Skip to main content

Τα εμπορεύματα ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους

Tου Ole Hansen, Επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων στη Saxo Bank

Η ανησυχητική γεωπολιτική εκτροπή των τελευταίων εβδομάδων επηρέασε ριζικά τα εμπορεύματα. Ενώ, όμως, το αργό πετρέλαιο και ο χρυσός επωφελήθηκαν από την ένταση, τα βιομηχανικά μέταλλα δέχθηκαν πλήγμα λόγω των προβλέψεων για χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη. Παράλληλα, ο αγροτικός κλάδος ήταν έρμαιο των καιρικών συνθηκών.

Τα εμπορεύματα ξεκίνησαν δυνατά το 2018, αλλά έκτοτε δέχονται τεράστιες πιέσεις καθώς οι αυξανόμενες εμπορικές εντάσεις απειλούν να πλήξουν περαιτέρω την ήδη πτωτική δυναμική οικονομικής ανάπτυξης. Η πρόβλεψη για μια άνοδο του πληθωρισμού υπό τη στήριξη των εμπορευμάτων διαψεύστηκε επίσης, με τις τρέχουσες και μελλοντικές προβλέψεις να μην διαβλέπουν κάποια σημαντική προοπτική ανόδου των παγκόσμιων τιμών.

Με αυτά ως δεδομένα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια μεγάλη σειρά γεωπολιτικών απειλών, όπως τα σενάρια που βλέπουν τη Ρωσία και τη Δύση σε αντίθετα στρατόπεδα στη Συρία, ή μια αντιπαράθεση ανάμεσα στο Ιράν από τη μία και τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ από την άλλη. Αν και αυξάνουν την αβεβαιότητα, αυτές οι υποβόσκουσες εντάσεις παρέχουν επίσης κάποια υποκείμενη στήριξη στο αργό πετρέλαιο και –σε ορισμένο βαθμό– στον χρυσό. Κατά συνέπεια, τα δύο αυτά εμπορεύματα είναι από τα πολύ λίγα κυκλικά εμπορεύματα που φαίνεται ότι θα έχουν θετικό πρόσημα φέτος.

Με δεδομένους τους φόβους μας ότι η πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη και τον πληθωρισμό θα διαψευστεί, στρέφουμε την προσοχή μας στον μη-κυκλικό αγροτικό κλάδο, ο οποίος εδώ και χρόνια παρουσιάζει υποαπόδοση έναντι σχεδόν όλων των λοιπών κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων.

Το αργό πετρέλαιο έχει σταθεροποιηθεί σε ένα μεγάλο εύρος διαπραγμάτευσης μετά την άνοδο των τιμών το Β’ εξάμηνο του 2017. Η ισχυρή αύξηση της προσφοράς από παραγωγούς εκτός ΟΠΕΚ, ιδίως παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου από τις ΗΠΑ, έχει κρατήσει την αγορά στα ίδια επίπεδα παρά τη συνέχιση της επιτυχημένης συμφωνίας των χωρών εντός και εκτός ΟΠΕΚ (της λεγόμενης ομάδας ΟΠΕΚ+) για περιορισμό της παραγωγής. Αν και η προσφορά από παραγωγούς εκτός ΟΠΕΚ εξακολούθησε να ενισχύεται, η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης παρέμεινε σταθερή στα 1,6 εκατ. βαρέλια/ημέρα περίπου.

Μια σειρά από γεγονότα μπορούν να επηρεάσουν αυτήν την ευαίσθητη ισορροπία, και έτσι εξηγείται η δυσκολία σε αυτό το στάδιο να γίνει πρόβλεψη για τις τιμές που θα ισχύσουν λίγους μήνες αργότερα. Οι τρέχουσες εντεινόμενες εμπορικές εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, των δύο χωρών με τη μεγαλύτερη κατανάλωση πετρελαίου παγκοσμίως, έχουν τη δυναμική να επηρεάσουν τη ζήτηση. Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι η προσφορά μπορεί να επηρεαστεί από την ένταση στη Συρία, καθώς και από την απόφαση του Προέδρου Τραμπ μέσα στον Μάιο για το αν θα αποχωρήσει από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και θα επιβάλει νέες κυρώσεις.

Οι πρόσφατοι διορισμοί διάφορων συμβούλων με επιθετική στάση στον στενό κύκλο του Αμερικανού Προέδρου, και ιδίως ο διορισμός του Τζον Μπόλτον στη θέση του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, έχουν αυξήσει τον κίνδυνο επιβολής νέων κυρώσεων στο Ιράν από τις ΗΠΑ. Οι κυρώσεις ενδέχεται να περιορίσουν την ικανότητα της χώρας να παράγει και να εξάγει αργό πετρέλαιο με τους σημερινούς ρυθμούς. 

Άλλοι παράγοντες στήριξης είναι η συνεχής επιδείνωση των προβλέψεων για την ικανότητα της Βενεζουέλας να διατηρήσει την παραγωγή στα ίδια επίπεδα, καθώς και οι αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις προσδοκίες αύξησης εξαιτίας περιορισμών στους αγωγούς.

Αυτοί είναι μερικοί από λόγους που τα hedge fund συνεχίζουν να πιστεύουν πολύ στις υψηλότερες τιμές, και συντηρούν συνολική καθαρή θέση αγοράς στο αργό πετρέλαιο WTI και Brent που ξεπερνά τα 1 δισ. βαρέλια. Ο κίνδυνος καθοδικής πορείας από μια τέτοια μονόπλευρη θέση παρατηρήθηκε τελευταία φορά στα τέλη Ιανουαρίου, όταν σταμάτησαν οι ειδήσεις που στήριζαν την τιμή. Η διόρθωση ύψους 10% που ακολούθησε τότε μπορεί εύκολα να ξανασυμβεί, ειδικά αν η προσοχή της αγοράς μετατοπισθεί από τα προβλήματα στην παροχή προς τον κίνδυνο χαμηλότερου ρυθμού αύξησης της ζήτησης.

Αναμένουμε το αργό πετρέλαιο Brent να παραμείνει κατά κύριο λόγο εγκλωβισμένο στο εδραιωμένο εύρος των 10 USD, με τις σκληρές εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας και τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν να δίνουν ενδεχομένως μια προσωρινή ώθηση στα 75 USD/βαρέλι. Οι εξάρσεις στους γεωπολιτικούς κινδύνους μπορεί να είναι σκληρές, αλλά συνήθως δεν έχουν μεγάλη διάρκεια. Εκτός και αν απειλείται η προσφορά, τέτοιες εξάρσεις μπορεί να οδηγήσουν στην παροχή επιπλέον βαρελιών από παραγωγούς εκτός ΟΠΕΚ και παράλληλα να αυξήσουν τον κίνδυνο σε επίπεδο ανάπτυξης και ζήτησης. Με δεδομένο τον κίνδυνο για επιπλέον προβλήματα στην παροχή και την επιτυχία του ΟΠΕΚ να περιορίσει την παραγωγή, αυξάνουμε την πρόβλεψή μας για το κλείσιμο του έτους κατά 7 USD και στα 67 USD/βαρέλι για το αργό πετρέλαιο Brent, και κατά 5 USD, στα 62 USD/βαρέλι για το αργό πετρέλαιο WTI.

Ο χρυσός είναι ένα από τα λίγα μέταλλα που κατάφερε να διατηρήσει θετική απόδοση τη χρονιά αυτή. Ωστόσο, έπειτα από μερικές αποτυχημένες προσπάθειες να διασπάσει τη ζώνη αντίστασης των 20 USD πάνω από τα 1.355 USD/ουγγιά, πολλοί επενδυτές έχουν υιοθετήσει στάση αναμονής για την ώρα. Παρά την εξασθένηση της προσοχής στον πληθωρισμό, η οποία λειτούργησε καταλυτικά στην αρχή του έτους, πιστεύουμε ότι οι επενδυτές θα συνεχίσουν να επιδιώκουν διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου και προστασία απέναντι στις εμπορικές και γεωπολιτικές εντάσεις, καθώς και την αυξημένη μεταβλητότητα σε όλες τις παγκόσμιες αγορές μετοχών.

Η πρόσφατη ιστορία μάς επιβεβαιώνει ότι οι επιπτώσεις από τους κινδύνους και τα γεγονότα στη γεωπολιτική σκηνή τείνουν να είναι προσωρινές, εκτός αν οδηγούν σε κάποια σημαντική αλλαγή στις οικονομικές προοπτικές. Η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου θα μπορούσε να είναι μια περίπτωση όπου η ανάπτυξη επηρεάζεται αρνητικά. Αυτό θα παρείχε στήριξη στα πολύτιμα μέταλλα, καθώς επιβραδύνεται ο ρυθμός αύξησης των αμερικανικών επιτοκίων στο μέλλον και οι αποδόσεις των ομολόγων κινούνται αντίστροφα προς την κάθοδο.

Σε αυτή τη βάση, διατηρούμε προσδοκία ανόδου για τον χρυσό πάνω από τα 1.280 USD/ουγγιά και προβλέπουμε διάσπαση πάνω από τα 1.375 USD/ουγγιά, με άνοιγμα προς την κατεύθυνση των 1.480 USD/ουγγιά. Ο άργυρος έχει τη δυνατότητα να κάνει την επάνοδό του, βασισμένος στη συνεχή στήριξη στον χρυσό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα hedge fund κατέχουν ρεκόρ θέσεων πώλησης που τώρα ενδέχεται να συμπιεστούν εξαιτίας της έλλειψης χαμηλότερης κίνησης των τιμών ως παράγοντα στήριξης, καθώς και στο γεγονός ότι σε σύγκριση με τον χρυσό ο άργυρος είναι σχετικά φθηνός, με τον δείκτη χρυσού-αργύρου να διαπραγματεύεται κοντά σε υψηλό διετίας.

Ο κλάδος σιτηρών, όπου ανήκουν το καλαμπόκι, το σιτάρι και η σόγια, κατέγραψε ισχυρό ξεκίνημα το 2018, με τα αυξανόμενα ασφάλιστρα των καιρικών συνθηκών να εξωθούν τα hedge fund να σπεύσουν να καλύψουν τη συνδυαστική θέση πώλησης ύψους ρεκόρ που διατηρούσαν στις αρχές του έτους. Η αύξησηστο ασφάλιστρο για τις καιρικές συνθήκες πυροδοτήθηκε από τις υψηλές θερμοκρασίες στο νότιο ημισφαίριο και το υπερβολικό κρύο και ξηρασία στο βόρειο ημισφαίριο.

Αυτό οδήγησε σε αντιπαράθεση μεταξύ των υψηλών αποθεμάτων που περίσσεψαν από τις εξαιρετικές σοδειές των τελευταίων χρόνων, και της πολύ αβέβαιης προοπτικής για την προσεχή παραγωγή. Το Β’ τρίμηνο θα είναι κρίσιμο στις ΗΠΑ, με τις προθέσεις των καλλιεργητών να κατευθύνονται σε ορισμένο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες και τη σχετική τιμή μεταξύ των διαφορετικών σοδειών.

Η απόδοση τριετίας των βασικών Future αγροτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του κόστους μετακύλισης:

Τους επόμενους μήνες, ένα επιπρόσθετο και πολύ σημαντικό σημείο προσοχής θα είναι η συνεχιζόμενη ρητορική εμπορικού πολέμου μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ. Ως αντίποινα εναντίον της πρότασης των ΗΠΑ για επιβολή δασμών στις κινεζικές εισαγωγές, η Κίνα απείλησε, σε μια κίνηση «οφθαλμόν αντί οφθαλμού», να αυξήσει τους φόρους εισαγωγής σε μια σειρά αμερικανικών προϊόντων – συμπεριλαμβανομένης της σόγιας, της οποίας η τιμή υποχώρησε 5% πριν ανακάμψει και πάλι.

Η Κίνα αποτελεί για τις ΗΠΑ τον μεγαλύτερο αγοραστή σόγιας. Όταν η κατάσταση ηρεμήσει, είναι πολύ πιθανό οι ΗΠΑ και η Κίνα να μην μπορούν να απεξαρτηθούν η μία από την άλλη, καθώς άλλες βασικές εξαγωγικές χώρες –ειδικά στη Νότια Αμερική– αδυνατούν να ανταποκριθούν στην ταχέως αυξανόμενη ζήτηση της Κίνας. Ήδη πέρσι η Βραζιλία προμήθευσε στην Κίνα τη μισή ποσότητα εισαγόμενης σόγιας, με τις ΗΠΑ να αποστέλλουν περίπου το 1/3, δηλαδή 33 εκατ. τόνους αξίας 12 δισ. USD. Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις των μη πραγματοποιηθέντων δασμών έχουν πράγματι τη δυνατότητα να στηρίξουν την αμερικανική σόγια, εξαιτίας της σχετικής χαμηλότερης τιμής της συγκριτικά με τους καρπούς από τη Βραζιλία.

Ο συνδυασμός μιας ενδεχόμενα δύσκολης περιόδου φύτευσης (της πρώτης από το 2014), του αυξανόμενου κόστους ενέργειας, του ασθενέστερου δολαρίου, της δημιουργίας νέων θέσεων αγοράς από τα hedge fund και ιδίως του μη-κυκλικού χαρακτήρα των αγροτικών προϊόντων μπορεί να οδηγήσει αυτόν τον κλάδο σε ανάκαμψη, έπειτα από χρόνια υποαπόδοσης.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αποκτήσετε πρόσβαση στον αγροτικό κλάδο. Μπορείτε να προχωρήσετε σε αγορά ή πώληση συγκεκριμένων προϊόντων μέσω Future, CFD ή ETF. Δεδομένης της μεταβλητότητας που παρατηρείται συχνά, προτιμάμε μια προσέγγιση ευρείας βάσης μέσω ETF που παρακολουθούν έναν συγκεκριμένο τομέα ή συνολικά τον αγροτικό κλάδο.