Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Στο πρώτο τεστ για την καθολική εφαρμογή του περιουσιολογίου προχωρά από τις αρχές του 2016 το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, μέσω της υποχρεωτικής υποβολής των δηλώσεων «πόθεν έσχες» από τους υπόχρεους ηλεκτρονικά στα συστήματα του TAXISnet.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στα πρώτα ηλεκτρονικά «πόθεν έσχες» υποχρεωτικά θα πρέπει να αναγραφεί το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας του υπόχρεου, ακόμη και αν αυτή έχει ήδη δηλωθεί με τις προηγούμενες δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης, που μέχρι φέτος υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία μέσω των ΕΛΤΑ.
Αυτή τη φορά μάλιστα θα πρέπει να δηλωθούν ακόμη και τα χρήματα που υπάρχουν κρυμμένα εκτός τραπεζών, αφού σε διαφορετική περίπτωση δεν θα μπορεί να δικαιολογηθούν αργότερα και φυσικά, εάν χρησιμοποιηθούν, να κατασχεθούν από την εφορία.
Αξίζει να σημειωθεί εξάλλου ότι οι πρώτες οδηγίες που έδωσε χθες το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είναι σαφέστατες, αφού καλεί τους υπόχρεους να δηλώσουν τα πάντα και συγκεκριμένα:
- Ολα τα φυλασσόμενα εκτός πιστωτικών ιδρυμάτων ή εντός θυρίδων και ιδίως μετρητά, τιμαλφή, πολύτιμα είδη, πολύτιμα μέταλλα, πολύτιμοι λίθοι, όταν το μεν συνολικό ποσό των μετρητών υπερβαίνει τις δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ, η δε συνολική αξία των λοιπών υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ. Τα προαναφερόμενα ποσά αφορούν αθροιστικά υπόχρεο, σύζυγο και ανήλικα τέκνα.
- Σε περίπτωση απόκτησης νέου εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου ή απώλειας εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, που έχει δηλωθεί σε προηγούμενες δηλώσεις του υπόχρεου, δηλώνονται τα στοιχεία του συμβολαίου απόκτησης ή μεταβίβασης. Σε περίπτωση απόκτησης εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων λόγω κληρονομικής διαδοχής, δηλώνονται τα στοιχεία του κληρονομούμενου καθώς και ο τρόπος και η ιδιότητα με την οποία ο υπόχρεος έγινε κληρονόμος.
- Σε περίπτωση απόκτησης και απώλειας οποιουδήποτε εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, εντός του έτους που αφορά η δήλωση, δηλώνονται και οι δύο μεταβολές. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση απόκτησης και μεταβίβασης, εντός του έτους που αφορά η δήλωση, οχημάτων καθώς και πλωτών και εναέριων μέσων.
Είναι χαρακτηριστικό εξάλλου ότι στις εν λόγω οδηγίες, που δόθηκαν με ειδική εγκύκλιο (ΑΥΤ.ΤΜ.ΣΤΡ.0000910ΕΞ/24.11.2015) του υπουργείου Οικονομικών, με την οποία μάλιστα καθορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και της Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων, ενώ προαναγγέλλεται η ηλεκτρονική υποβολή τους, ότι «κατά την πρώτη εφαρμογή της ηλεκτρονικής υποβολής ΔΠΚ η δήλωση θεωρείται ως αρχική και ως εκ τούτου περιλαμβάνει το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου και όχι μόνο τις μεταβολές».
Διευκρινίζεται δε ότι από την 1η Ιανουαρίου υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω ενιαίας διαδικτυακής εφαρμογής από τον υπόχρεο και την ή το σύζυγο, ταυτόχρονα με την υποβολή της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης και η δήλωση οικονομικών συμφερόντων.
Αξίζει φυσικά να σημειωθεί ότι η ηλεκτρονική καταγραφή όλων των δεδομένων που αφορούν την περιουσία των φορολογουμένων θα δημιουργήσουν τη βάση δεδομένων που επιθυμεί το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να γίνουν ευκολότερα, ταχύτερα αλλά και ουσιαστικότερα οι έλεγχοι και οι διασταυρώσεις, ενώ θα δοθεί ένα ακόμη ισχυρό χτύπημα στα κυκλώματα φοροδιαφυγής.
Διαδικασία υποβολής
Για να προχωρήσει φυσικά το νέο καθεστώς ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης περιουσιακής κατάστασης (ΔΠΚ) θα πρέπει να είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών του TAXISnet, προκειμένου να υποβάλει τη δήλωση αποκλειστικά ηλεκτρονικά, μέσω ενιαίας διαδικτυακής εφαρμογής.
Η δήλωση περιουσιακής κατάστασης (ΔΠΚ) υποβάλλεται από τον υπόχρεο και αφορά την περιουσιακή κατάστασή του καθώς και της ή του συζύγου και των ανήλικων τέκνων. Υποχρέωση υποβολής δήλωσης υφίσταται και στην περίπτωση που δεν έχει μεταβληθεί η περιουσιακή κατάσταση.
Η ταυτοποίηση υπόχρεου και συζύγου από την εφαρμογή υποβολής θα γίνεται με τη χρήση των προσωπικών κωδικών τους στο TAXISnet, ενώ η αίτηση για τη χορήγηση και η διαχείριση των κωδικών αυτών γίνεται αποκλειστικά από το σύστημα TAXISnet.
Επισημαίνεται ότι κατά την υποβολή της ΔΠΚ ο υπόχρεος οφείλει σε κάθε περίπτωση να επικαιροποιήσει την περιουσιακή του κατάσταση, σε σχέση με τη ΔΠΚ του αμέσως προηγούμενου έτους και να διατηρήσει αναλλοίωτα τα στοιχεία τα οποία δεν έχουν μεταβληθεί.
Ο υπόχρεος υποβάλλει με τη/το σύζυγο κοινή δήλωση περιουσιακής κατάστασης και δήλωση οικονομικών συμφερόντων, ενώ σε περίπτωση άρνησης ή αδυναμίας του ή της συζύγου του υπόχρεου να συνυποβάλει κοινή δήλωση, η δήλωση υποβάλλεται μόνον από τον υπόχρεο, ο οποίος οφείλει να αναφέρει συγχρόνως στις παρατηρήσεις του συστήματος, το γεγονός της άρνησης ή αδυναμίας.
Διασφαλίσεις για την ηλεκτρονική υποβολή
Για την υποβοήθησή του στη συμπλήρωση της δήλωσης, ο υπόχρεος, κατά την ηλεκτρονική υποβολή και μετά την ταυτοποίησή του μέσω των κωδικών του TAXISnet, μπορεί να αντλεί τα δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) και ακινήτων (έντυπο Ε9) που τηρούνται ηλεκτρονικά στη ΓΓΔΕ.
Με την οριστική υποβολή υποχρεούται να επισυνάψει στη ΔΠΚ τα ηλεκτρονικά αρχεία των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ακινήτων ή να αποδεχθεί μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής υποβολής της ΔΠΚ την απευθείας άντληση των δηλώσεων αυτών από το TAXIS.
Τα στοιχεία των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ακινήτων των υπόχρεων σε ΔΠΚ, οι οποίοι έχουν αποδεχτεί την απευθείας άντληση αυτών από το TAXIS κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο, κατά τη διαδικασία υποβολής της ΔΠΚ, μεταφέρονται ψηφιακά στην εφαρμογή υποβολής. Αρμόδια υπηρεσία για τη χορήγηση αυτή είναι η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) της ΓΓΔΕ, η οποία και οφείλει να τηρεί αρχείο για τις χορηγήσεις αυτές με το στοιχείο της ημερομηνίας και ώρας χορήγησης.
Τα ανωτέρω στοιχεία αφορούν την τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση εισοδήματος φυσικού προσώπου, καθώς και την περιουσιακή κατάσταση όπως έχει σχηματιστεί από τις δηλώσεις ακινήτων του έτους που αφορά η ΔΠΚ.
Με την οριστική υποβολή της δήλωσης, ο υπόχρεος δύναται να αποθηκεύσει στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή αντίγραφο της δήλωσης, ως αποδεικτικό υποβολής, όπου εμφανίζονται ο αριθμός αυτής και η ημερομηνία υποβολής της.
Το απόρρητο της διαδικτυακής επικοινωνίας του υπόχρεου με τα συστήματα της ΓΓΠΣ & Δ.Υ. διασφαλίζεται με τη χρήση ψηφιακού πιστοποιητικού από την εφαρμογή υποβολής.
Τα απόρρητα στοιχεία των ΔΠΚ τηρούνται κρυπτογραφημένα στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του συστήματος.
Το ηλεκτρονικό σύστημα συνοδεύεται από πολιτικές ασφάλειας, που καλύπτουν όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και εξασφαλίζουν την εμπιστευτικότητα και ακεραιότητα των στοιχείων της ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων.
Παράταση έως την 1η Φεβρουαρίου
Μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2016 παρατείνεται ο χρόνος εφαρμογής του μέτρου δέσμευσης του 50% των καταθέσεων, των πάσης φύσεως λογαριασμών και παρακαταθηκών και του περιεχομένου των θυρίδων, αλλά και του 100% του μη χρηματικού περιεχομένου των θυρίδων και των μη χρηματικών παρακαταθηκών για όσους βρίσκονται ήδη στο «μικροσκόπιο» του ελεγκτικού μηχανισμού για έκδοση πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών κατέθεσε στη Βουλή ειδική τροπολογία με την οποία δόθηκε η ανωτέρω παράσταση του μέτρου που έληγε χθες, αφού διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχε ο απαραίτητος χρόνος ο ελεγκτικός μηχανισμός να συντάξει άμεσα και μέχρι χθες (1.12.2015) τις εκθέσεις ελέγχου προκειμένου εν συνεχεία να συνταχθεί και η σχετική πράξη διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου, αλλά ούτε και το ΣΔΟΕ να επισπεύσει την αποστολή των εκκρεμών υποθέσεων προκειμένου να συνταχθούν οι σχετικές ειδικές εκθέσεις από τις φορολογικές αρχές.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, από χθες δεν επιβάλλονται τα μέτρα διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου για την έκδοση πλαστών φορολογικών στοιχείων, καθώς και τη νόθευση φορολογικών στοιχείων, αλλά και την έκδοση εικονικών φορολογικών στοιχείων και η αποδοχή αυτών.
