Η Ισπανία είχε το παράδειγμα της Κίνας, του Ιράν, αλλά και της Ιταλίας, οπότε γνώριζε πολύ καλά πώς ο κορωνοϊός μπορεί να εξαπλωθεί σε χρόνο dt. Παραταύτα, οι Ισπανοί δεν μπορούν να κατηγορήσουν την εγγύτητα. Χερσαία σύνορα με την Ιταλία δεν υπάρχουν, σε αντίθεση με τη Γαλλία, την Ελβετία, την Αυστρία και τη Σλοβενία, που όμως αν και έχουν πληγεί, δεν κατέχουν τον αρνητικό τίτλο της πρωτιάς στην πανδημία, που αυτή τη στιγμή κατέχει η Ισπανία – και κανείς δεν γνωρίζει ποια χώρα θα επακολουθήσει. Τι πήγε συνεπώς στραβά στην Ισπανία;
Πρόκειται αναμφισβήτητα για μία από τις πιο σκοτεινές και πιο δραματικές στιγμές στη σύγχρονη ισπανική ιστορία. Η Ισπανία παίρνει τη θέση της Ιταλίας, με 655 νέους θανάτους σε διάστημα 24 ωρών – περισσότερους από 4.000 συνολικά. Από χθες καταγράφηκαν 8.578 νέα κρούσματα – από 47.610 σε 56.188.
Ένας από τους λόγους που η Ισπανία βρέθηκε σε αυτή τη θέση είναι ίσως η πεποίθηση ότι απέχει αρκετά από τις χώρες που πλήττονταν περισσότερο. «Η Ισπανία θα έχει μόνο λίγα κρούσματα», είχε δηλώσει ο δρ Φερνάντο Σίμον, επικεφαλής του κέντρου συντονισμού υγειονομικών έκτακτων καταστάσεων στη Μαδρίτη, στις 9 Φεβρουαρίου. Έξι εβδομάδες μετά, είναι εκείνος που ενημερώνει καθημερινά τους Ισπανούς για τους εκατοντάδες θανάτους στη χώρα εξαιτίας του Covid-19. Ο αριθμός των νεκρών κατά κεφαλήν είναι ήδη τριπλάσιος του Ιράν και 40 φορές υψηλότερος απ’ ό,τι στην Κίνα.
Στις 19 Φεβρουαρίου, 2.500 φίλαθλοι της Βαλένθια αναμείχθηκαν με 40.000 υποστηρικτές της ιταλικής Αταλάντα για αγώνα του Τσάμπιονς Λιγκ στο Μπέργκαμο, ένα παιχνίδι το οποίο ο δήμαρχος της ιταλικής πόλης, ο Τζόρτζιο Γκόρι, θεωρεί τη «βόμβα» του κορωνοϊού που εξερράγη στη Λομβαρδία. Στην Ισπανία, οι παίκτες της Βαλένθια, οι φίλαθλοι και οι αθλητικοί συντάκτες ήταν από τους πρώτους που νόσησαν.
Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνει ο Gilles Tremlett στην Guardian, ο βασικός λόγος για τη διάδοση του Covid-19 στην Ισπανία μπορεί να είναι κοσμικός. Ήταν μια ασυνήθιστα ήπια, ηλιόλουστη άνοιξη. Στα τέλη Φεβρουαρίου και τις αρχές Μαρτίου, με θερμοκρασίες άνω των 20 βαθμών Κελσίου, οι καφετέριες και τα μπαρ της Μαδρίτης έσφυζαν από ζωή με τους Ισπανούς να αγκαλιάζονται και να διασκεδάζουν σχεδόν ο ένας στο πρόσωπο του άλλου.
Στις 8 Μαρτίου, μόλις μια εβδομάδα πριν από το lockdown, πραγματοποιήθηκαν αθλητικές εκδηλώσεις, συνέδρια πολιτικών κομμάτων και τεράστιες διαδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Τρεις ημέρες αργότερα, περίπου 3.000 φίλαθλοι της Ατλέτικο Μαδρίτης πέταξαν μαζί για έναν άλλο αγώνα του Champions League στο Λίβερπουλ.
Η κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ αντέδρασε προφανώς με καθυστέρηση, επισημαίνει ο Tremlett. Η χώρα δεν διέθετε επίσης βασικό εξοπλισμό για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Εξακολουθεί να προμηθεύται αναπνευστήρες, προστατευτικές ενδυμασίες για τους γιατρούς και διαγνωστικά τεστ. Επιπλέον, αν και η Ισπανία διαθέτει ένα πολύ καλό σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας, τα νοσοκομεία της επλήγησαν από μια δεκαετία λιτότητας λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Το ισπανικό κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της παράτασης των έκτακτων μέτρων περιορισμού για 15 ακόμα ημέρες έως τις 12 Απριλίου. «Δεν είναι εύκολο να παρατείνεις την κατάσταση έκτακτης ανάγκης», δήλωσε ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ στο κοινοβούλιο. «Είμαι πεπεισμένος ότι η μοναδική αποτελεσματική επιλογή απέναντι στον κορωνοϊό είναι η κοινωνική αποστασιοποίηση».
Η κυβέρνηση της χώρας προσπαθεί να βρει προστατευτικό εξοπλισμό, όπως μάσκες, γάντια και αναπνευστήρες. Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας Σαλβαδόρ Ίλα, έχουν παραγγελθεί μάσκες, γάντια και διαγνωστικά τεστ στην Κίνα αξίας 432 εκατ. ευρώ. Η χώρα έχει επίσης στραφεί στους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ για προστατευτικό εξοπλισμό και αναπνευστήρες.
Οι αισιόδοξοι ωστόσο που αναμένουν επιστροφή στην κανονικότητα είναι πολύ λίγοι. Όταν η κρίση τελειώσει, τονίζει ο Tremlett, η Ισπανία θα είναι εξαιρετικά εύθραυστη. Όταν η χρηματοπιστωτική κρίση χτύπησε τη χώρα το 2008, η ανεργία έφθασε στο 27% και το δημόσιο χρέος σημείωσε άνοδο. Το ίδιο θα συμβεί και φέτος, δίχως συγκλονιστικού απροόπτου.
Επιμέλεια: Μάρω Βακαλοπούλου
