Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Ο χρόνος κυλάει αντίστροφα για το Brexit και μολονότι τίποτα επί της ουσίας δεν φαίνεται να προχωρά προς την κατεύθυνση της πολυπόθητης συμφωνίας οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. Σε απόδειξη ότι παραμένει ανοιχτή στις διαπραγματεύσεις, αν μη τι άλλο έως την σύνοδο κορυφής της 17ης Οκτωβρίου, η Ε.Ε. φαίνεται διατεθειμένη να κάνει «μία μεγάλη υποχώρηση», αναφέρουν σήμερα οι «Times» του Λονδίνου. Εφόσον οι πληροφορίες της βρετανικής εφημερίδας επαληθευτούν, ο λόγος επιστρέφει ξανά στον Μπόρις Τζόνσον και το επιτελείο του.
Οι ελπίδες για συμφωνία καταρρίφθηκαν χθες το βράδυ, αφότου η Ντάουνινγκ Στριτ επιβεβαίωσε ότι η Άγκελα Μέρκελ κατέστησε σαφές στον Τζόνσον ότι οι προτάσεις που έθεσε υπόψη των Βρυξελλών δεν μπορούν να αποτελέσουν βάση για μία νέα συμφωνία. Η Γερμανίδα καγκελάριος ξεκαθάρισε επίσης σε όλους τους τόνους ότι η Ε.Ε. δεν μπορεί να δεχτεί οποιοδήποτε βρετανικό σχέδιο, εάν σε αυτό δεν προβλέπεται η παραμονή της Βόρειας Ιρλανδίας στην τελωνειακή ένωση.
Εκτιμώντας ότι από την πλευρά του έκανε ό,τι μπορούσε, ο Βρετανός πρωθυπουργός άφησε να εννοηθεί ότι το βάρος της ευθύνης πέφτει πλέον στος Βρυξέλλες, μία στάση για την οποία κατηγορήθηκε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος έκανε λόγο για «χαζό blame game».
Η Ε.Ε. ωστόσο επιμένει ότι παραμένει επικεντρωμένη στον στόχο της, το συντεταγμένο Brexit, και γι’ αυτό, σύμφωνα με τους «Times» ετοιμάζεται να ξαναμπεί στο παιχνίδι με μία νέα πρόταση.
Η κυβέρνηση Τζόνσον πρότεινε να παραμείνει η Βόρεια Ιρλανδία στην ενιαία αγορά για την ελεύθερη διακίνηση προϊόντων, αγροτικών και βιομηχανικών, παραμένοντας ωστόσο στο τελωνειακό έδαφος της Βρετανίας. Δεν ξεκαθάρισε ωστόσο με ποιον ακριβώς τρόπο θα διεξάγονται οι έλεγχοι στα σύνορα βορρά – νότου, αφήνοντας ουσιαστικά αναπάντητο το ερώτημα πώς θα λυθεί το ζήτημα των σκληρών ιρλανδικών συνόρων και πετώντας το μπαλάκι των ευθυνών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η βρετανική πλευρά πρότεινε επίσης να είναι το κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας εκείνο που θα αποφασίζει για όλες τις λεπτομέρειες επιβολής των νέων δεδομένων και θα ψηφίζει κάθε τέσσερα χρόνια για πόσο χρονικό διάστημα θα διατηρεί το νέο καθεστώς με την Ε.Ε. Οι Βρυξέλλες ωστόσο φοβούνται ότι με αυτόν τον τρόπο οι σύμμαχοι του Τζόνσον, κυρίως το μικρό ενωτικό κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας (DUP), θα αποκτήσουν δικαίωμα βέτο.
Επικαλούμενοι διπλωματικές πηγές, οι «Times» αναφέρουν ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι έτοιμες να υποκύψουν σε μία τροποποιημένη εκδοχή της αρχής της συναίνεσης, να δώσουν δηλαδή στο κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας τη δυνατότητα της μονομερούς ανάκλησης της συμφωνίας αποχώρησης έπειτα από κάποια χρονική περίοδο. Εφόσον και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν, θα τεθεί επί τάπητος ως πιθανή ημερομηνία το 2025.
Εφόσον, οι πληροφορίες ευσταθούν, καθώς αρκετοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διέψευσαν τα «περί μεγάλης υποχώρησης» της Ε.Ε. ως ανακριβή, το ζήτημα στη συνέχεια είναι κατά πόσον η βρετανική πλευρά θα δεχτεί την αντιπρόταση των Βρυξελλών. Πιθανότατα ο Τζόνσον δεν θα πάρει μόνος την απόφαση αυτή. Για τον λόγο αυτό, θα δώσει με τη σειρά του τον λόγο στο κοινοβούλιο, σε μία έκτακτη συνεδρίαση της βουλής, το Σάββατο 19 Οκτωβρίου, αμέσως μετά τη σύνοδο κορυφής.
Εφόσον έως τότε υπάρχει συμφωνία, ο Βρετανός πρωθυπουργός θα ζητήσει προφανώς από τους Βρετανούς βοουλευτές να δώσουν το πράσινο φως για να προχωρήσει το Brexit. Εάν όχι, οι επιλογές είναι πολλές, όπως σχολιάζει η πολιτική συντάκτρια του BBC Λόρα Κούενσμπεργκ – από το no deal Brexit έως την αναβολή ακόμη και την ακύρωση της εξόδου της χώρας από την Ε.Ε.
