Από την έντυπη έκδοση
Σαρωτικούς ελέγχους σε εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις ξεκινά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδίου δράσης που έχει εκπονήσει για φέτος, με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και κατ’ επέκταση την αύξηση των δημόσιων εσόδων.
Από το σύνολο των υποθέσεων που θα ελεγχθούν τουλάχιστον το 70% θα αφορά φορολογικά έτη, χρήσεις, υποθέσεις, περιόδους ή υποχρεώσεις της τελευταίας πενταετίας. Ποσοστό εξάλλου τουλάχιστον 75% των ελέγχων θα αφορά καταρχήν χρήσεις της τελευταίας τριετίας για τις οποίες έχει λήξει η προθεσμία υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Είναι αξιοσημείωτο επίσης ότι κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους έχουν προγραμματιστεί να διενεργηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες, εκτός από τους ανωτέρω ελέγχους, και 2.500 έλεγχοι για τη διαπίστωση της ορθής εκπλήρωσης των μη ετήσιων υποχρεώσεων των φορολογιών κεφαλαίου.
Η εγκύκλιος
Αναλυτικότερα, το πλήρες κείμενο της υπ’ αριθμ. Α.1105/ 21.3.2019 εγκυκλίου της ΑΑΔΕ, με την οποία τροποποιείται η υπ’ αριθμ. ΔΕΛ Β 1190548 ΕΞ 2018/ 24.12.2018 απόφαση της ΑΑΔΕ, περί καθορισμού του αριθμού φορολογικών ελέγχων που θα διενεργηθούν κατά το έτος 2019, έχει ως εξής:
Μετά την παράγραφο 2 της με αριθ. ΔΕΛ Β 1190548 ΕΞ 2018/24-12-2018 (Β’6211) απόφασης του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων περί καθορισμού του αριθμού των φορολογικών ελέγχων που θα διενεργηθούν εντός του έτους 2019 κατά προτεραιότητα, από τις ελεγκτικές υπηρεσίες ΚΕΜΕΕΠ, ΚΕΦΟΜΕΠ και ΔΟΥ, προστίθενται παράγραφοι ως εξής:
«3. Οι υποθέσεις που ελέγχονται κατά προτεραιότητα επιλέγονται βάσει κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων χρησιμοποιώντας δεδομένα από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ. Οι προτεραιοποιημένες προς έλεγχο υποθέσεις κατατάσσονται ανά ελεγκτική υπηρεσία, σε φθίνουσα σειρά ταξινόμησης με βάση την τελική μοριοδότησή τους, βάσει αυτοματοποιημένου μοντέλου αντικειμενικής αξιολόγησης υποθέσεων ως Παράρτημα Ι της παρούσας, κατόπιν εφαρμογής κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων, τα οποία δεν δημοσιοποιούνται. Έλεγχοι που διενεργήθηκαν μέχρι τη δημοσίευση της παρούσας, μειώνουν τον αριθμό των υπόλοιπων υποθέσεων που πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τις 31/12/2019. Από το σύνολο των υποθέσεων εκάστης ελεγκτικής υπηρεσίας ελέγχονται, κατά προτεραιότητα, οι υποθέσεις που συγκεντρώνουν την υψηλότερη μοριοδότηση και εκπληρώνουν τους επιμέρους τιθέμενους στόχους, ακολουθώντας φθίνουσα σειρά ταξινόμησης μέχρι την επίτευξη της συνολικής ετήσιας στοχοθεσίας εκάστης ελεγκτικής υπηρεσίας βάσει του Επιχειρησιακού Σχεδίου έτους 2019, ως προς τον αριθμό των υποθέσεων που πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι 31/12/2019.
Έλεγχοι που εντάσσονται στο προβλεπόμενο στις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 26 του ν. 4174/2013 (ΚΦΔ) ποσοστό 75% δύνανται να επεκτείνονται στα δύο προηγούμενα πέραν της τελευταίας τριετίας φορολογικά έτη ή χρήσεις, βάσει των ειδικότερων οριζομένων στο Παράρτημα ΙΙ (Γ.2) της παρούσας, συνεκτιμώντας εν συνεχεία και τα οριζόμενα στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 4.
Σε περίπτωση κάλυψης των στόχων του Επιχειρησιακού Σχεδίου έτους 2019, διενεργούνται έλεγχοι υποθέσεων επιπλέον των στόχων σύμφωνα με τη φθίνουσα σειρά ταξινόμησης.
Το αρχείο των Προτεραιοποιημένων Υποθέσεων 2019 αναρτάται στην εφαρμογή Discoverer Viewer του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) Elenxis της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων ανά ελεγκτική υπηρεσία.
4. Οι προϊστάμενοι των ελεγκτικών υπηρεσιών, εφόσον από τα στοιχεία ή τις πληροφορίες που έχουν στη διάθεσή τους και σε συνδυασμό με τις ισχύουσες διατάξεις, κρίνουν ότι συντρέχει βάσιμος λόγος ελέγχου κατά προτεραιότητα υποθέσεων μη προτεραιοποιημένων κατά τις διατάξεις της παραγράφου 3 της παρούσας, υποχρεούνται, το αργότερο εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ανάρτηση των προτεραιοποιημένων υποθέσεων της υπηρεσίας τους, να εισάγουν την προκρινόμενη υπόθεση σε σειρά κατάταξης ανάλογα με τη σημαντικότητά της, συνεκτιμώντας και τη σοβαρότητα των υποθέσεων που ανακατατάσσονται. Τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζονται και για υποθέσεις που δημιουργήθηκαν από την 17.1.2019 μέχρι την ανάρτηση στο ΟΠΣ Elenxis των προτεραιοποιημένων υποθέσεων, καθώς και για υποθέσεις που βρίσκονται στις ελεγκτικές υπηρεσίες και οι οποίες δεν απεικονίζονται στο ΟΠΣ Elenxis (όπως πληροφοριακά δελτία, εκθέσεις των ΥΕΔΔΕ, πληροφοριακές εκθέσεις της Ε.Γ. ΣΔΟΕ). Προς τούτο, συνεκτιμώνται ενδεικτικά η γενεσιουργός αιτία, η δυνατότητα είσπραξης των προσδοκώμενων ποσών βεβαίωσης και η σοβαρότητα εν γένει της υπόθεσης. Για τις ενέργειες που προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο απαιτείται αιτιολόγηση από τους προϊσταμένους των ελεγκτικών υπηρεσιών.
5. Ανεξάρτητα από την προτεραιοποίησή τους ή μη ολοκληρώνονται άμεσα οι κάτωθι υποθέσεις προς έλεγχο:
α) Υποθέσεις που αφορούν εκθέσεις έρευνας των ΥΕΔΔΕ.
β) Υποθέσεις που αφορούν πορισματικές εκθέσεις που διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ από τη Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 387 του ν. 4512/2018.
γ) Υποθέσεις που αφορούν επιστροφές φόρων.
δ) Υποθέσεις που αφορούν έλεγχο βάσει δείγματος, δικαιούχων που έτυχαν επιστροφής ΦΠΑ, καθώς και δικαιούχων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που έτυχαν επιστροφής φόρου εισοδήματος, χωρίς έλεγχο.
ε) Υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί σημείωμα διαπιστώσεων με τα αποτελέσματα του φορολογικού ελέγχου και προσωρινός προσδιορισμός φόρων και προστίμων κατά τη δημοσίευση της παρούσας.
στ) Υποθέσεις για τις οποίες επίκειται η έκδοση σημειώματος διαπιστώσεων και προσωρινού προσδιορισμού φόρου και προστίμου, συνεκτιμώντας αιτιολογημένα στο ΟΠΣ Elenxis και τα οριζόμενα στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 4 της παρούσας.
ζ) Υποθέσεις που προέκυψαν από εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές ανακριτικών και προανακριτικών πράξεων, περιλαμβανομένων αιτημάτων και εντολών διενέργειας φορολογικών ελέγχων που έχουν προκύψει από εντολή οποιασδήποτε εισαγγελικής ή δικαστικής αρχής και διατηρούνται στην ΑΑΔΕ βάσει των διατάξεων του άρθρου 389 του ν. 4512/2018 (Α’ 5).
η) Υποθέσεις των ΔΟΥ και ΥΕΔΔΕ που αφορούν διενέργεια μερικού επιτόπιου ελέγχου διαπίστωσης της εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων, της τήρησης των βιβλίων και της έκδοσης των φορολογικών στοιχείων, για φορολογουμένους που ασκούν οποιαδήποτε δραστηριότητα ή διακινούν αγαθά.
θ) Υποθέσεις που αφορούν διασταυρωτικούς ελέγχους ενδοκοινοτικών συναλλαγών (VIES), υποθέσεις πολυμερών (ταυτόχρονων) ελέγχων που διενεργούνται από ελληνικές και αλλοδαπές φορολογικές αρχές, υποθέσεις διενέργειας ελέγχου στο πλαίσιο επανάληψης διαδικασίας καθώς και εκτέλεση προδικαστικής απόφασης, υποθέσεις που αφορούν επιβολή προστίμων, υποθέσεις του άρθρου 1 περίπτωση 12Α υποπερίπτωση 2γ της με αριθμ. Δ. ΟΡΓ. Α 1115805 ΕΞ 2017/31.7.2017 (Β’ 2743) απόφασης του διοικητή ΑΑΔΕ, όπως ισχύει και υποθέσεις που αφορούν ανακλήσεις αδειών λειτουργίας γραφείων ή υποκαταστημάτων αλλοδαπών εταιρειών που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 27/1975 (Α’77), όπως ισχύει.
ι) Υποθέσεις αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής κατόπιν αιτήματος, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 4174/2013, όπως ισχύει.
ια) Υποθέσεις που εκπληρώνουν τους επιμέρους τιθέμενους επιχειρησιακούς στόχους ελέγχου ειδικών κατηγοριών φορολογουμένων, βάσει των ειδικότερων οριζομένων στο Παράρτημα ΙΙ (Β.β και Γ.1) της παρούσας.
Οι έλεγχοι της παρούσας παραγράφου λαμβάνονται υπόψη στη στοχοθεσία των ελέγχων, πλην αυτών της ως άνω περίπτωσης (η).
6. Οι υποθέσεις δύνανται να αξιολογούνται σε μεταγενέστερα χρονικά διαστήματα με βάση τα κριτήρια ανάλυσης κινδύνων του Παραρτήματος Ι της παρούσας ή με νέα, ανάλογης μοριοδότησης κριτήρια και να ταξινομούνται σε φθίνουσα σειρά, βάσει της μοριοδότησης που έλαβαν.
Τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 της παρούσας εφαρμόζονται αναλόγως και για τις νέες υποθέσεις λαμβάνοντας υπόψη και τον βαθμό εξέλιξης της ελεγκτικής διαδικασίας των αρχικά προτεραιοποιημένων υποθέσεων.
7. Πέραν του αριθμού των φορολογικών ελέγχων που ορίζονται στην παράγραφο 1 της παρούσας, το έτος 2019 θα διενεργηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες 2.500 έλεγχοι για τη διαπίστωση της ορθής εκπλήρωσης των μη ετήσιων υποχρεώσεων των φορολογιών κεφαλαίου».
Παραβατικότητα και εισπραξιμότητα
Σύμφωνα με τις νεότερες οδηγίες του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλή όλες οι υποθέσεις θα πρέπει να αξιολογούνται από τους ελεγκτές με σκοπό την προτεραιοποίηση αυτών που παρουσιάζουν μεγαλύτερη παραβατικότητα και εισπραξιμότητα, με βάση πάντα αντικειμενικά κριτήρια ανάλυσης κινδύνου και στοιχεία από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, δηλαδή από άλλους οργανισμούς, φορείς, ΔΕΚΟ, το Χρηματιστήριο, αλλά και τράπεζες. Πληροφορίες οι οποίες θα ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα του φορολογικού ελεγκτικού μηχανισμού, την επίτευξη των στόχων του Επιχειρησιακού Σχεδιασμού έτους 2019 και τη διασφάλιση των δημόσιων εσόδων. Θα πρέπει να αναφερθεί εξάλλου ότι για το 2019 η ΑΑΔΕ έχει προγραμματίσει να διενεργηθούν 25.000 πλήρεις και μερικοί φορολογικοί έλεγχοι από τις ελεγκτικές υπηρεσίες ΚΕΜΕΕΠ, ΚΕΦΟΜΕΠ και ΔΟΥ.
