Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Μία ανάσα από τα 80 δολάρια το βαρέλι έχει βρεθεί και πάλι η τιμή του πετρελαίου, καθώς η πρόσφατη συμφωνία του ΟΠΕΚ και της Ρωσίας να ρίξουν στην αγορά επιπλέον 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως κρίνεται ανεπαρκής να σβήσει τις «φωτιές», που ανάβουν οι γεωπολιτικές εξελίξεις. Αυτή τη στιγμή έχουμε εστίες σε τουλάχιστον τρία διαφορετικά μέτωπα: στο Ιράν, όπου από 1ης Ιουλίου θα ισχύσουν οι αμερικανικές κυρώσεις, στη Βενεζουέλα, που είναι υπό οικονομική κατάρρευση και στη Λιβύη. Το τελευταίο μέτωπο εξελίσσεται στο πιο καυτό.
Η κατάσταση στη βορειοαφρικανική χώρα είναι έκρυθμη. Η Εθνική Επιχείρηση Πετρελαίου, η οποία εδρεύει στην Τρίπολη, ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής ότι σχεδιάζει να αναστείλει από αύριο Κυριακή τις δραστηριότητες σε ακόμη δύο λιμάνια στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Μετά και την απόφαση αυτή, χάνονται 800.000 βαρέλια ημερησίως από την προσφορά της Λιβύης.
Η κατάσταση δεν αποκλείεται να επιδεινωθεί περαιτέρω, καθώς επίσημη κυβέρνηση και αντάρντες εμφανίζονται αποφασισμένοι να δώσουν μάχη έως τέλος για τον έλεγχο των πετρελαϊκών τερματικών σταθμών και τη διαχείριση των εσόδων από τους υδρογονάνθρακες. Και για τις δύο πλευρές ο έλεγχος αυτός είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή τους. Ωστόσο η διαμάχη πυροδοτεί τον κίνδυνο να παγώσει πλήρως η παραγωγή.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη από τις 14η Ιουνίου έχει ανασταλεί κάθε δραστηριότητας στη λεγόμενη πετρελαϊκή ημισέληνο, στα λιμάνια Ες Σίντερ και Ρας Λανούφ, εξαιτίας των εχθροπραξιών στην περιοχή, με τις απώλειες της παραγωγής να ανέρχονταν στα 450.000 βαρέλια την ημέρα. Το κλείσιμο των λιμανιών στη Ζουεϊτίνα και Αλ Χαρίγκα συνεπάγεται επιπρόσθετες απώλειες 350.000 βαρελιών ημερησίως.
Υπό τις συνθήκες αυτές η τιμή του μπρεντ έκανε νέο άλμα 2%, στα 79,45 δολάρια το βαρέλι, ενώ του αμερικανικού αργού με άνοδο λίγο μεγαλύτερη του 1% σκαρφάλωσε στα 74,25 δολάρια. Σημειώνεται ότι η τιμή του μπρεντ έχει ενισχυθεί 12% το δεύτερο τρίμηνο και συνολικά 17% από τις αρχές του έτους. Ακόμη μεγαλύτερη η άνοδος για αμερικανικό αργό, με άλμα 9% μόλις τον τελευταίο μήνα και κέρδη 21% από τις αρχές του έτους.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να ακολουθούν την ανιούσα, αν δεν υπάρξει μία πιο δραστική παρέμβαση στην αγορά. Και τούτο γιατί η ζήτηση βαίνει αυξανόμενη παρά τη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και την ηλεκτροκίνηση.
Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι η ζήτηση αργού θα αυξάνεται έως και το 2040. Αυτό σημαίνει ότι η πορεία των τιμών εξαρτάται όχι μόνο από τους πανίσχυρους παραγωγούς, αλλά και από τους καταναλωτές. Πρωτίστως όμως λαμβάνει κατεύθυνση από τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Μένει να φανεί εάν αυτές θα την οδηγήσουν και πάλι πάνω από τα 100 ή και τα 120 δολάρια. Δεν έχουν περάσει άλλωστε πολλά χρόνια, από τότε που είχε ανέλθει σε αυτά τα επίπεδα.
