Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
«Μη σκέφτεσαι. Κοίτα». Τη συμβουλή αυτή του Αυστριακού φιλοσόφου Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν ίσως να ακολούθησαν τελικά οι «μεγάλοι» της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Στην προσφυγική κρίση ήταν περισσότερο η σκληρότητα των εικόνων και όχι οι τραγικοί αριθμοί ή οι μαρτυρίες της φρίκης που κινητοποίησαν κοινή γνώμη και ηγέτες.
Η εικόνα των ανθρώπων, που στοιβάζονται στα τρένα και σε πρόχειρες εγκαταστάσεις υποδοχής από την Ουγγαρία έως το Καλέ.
Η εικόνα Τσέχων αστυνομικών να γράφουν αριθμούς αναγνώρισης πάνω στα χέρια των προσφύγων. Οι εικόνες απελπισίας στα ελληνικά νησιά.
Η εικόνα του άψυχου σώματος ενός τρίχρονου παιδιού, παραδομένου στα κύματα των τουρκικών ακτών.
Αυτή η τελευταία εικόνα, που «μας αιχμαλώτισε και δεν μπορούσαμε να βγούμε από αυτήν», ήταν πιο δυνατή από την πληροφορία ότι περισσότεροι από 2.500 άνθρωποι έχασαν φέτος τη ζωή τους στα νερά της Μεσογείου.
Με αυτήν κατά νου οι Γερμανοί πολίτες επεφύλασσαν συγκινητική υποδοχή σε χιλιάδες πρόσφυγες.
Και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον, έκανε ένα βήμα σε σχέση με τη στάση της απόλυτης άρνησης που ακολουθούσε έως τότε, δηλώνοντας ότι θα ανοίξει τα σύνορα σε «χιλιάδες Σύρους».
Η στάση του Λονδίνου παραμένει ανεπαρκής και προβληματική.
Πολύ χειρότερη είναι εκείνη της Ουγγαρίας, που θεωρεί το πρόβλημα «γερμανικό» ή της Σλοβακίας, που καταφεύγει σε εθνικιστικές κορόνες και ρητορική τρόμου, κουνώντας το δάχτυλο σε Ελλάδα και Ιταλία.
Η μόνη χώρα που απέδειξε έμπρακτα ότι θέλει να μοιραστεί την ευθύνη είναι η Γερμανία, η οποία ανέστειλε τη Συνθήκη του Δουβλίνου – μία συνθήκη άδικη και αναποτελεσματική, που υποχρέωνε τους πρόσφυγες να αιτηθούν ασύλου στη χώρα υποδοχής.
Από κοντά και η Γαλλία, η οποία αποδέχεται πλέον την ανάγκη για ένα σύστημα υποχρεωτικών ποσοστώσεων στην κατανομή μεταναστών και προσφύγων στα κράτη-μέλη.
Η πρόταση αυτή της Κομισιόν κερδίζει έδαφος, καθώς οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται πως η χειρότερη προσφυγική και ανθρωπιστική κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι πρόβλημα ολόκληρης της Ευρώπης.
Η γεωγραφία και μόνο σβήνει τις ευθύνες της υπόλοιπης Δύσης και πρωτίστως των ΗΠΑ και της πολιτικής που επί δεκαετίες ακολούθησαν; Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ ο εμφύλιος στη Συρία έχει «γεννήσει» τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες.
Οι ΗΠΑ έχουν υποδεχθεί μόλις 1.500. Τας χείρας τους νίπτουν επίσης η Σαουδική Αραβία και τα άλλα βασίλεια του Κόλπου, που σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία δεν έχουν προσφέρει άσυλο ούτε σε έναν, αφήνοντας τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Τουρκία να σηκώσουν το βάρος.
Οι λύσεις σε αυτή την κρίση δεν είναι ούτε προφανείς ούτε εύκολες.
Το πρώτο σημαντικό βήμα, όμως, θα είναι κάθε χώρα να αναγνωρίσει το δικό της μερίδιο ευθύνης, αντί να το μετακυλίει στους ώμους των άλλων, έως ότου οι ώμοι εκείνοι λυγίσουν.
