένα άνευ προηγουμένου και επίσης απροσδόκητο αποτέλεσμα. Το κόμμα της εξασφάλισε 25 έδρες, στο ίδιο επίπεδο με τον κατεστημένο HRPP. Ο βασιλιάς θα ήταν ένας μοναδικός ανεξάρτητος βουλευτής – ο οποίος επρόκειτο να ενώσει τις δυνάμεις του με το FAST.
Όμως μετά τα πράγματα έμπλεξαν.
Η Σαμόα έχει έναν κανόνα ότι το 10% των βουλευτών της πρέπει να είναι γυναίκες – αλλά οι πέντε γυναίκες βουλευτές που εκλέχθηκαν αυτή τη φορά αποτελούσαν μόνο το 9,8% των 51 συνολικών εδρών.
Ορισμένοι μετέφρασαν το ποσοστό ως αποτυχία του κανόνα του 10%, αλλά στη συνέχεια η εκλογική επιτροπή πρόσθεσε άλλη μία γυναίκα βουλευτή- η οποία έτυχε να είναι μέλος του κατεστημένου HRPP.
Παρά το γεγονός ότι το FAST έκανε φάουλ για αυτό το «κόλπο», το αποτέλεσμα έφτασε στο 26-26 και άρα αδιέξοδο. Κατά ειρωνικό τρόπο, μια ποσόστωση που υποτίθεται ότι αυξάνει τη γυναικεία εκπροσώπηση εμπόδισε ξαφνικά την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό της χώρας να ορκιστεί, σχολιάζει το BBC.
Επομένως, η Σαμόα βρέθηκε κολλημένη σε μια μοναδική εκλογική κρίση, χωρίς προηγούμενοo.
Μέσα από πολλές δικαστικές προκλήσεις, η εκλογική επιτροπή συνέχισε να ανακαλεί τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας τον Απρίλιο και κάλεσε σε νέες εκλογές για τις 21 Μαΐου.
Ωστόσο, σε μια νέα ανατροπή, μόλις πέντε ημέρες πριν από τις επαναληπτικές εκλογές, το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας αποφάσισε τόσο κατά της πρόσθετης γυναικείας έδρας όσο και των νέων εκλογών – και η Φιάμε Ναόμι Ματαάφα βρίσκεται τελικά καθ’οδόν για να γράψει ιστορία.
naftemporiki.gr
