Από την έντυπη έκδοση
Στον Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Την προκήρυξη ειδικής δράσης για την ενίσχυση των νεοφυών επιχειρήσεων προαναγγέλλει με συνέντευξή του στη «Ν» ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος για θέματα έρευνας και τεχνολογίας, Χρίστος Δήμας. Εκτός όμως της συγκεκριμένης δράσης, ο υφυπουργός μιλά και για ένα νέο πλέγμα παρεμβάσεων για την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας με την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ο κ. Δήμας κάνει ιδιαίτερη μνεία στην ίδρυση της Πολιτείας Καινοτομίας στην Αθήνα και επισημαίνει ότι η χώρα προσελκύει πολυεθνικές εταιρείες οι οποίες προχωρούν στην υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων σε τομείς αιχμής όπως οι νέες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη. Με την επισήμανση ότι «έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για να πιάσουμε τον στόχο του 3%» ως τις δαπάνες για Ε&Α που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο κ. Δήμας αναφέρεται στη θέσπιση των υπερεκπτώσεων που ανέρχονται πλέον στο 200%, κάτι που αναμένεται να δημιουργήσει πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία.
Κύριε Δήμα, πριν από λίγες ημέρες τέθηκε σε διαβούλευση η πρόσκληση για τη δημιουργία με ΣΔΙΤ της Πολιτείας Καινοτομίας στην Αθήνα. Ποιος είναι ο στόχος της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας; Πότε θα ολοκληρωθεί η δημιουργία της;
«Τις προηγούμενες ημέρες ξεκίνησε η δημόσια διαβούλευση για τον διαγωνισμό για τη δημιουργία της πρώτης Πολιτείας Καινοτομίας στην Ελλάδα. Πριν από 14 μήνες το έργο δεν υπήρχε ούτε ως σκέψη και μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ολοκληρώσαμε ένα πολύ σημαντικό βήμα για την υλοποίησή του. Σκοπός του εγχειρήματος είναι η αξιοποίηση ενός εγκαταλειμμένου -επί πολλές δεκαετίες- ακινήτου, έκτασης 17.893 τ.μ., επί της οδού Πειραιώς και πιο συγκεκριμένα στις παλιές αποθήκες της ΧΡΩΠΕΙ. Στη θέση αυτή θα αναπτυχθεί ένας φυσικός χώρος καινοτομίας που αναμένεται να δώσει νέα πνοή στην επιχειρηματικότητα και τη δημιουργία, φιλοξενώντας τμήματα έρευνας & ανάπτυξης επιχειρήσεων, νεοφυείς επιχειρήσεις, ερευνητές και ακαδημαϊκά ιδρύματα, προκαλώντας συνέργειες μεταξύ τους. Ευελπιστούμε να καταστεί η φυσική έδρα της καινοτομίας στην Ελλάδα αλλά και σημείο αναφοράς για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για τη δημιουργία νέων ποιοτικών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Η επένδυση υπολογίζεται να ανέλθει περίπου στα 75 εκατ. ευρώ και εντός του 2021 θα ανακοινωθεί ο ανάδοχος».
Πόσες επιχειρήσεις πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν στην πλήρη ανάπτυξή της; Πιστεύετε ότι θα μπορούσε να προσελκύσει και διεθνές ενδιαφέρον για την εγκατάσταση επιχειρήσεων R&D;
«Υπάρχει ενδιαφέρον από ελληνικές και ξένες εταιρείες που εξειδικεύονται στον χώρο της καινοτομίας και στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών. Η Πολιτεία Καινοτομίας αναμένεται να λειτουργήσει ως μια “κυψέλη”, μέσα στην οποία θα συνυπάρχουν μικρές, αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τη μελέτη που έχουμε πραγματοποιήσει, αναμένεται να φιλοξενήσει έως και 2.000 εργαζόμενους».
Ένας από τους τομείς όπου «πάσχουμε» είναι και η έλλειψη ξένων επενδύσεων από επιχειρήσεις τεχνολογίας. Πιστεύετε ότι η χώρα μπορεί πλέον να προσελκύσει αυτής της κατηγορίας επενδύσεις;
«Ήδη εταιρείες, όπως είναι η Pfizer, η Cisco, η Applied Materials, η EY, η Microsoft ,που ασχολούνται με τομείς αιχμής, όπως οι νέες τεχνολογίες ή η τεχνητή νοημοσύνη, έχουν ανακοινώσει σημαντικές επενδύσεις. Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό ερευνητικό και επιστημονικό προσωπικό και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ολοένα διαμορφώνεται ένα καλύτερο επενδυτικό περιβάλλον καθίσταται πλέον πιο ελκυστική. Με τη σύναψη διακρατικών συμφωνιών, καθιερώνουμε ένα θεσμικό πλαίσιο συνεργασίας στον τομέα της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας που διευρύνει και ενισχύει την διεξαγωγή συνεργατικών δράσεων σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος. Οι συμφωνίες που υπογράψαμε πρόσφατα με τις ΗΠΑ αλλά και με τη Γερμανία, το Ισραήλ, τη Ρωσία και την Κίνα είναι ενδεικτικές και σύντομα θα ακολουθήσουν και άλλες».
Θα υπάρξουν κίνητρα για επενδύσεις R&D;
«Από την 1η Σεπτεμβρίου είναι σε ισχύ οι νέες διατάξεις για τις υπερ-εκπτώσεις των δαπανών για τις επιχειρήσεις που επενδύουν σε έρευνα και ανάπτυξη (R&D). Το ποσοστό της υπερ-έκπτωσης, από το 130% το ανεβάσαμε στο 200%, με αποτέλεσμα να διαθέτουμε σήμερα ένα από τα πιο ελκυστικά επενδυτικά περιβάλλοντα στην Ε.Ε. όσον αφορά την Ε&Α. Πρόκειται για μια σημαντική μεταρρύθμιση η οποία σύμφωνα με τη μελέτη επιπτώσεων που κάναμε στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων αναμένεται να αποφέρει στην ελληνική οικονομία πολλαπλά οφέλη, οικονομικά και κοινωνικά. Η αύξηση των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποιούνται από επιχειρήσεις στη χώρα μας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την δημιουργία νέων, εξειδικευμένων θέσεων εργασίας αλλά και για την ποιοτική αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας».
Στην πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Έρευνας και Τεχνολογίας της Ε.Ε., συζητήσατε την ανάγκη για την αύξηση των δαπανών για R&D. Η Ελλάδα με 1,27% του ΑΕΠ βρίσκεται μακριά από τον μέσο όρο. Είναι εφικτό να ανέλθουμε στον μέσο όρο και σε πόσο χρονικό διάστημα;
«Πράγματι, συζητήσαμε τον φιλόδοξο στόχο που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης της τάξεως του 3% του ΑΕΠ για κάθε κράτος-μέλος. Ο στόχος αυτός δεν επετεύχθη από τη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών. Για να ενισχύσουμε την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας οφείλουμε να αυξήσουμε συλλογικά τις δαπάνες Ε&Α. Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουμε λάβει σημαντικές πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση: τα φορολογικά κίνητρα για τις υπερ-εκπτώσεις δαπανών Ε&Α, τη δημιουργία του ElevateGreece, τη θέσπιση φορολογικών κινήτρων για επενδυτικούς αγγέλους, τη δρομολόγηση Πολιτείας Καινοτομίας στην Αττική και του Τεχνολογικού Πάρκου 4ης γενιάς στην Θεσσαλονίκη ThessIntec, τις δράσεις ΕΣΠΑ όπως το Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ, Συνεργατικοί Σχηματισμοί Καινοτομίας, Κέντρα Ικανοτήτων. Παράλληλα συνεχίζουμε τις πρωτοβουλίες μας για την ενίσχυση της βασικής έρευνας, την περαιτέρω αύξηση των δαπανών Ε&Α από τον ιδιωτικό τομέα, βελτιώνοντας και επισπεύδοντας ταυτόχρονα τις διαδικασίες πιστοποίησης δαπανών Ε&Α και την προώθηση ουσιαστικών εργαλείων που θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα του εγχώριου οικοσυστήματος καινοτομίας. Σε κάθε περίπτωση έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για να πιάσουμε τον στόχο του 3%, όμως τον τελευταίο χρόνο βελτιώσαμε την κατάταξή μας κατά 4 θέσεις. Το 2021 θα είναι μια πολύ καλύτερη χρονιά για την έρευνα και την καινοτομία στην Ελλάδα».
Πρόσφατα ενεργοποιήσατε την πλατφόρμα Elevate Greece, η οποία αποτελεί το Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων. Πόσες επιχειρήσεις έχουν εγγραφεί; Ποια μπορούν να είναι τα δυνητικά οφέλη για τις επιχειρήσεις και την οικονομία από την εγγραφή στο μητρώο;
«Μέχρι σήμερα περισσότερες από 700 επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει την διαδικασία αίτησης υποβολής για να εγγραφούν στο μητρώο, ενώ με εντατικούς ρυθμούς προχωρά η αξιολόγησή τους. Η πρωτοβουλία εξυπηρετεί μια σειρά από βασικές προτεραιότητες για την οργάνωση του οικοσυστήματος καινοτομίας, όπως είναι η πλήρης καταγραφή και χαρτογράφηση, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, των νεοφυών επιχειρήσεων της χώρας. Γίνεται λοιπόν περεταίρω εφικτή, η μεταξύ τους δικτύωση, με δυνατότητα διείσδυσης στις διεθνείς αγορές ενώ παρακολουθείται η πορεία τους στη βάση κρίσιμων δεικτών (KPIs) μέσω ειδικού συστήματος οπτικοποίησης τα οποία προκύπτουν από την ανάλυση μεταδεδομένων. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια αξιόπιστη βάση δεδομένων για την εύρεση εξειδικευμένων-επιστημονικών θέσεων εργασίας σε νεοφυείς επιχειρήσεις. Το Μητρώο λειτουργεί ως πόλος έλξης για επενδυτές: επενδυτικούς αγγέλους, κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών και επιχειρήσεις από την Ελλάδα, αλλά και από το εξωτερικό. Τέλος, για πρώτη φορά η Πολιτεία διαθέτει ένα εργαλείο για τη μεθοδευμένη υποστήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων με διάφορα δυνητικά ευεργετήματα, σε επίπεδο χρηματοδότησης (π.χ. ΕΣΠΑ, επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών, φοροαπαλλαγών), και χορήγησης επιχειρηματικών βραβείων από τον ιδιωτικό τομέα αλλά και από το ίδιο το κράτος. Σύντομα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης κ. Τσακίρη θα ανακοινώσουμε μια νέα δράση, μέσω ΕΣΠΑ, για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που έχουν εγγραφεί στο μητρώο».
Από το νέο έτος, τίθεται τυπικά σε εφαρμογή η νέα Προγραμματική Περίοδος 2021-2027, η οποία θα συμπέσει και με την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Θα υπάρξουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της έρευνας και της τεχνολογίας;
«Ναι, η ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας είναι προτεραιότητα της κυβέρνησης και έχει ενταχθεί στον σχεδιασμό για την αξιοποίηση των χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ήδη ενδεικτικά συζητάμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: 1) τη χρηματοδότηση της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, 2) την ενίσχυση των ερευνητικών προγραμμάτων, 3) την αναβάθμιση και επέκταση των υποδομών των Ερευνητικών Κέντρων, 4) μεταρρυθμίσεις για τις επενδύσεις σε έρευνα & ανάπτυξη, 5) μεταρρυθμίσεις υπέρ του οικοσυστήματος καινοτομίας στην Ελλάδα. Αναμφίβολα, πρόκειται για μια πολύ σημαντική ευκαιρία την οποία σκοπεύουμε να εκμεταλλευτούμε με τον κατάλληλο τρόπο, προκειμένου να αναβαθμιστεί και η παραγωγικότητα και η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας».
