Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Τον τελευταίο χρόνο οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν επανειλημμένα υπογραμμίσει την ανάγκη για άμεση δράση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης, εξηγώντας πως τα όπλα της νομισματικής πολιτικής δεν αρκούν για να αποτρέψουν την ύφεση ή μία παρατεταμένη περίοδο αναιμικής ανάπτυξης και υποτονικού πληθωρισμού.
Όταν όμως ζητούν αύξηση των δημοσίων επενδύσεων και εν γένει δαπανών, δεν απευθύνονται σε όλους. Κοιτούν πρωτίστως προς τη Γερμανία και λίγες ακόμη χώρες με περιθώρια δημοσιονομικών ελιγμών. Από όσους δεν έχουν «χώρο» ζητούν ουσιαστικά να επιμείνουν στη δημοσιονομική πειθαρχία και να τονώσουν την ανάπτυξη με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Έτσι το σήμα που έστειλε πρόσφατα η Κριστίν Λαγκάρντ για τόνωση των δημοσίων επενδύσεων ή τα όσα τόνιζε ο προκάτοχός της Μάριο Ντράγκι και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες, δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται απαρατίτητα ως παραδοχή της ΕΚΤ ότι η Ευρωζώνη πρέπει να πει αντίο στη λιτότητα. Το ίδιο ισχύει βεβαίως και για την Κομισιόν. Από τη μία καλεί συνεχώς τη Γερμανία να αυξήσει τις δαπάνες της να τονώσει την εσωτερική ζήτηση, εξετάζει τη μεγαλύτερη ευελιξία στο Σύμφωνο Σταθερότητας και από την άλλη δεν ξεχνάει να προειδοποιήσει τα κράτη- μέλη του Νότου να μην ξεστρατίσουν.
Οι κόντρες με την Ιταλία είναι γνωστές. Ενδεικτική, όμως, είναι και η περίπτωση της Ισπανίας, την οποία κάλεσαν οι Βρυξέλλες να μην ξοδέψει τα 22,3 δισ. ευρώ, που θα εξοικονομήσει σε ορίζοντα τετραετίας χάρη στην υπερβολικά χαλαρή νομισματική πολιτική και τα χαμηλά επιτόκια στις αγορές.
Οι Βρυξέλλες που περιμένουν νέο σχέδιο προϋπολογισμού από τη Μαδρίτη με διορθωτικά μέτρα, έχουν πει στη Μαδρίτη να χρησιμοποιήσει αυτά που εξοικονομεί από τα χαμηλά επιτόκια αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση του χρέους της, που είναι κοντά στο 100% του ΑΕΠ και δεν έχει μειωθεί παρά ελάχιστα την τελευταία πενταετία. Συγκριτικά βεβαίως με της Ελλάδας ή της Ιταλίας θεωρείται χαμηλό, αλλά αυτό δεν αρκεί για την Κομισιόν.
Μάλιστα ενώ η Μαδρίτη τονίζει πως χρειάζεται να ρίξει χρήμα στην οικονομία εξαιτίας της επιβράδυνσης της ανάπτυξης, οι Βρυξέλλες φέρεται να απαντούν πως ακριβώς για αυτόν τον λόγο δεν θα πρέπει να δαπανήσει τα 22,3 δισ. για τίποτα άλλο πέρα από το χρέος. Και τούτο γιατί βραδύτερη ανάπτυξη σημαίνει και μικρότερα φορολογικά έσοδα.
Να θυμίσουμε ότι η Ισπανία έχει εκδώσει πενταετές ομόλογο με αρνητικό επιτόκιο -0,084%, ενώ η απόδοση του δεκαετούς της κυμαίνεται αυτή την περίοδο κοντά στο 0,5%. Πριν από λίγους μήνες είχε φτάσει ακόμη και μία ανάσα από το μηδέν.
Από την άλλη το μήνυμα στο Βερολίνο είναι πολύ διαφορετικό. Ο Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, κάλεσε τη Γερμανία να δράσει άμεσα και αποφασιστικά στηρίζοντας την ανάπτυξη και αντιμετωπίζοντας το «ασύμμετρο σοκ», όπως χαρακτήρισε τον εμπορικό πόλεμο. Το προβλημα εδώ είναι άλλο. Οι Γερμανοί αντιστέκονται σθεναρά στο αίτημα για ουσιαστκή αύξηση των δαπανών και εξετάζουν μόνο μικρές τονωτικές ενέσεις- κυρίως μέσω πράσινων επενδύσεων- με τις οποίες δεν χρειάζεται να θέσουν σε κίνδυνο το δόγμα των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Αυτό τουλάχιστον έως ότου η πραγματικότητα την αναγκάσει να αλλάξει γνώμη.
naftemporiki.gr
