Ο μέσος όρος επίλυσης διοικητικών διαφορών στην Ελλάδα αγγίζει τις 1.500 ημέρες, με αποτέλεσμα να εκκρεμούν περισσότερες από 400.000 υποθέσεις, γεγονός που κατατάσσει τη χώρα στην 4η χειρότερη θέση μεταξύ των 47 χωρών – μελών του ΟΟΣΑ βάσει του κόστους της καθυστέρησης στην απονομή δικαιοσύνης.
Τα στοιχεία αυτά, τα οποία καθιστούν την Ελλάδα ουραγό σε επίπεδο κράτους – δικαίου, παρουσιάστηκαν στο 1ο Διεθνές Νομικό Συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, το οποίο διοργανώνεται σε συνεργασία με την Αμερικανική Δικηγορική Ένωση, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
«Το κράτος πατερούλης-επιχειρηματίας-εργοδότης, έχει πεθάνει. Η ανάπτυξη δεν θα έρθει από το δημόσιο, όπως είχαμε μάθει να συμβαίνει επί δεκαετίες. Η ανάπτυξη για να είναι δυναμική, σταθερή και βιώσιμη θα πρέπει να έρθει πρωτίστως από τον ιδιωτικό τομέα, τις ιδιωτικές επενδύσεις. Για αυτό ακριβώς τον λόγο χρειαζόμαστε τις μεταρρυθμίσεις. Προκειμένου να αποκτήσουμε ένα δημόσιο παραγωγικό και αποτελεσματικό και ένα επιχειρηματικό περιβάλλον φιλικό, σταθερό, απλό και εν τέλει ελκυστικό για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Μόνο με αυτές τις απολύτως αυτονόητες και αναγκαίες συνθήκες κάθε ιδιώτης, επενδυτής, Έλληνας ή ξένος θα μπορεί να αισθάνεται ασφάλεια δικαίου για να φέρει τα χρήματα του στην Ελλάδα και να δημιουργήσει νέο πλούτο και θέσεις εργασίας. Και μόνον έτσι θα πάψει η Ελλάδα να αντιμετωπίζεται ως ειδική περίπτωση στον διεθνή χάρτη επενδύσεων», δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός και επίτιμος πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Παναγιώτης Πικραμένος.
Όπως είπε, δύο πράγματα λείπουν από το ελληνικό σύστημα δικαιοσύνης: η εμπιστοσύνη και το σχέδιο. «Σε ότι αφορά το πρώτο, δυστυχώς η καχυποψία έχει διαβρώσει τα πάντα. Πολιτικοί, κόμματα, δικαστές, κοινωνικοί εταίροι, επιχειρηματίες, μέσα ενημέρωσης, κεντρικό κράτος, αυτοδιοίκηση έχουμε όλοι μερίδιο ευθύνης: δεν απομονώσαμε εγκαίρως όσα εγωιστικά συμφέροντα έχουν διαχρονικά αλώσει το κράτος και την οικονομία σε βάρος των συνεπών, δημιουργικών δυνάμεων. Και σήμερα πληρώνουμε το κόστος αυτής της υστέρησης έχοντας δημιουργήσει μια κοινωνία που δεν έχει από πού να πιαστεί και ποιον να εμπιστευτεί. Αυτό είναι το πραγματικό αδιέξοδο που πρέπει να υπερβούμε. Το δεύτερο στοιχείο που λείπει είναι το σχέδιο. Σχέδιο πραγματικό, με περιεχόμενο και καλά επεξεργασμένες, ρεαλιστικές προτάσεις για: Σύγχρονο κράτος δικαίου, Ελεύθερη εξωστρεφή και ανοιχτή οικονομία, Αποτελεσματικό Κοινωνικό Κράτος, Παιδεία με έμφαση την προαγωγή της Αριστείας, Περιβάλλον και Βιώσιμη Ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, ένα δικαστικό σύστημα που λειτουργεί με εγγυήσεις ανεξαρτησίας, ποιότητας και αποτελεσματικότητας αποτελεί διακηρυγμένο στόχο των ανεπτυγμένων δημοκρατιών και κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί την δικαιοσύνη πυλώνα της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των κρατών-μελών της και για το λόγο αυτό η Ευρωπαϊκή επιτροπή πλέον αξιολογεί τακτικά τα δικαστικά συστήματα των κρατών-μελών της Ένωσης».
Ο κ. Πικραμένος προέκρινε την ανάληψη δράσης σε τρία επίπεδα:
Χρειάζεται ουσιαστική επικοινωνία και συντονισμός των τριών λειτουργιών, νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής, για την επίτευξη του – κατά το Σύνταγμα – κοινού σκοπού τους, που είναι η επίτευξη της κοινωνικής ευημερίας και η εμπέδωση του κράτους-δικαίου.
Είναι αναγκαίο να προχωρήσουμε σε αποσυμφόρηση ύλης, με διατήρηση στα δικαστήρια μόνο των σημαντικών υποθέσεων. Η επίλυση των υπολοίπων θα πρέπει να γίνεται με εναλλακτικούς τρόπους και διαδικασίες. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού είναι απαραίτητη η συνεργασία του δικηγορικού σώματος.
Η αξιοκρατία, η ανάδειξη αλλά και η επιβράβευση των άριστων στο δικαστικό σώμα. Δεν χρειαζόμαστε περισσότερη η καλύτερη Δικαιοσύνη. Χρειαζόμαστε περισσότερη και καλύτερη διοικητική υποστήριξη των δικαστών, σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα, κίνητρα για επιβράβευση των αρίστων, απλό και σταθερό νομοθετικό περιβάλλον.
«Η διεθνής επενδυτική κοινότητα τοποθετεί μονίμως ιδιαίτερα ψηλά στη λίστα των εμποδίων στις ξένες επενδύσεις τις καθυστερήσεις στην απονομής της δικαιοσύνης στη χώρα μας. Αλλά και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί και φορείς επισημαίνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε θέση ουραγού στη διεθνή κατάταξη όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και την προβλεψιμότητα του κράτους δικαίου. Ελλείψει της δυνατότητας κρατικών επενδύσεων και με δεδομένη την αδυναμία των τραπεζών να στηρίξουν την επιχειρηματικότητα θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους ότι τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια είναι απολύτως απαραίτητα για να δημιουργηθούν οι συνθήκες ανάπτυξης», δήλωσε ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Σίμος Αναστασόπουλος, ο οποίος υπογράμμισε ότι «η δικαιοσύνη είναι βασικός πυλώνας της ανάπτυξης μια χώρας και της προσέλκυσης επενδύσεων και άλλων εμπορικών και οικονομικών συναλλαγών».
Ο ίδιος, αναφερόμενος στην εν εξελίξει διαπραγμάτευση της ελληνικής κυβέρνησης με τους εταίρους και πιστωτές, σημείωσε: «Μετά από τέσσερις ολόκληρους μήνες συζητήσεων για την διαδικασία της συνεννόησης και την εξεύρεση πολιτικής λύσης στο πρόβλημα της οικονομίας , δεν έχουμε καταλήξει σε συμφωνία με τα χρονικά περιθώρια εξεύρεσης έντιμης λύσης , να στενεύουν δραματικά και τον εφιάλτη της στάσης πληρωμών και της χρεωκοπίας να επανέρχεται στο προσκήνιο. Η άμεση Συμφωνία με τους θεσμούς και η επιβεβαίωση του σταθερού προσανατολισμού της χώρας στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο αποτελεί την μοναδική επιλογή. Η επίτευξη της Νέας Συμφωνίας με τους εταίρους σημαίνει ακόμη την απρόσκοπτη χρηματοδότηση κράτους και τραπεζών και θα παρέχει στην κυβέρνηση τον απαραίτητο χρόνο για να προετοιμάσει ένα συνολικό σχέδιο αποκατάστασης της οικονομίας που θα ανταποκρίνεται στην λαϊκή βούληση, με περιορισμό των πολιτικών της λιτότητας και έμφαση σε πολιτικές ανάπτυξης, χωρίς να τίθεται σε αμφισβήτηση η παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Αμερικανικής Δικηγορικής Marcelo Bombai μίλησε για συνάφεια της παρούσας κατάστασης στην Ελλάδα με την κατάσταση που επικράτησε στην Αργεντινή το 2001. Ειδικότερα, ανέδειξε την παύση της ρευστότητας και το «πάγωμα» των καταθέσεων, καθώς και την επιβολή του Νόμου έκτακτης ανάγκης. Στη συνέχεια, επεσήμανε ως αποτελέσματα των προαναφερθέντων τη Διεθνή Διαιτησία, την αναχρηματοδότηση και την παύση των αγωγών σε συνδυασμό με την επιβολή ενός νομικού πλαισίου σε αντίθεση στο κοινό περί δικαίου αίσθημα.
