Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Ριζική αναμόρφωση της σημερινής διαδικασίας διεύρυνσης της Ε.Ε., η οποία θα γίνει πιο αυστηρή, προβλέποντας ακόμη και την αποπομπή των υποψήφιων χωρών που δεν προσαρμόζονται στο κοινοτικό κεκτημένο, προτείνει η Γαλλία στα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Το Παρίσι θέτει ως προϋπόθεση την αναθεώρηση προκειμένου να συναινέσει τον Μάιο στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία. Στο έγγραφο που κοινοποίησε το Παρίσι στα κοινοτικά όργανα και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, διευκρινίζει καταρχήν ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να ενταχθούν στην Ε.Ε., αλλά μέσω μια νέας βήμα προς βήμα διαδικασίας. Η Αλβανία, η Βόρεια Μακεδονία, η Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο και η Σερβία, ιστορικά και γεωγραφικά αποτελούν μέρος της Ευρώπης, αναφέρει το γαλλικό έγγραφο, το οποίο αγνοεί την Τουρκία.
Αλβανία – Βόρεια Μακεδονία
Υπενθυμίζεται ότι η Γαλλία «μπλοκάρισε» τον Οκτώβριο την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, θεωρώντας ότι η σημερινή διαδικασία διεύρυνσης είναι παρωχημένη και δεν ανταποκρίνεται στα τωρινά δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μάλιστα, το έγγραφο δικαιολογεί το βέτο του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στην έναρξη διαπραγματεύσεων με τις δύο χώρες στο γεγονός ότι τα τελευταία 20 χρόνια η πολιτική της Ε.Ε. στα Δυτικά Βαλκάνια έχει προκαλέσει «πολύ αργή» πρόοδο και «ανεπαρκή οφέλη» για τους πολίτες των χωρών αυτών.
Η σημερινή διαδικασία διεύρυνσης προβλέπει ότι οι υποψήφιες χώρες θα πρέπει να εκπληρώσουν το κοινοτικό κεκτημένο, το οποίο διαιρείται σε 35 διαπραγματευτικά κεφάλαια. Κάθε κεφάλαιο ανοίγει και ολοκληρώνεται με ομοφωνία των κρατών-μελών, ενώ ομοφωνία απαιτείται για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και για την προσχώρηση στην Ε.Ε.
Σε επτά χρονικά στάδια
Η προτεινόμενη γαλλική πρόταση αναφέρει ότι η διαδικασία της διεύρυνσης θα πρέπει να εξελίσσεται με βάση επτά χρονικά στάδια: 1) κράτος δικαίου και θεμελιώδη δικαιώματα, 2) εκπαίδευση και έρευνα, 3) απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις, 4) οικονομικές υποθέσεις, 5) ενιαία αγορά, γεωργία, αλιεία, 6) εξωτερικές υποθέσεις, 7) άλλα θέματα. Σε κάθε φάση των διαπραγματεύσεων θα δίνονται στην υποψήφια οικονομικά και χρηματοδοτικά κίνητρα.
Εφόσον η υποψήφια χώρα περάσει το πρώτο στάδιο, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, θα μπορεί να συμμετέχει στη δικαστική συνεργασία (Eurojust), με το πέρασμα του δεύτερου σταδίου θα συμμετέχει σε κοινοτικά προγράμματα, όπως το Erasmus+, δηλαδή τη διακίνηση φοιτητών και εκπαιδευτικού προσωπικού.
Στη συνέχεια θα μπορούσε να συμμετάσχει στην τραπεζική ένωση, ενώ στα τελευταία στάδια θα τις καθιστούσε επιλέξιμες για τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε.
Αποπομπή για μη συμμόρφωση
Για τις χώρες που δεν θα προσαρμόζονται στο κοινοτικό κεκτημένο με βάση τα παραπάνω στάδια, η Γαλλία προτείνει την πρόβλεψη αποπομπής τους από τη διαδικασία, που σημαίνει ότι με ομόφωνη απόφαση των κρατών-μελών θα χάνουν το καθεστώς της υποψήφιας χώρας. Οι Γάλλοι θέτουν ως προϋπόθεση για τη συνέχιση της διαδικασίας διεύρυνσης την προηγούμενη μεταρρύθμιση και στο πλαίσιο αυτό επισημαίνουν ότι εάν τα κράτη-μέλη καταλήξουν σε συμφωνία, τότε θα μπορούσε να αποφασιστεί τον Μάιο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ζάγκρεμπ η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ε.Ε. με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία.
