Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Το Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. δεν αποδέχεται τις αυξήσεις στον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2019 που πρότεινε την περασμένη εβδομάδα η Ευρωβουλή, ενώ τα δύο θεσμικά όργανα έχουν προθεσμία μέχρι τις 19 Νοεμβρίου να καταλήξουν σε αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία.
Η αυστριακή προεδρία, που εκπροσωπεί το Συμβούλιο στις διαπραγματεύσεις με τους ευρωβουλευτές, δηλώνει έτοιμη για εποικοδομητικές συζητήσεις και την εξεύρεση συμβιβασμού, ενώ χαιρετίζει το γεγονός ότι τα δύο όργανα έχουν τις ίδιες προτεραιότητες για την Ευρώπη, δηλαδή την ανάπτυξη, την απασχόληση, την καινοτομία, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την εστίαση στους νέους, την αντιμετώπιση της ασφάλειας και της μετανάστευσης.
Ωστόσο, όπως τονίζει, το Συμβούλιο ανησυχεί για τις αυξήσεις που προτείνει η Ευρωβουλή, γιατί υπερβαίνουν το επίπεδο που προτείνει η Κομισιόν και -το σημαντικότερο- είναι υψηλότερες από τα ανώτατα όρια, τα οποία καθορίζονται στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2014-2020.
Συγκεκριμένα, οι ευρωβουλευτές ζητούν να αυξηθούν οι συνολικές αναλήψεις υποχρεώσεων σε 166,3 δισ. ευρώ και οι συνολικές πληρωμές σε 149,3 δισ. ευρώ. Πρόκειται για πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων ύψους 1,1 δισ. ευρώ πάνω από τα ανώτατα όρια που καθορίζονται από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της Ε.Ε. για την περίοδο 2014-2020.
Στο σχέδιο προϋπολογισμού για το 2019, η Κομισιόν πρότεινε να καθοριστεί το συνολικό ύψος των αναλήψεων υποχρεώσεων σε 165,6 δισ. ευρώ και οι πληρωμές σε 148,7 δισ. ευρώ.
Η θέση του Συμβουλίου, που εγκρίθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου, ορίζει συνολικές αναλήψεις υποχρεώσεων ύψους 164,1 δισ. ευρώ και συνολικές πληρωμές 148,2 δισ. ευρώ. Σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2018, η κοινή θέση του προϋπολογισμού του 2019 προβλέπει μια αύξηση των δαπανών της τάξης του 2,09% στις αναλήψεις υποχρεώσεων και 2,34% στις πληρωμές, για τη συνοχή και τη γεωργία.
Η κοινή θέση του Συμβουλίου προβλέπει αύξηση της υποστήριξης προς τα βασικά προγράμματα της Ε.Ε. στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας, τις ανταλλαγές νέων και τις στοχοθετημένες επενδύσεις σε υποδομές. Συγκεκριμένα, προβλέπει τις παρακάτω αυξήσεις σε μια σειρά σημαντικών προγραμμάτων:
- 11,9 δισ. ευρώ (+5,79% σε σχέση με το 2018) για την έρευνα και την καινοτομία στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζων 2020,
- 2,5 δισ. ευρώ (+10,37%) για την εκπαίδευση στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+,
- 3,5 δισ. ευρώ (+26,46%) στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» για δίκτυα υποδομών.
- Το πρόγραμμα LIFE θα λάβει επίσης επιπρόσθετη χρηματοδότηση 5,20%, ήτοι 550 εκατ. ευρώ, για τη στήριξη δράσεων για το περιβάλλον και το κλίμα.
Στον τομέα της μετανάστευσης-προσφυγικό, η θέση του Συμβουλίου προβλέπει σημαντική ενίσχυση υπέρ του Ταμείου ασύλου, μετανάστευσης και ένταξης, το οποίο θα λάβει +55,80% ήτοι 1,1 δισ. ευρώ χρηματοδοτικά κονδύλια για την προώθηση της αποτελεσματικής διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών.
Προβλέπει τη διάθεση 245 εκατ. ευρώ για τη θέσπιση του ευρωπαϊκού προγράμματος βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, όπως το πρότεινε η Επιτροπή.
Βήμα για διμερείς ρήτρες στις εμπορικές συμφωνίες
Γενική προσέγγιση (κοινή θέση) για την ενσωμάτωση της ρήτρας διασφάλισης στις εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες, ώστε να προστατεύονται σε περιόδους πιέσεων ορισμένα ευρωπαϊκά προϊόντα, αλλά και οι περιοχές που τα παράγουν, επιτεύχθηκε σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών.
Οι διμερείς ρήτρες διασφάλισης επιτρέπουν την προσωρινή ανάκληση των δασμολογικών προτιμήσεων στο πλαίσιο μιας εμπορικής συμφωνίας, προκειμένου να προστατεύσουν έναν συγκεκριμένο εγχώριο κλάδο παραγωγής, όταν οι εισαγωγές ενός προϊόντος αυξάνονται τόσο που προκαλείται ή υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί σοβαρή ζημιά στον κλάδο αυτό.
Οι περισσότερες από τις εμπορικές συμφωνίες που συνάπτει η Ε.Ε. περιέχουν διμερείς δικλίδες διασφάλισης ή άλλους μηχανισμούς για την προσωρινή ανάκληση δασμολογικών προτιμήσεων ή προτιμησιακών καθεστώτων. Έως σήμερα, για κάθε εμπορική συμφωνία προτείνεται χωριστά ο σχετικός διμερής μηχανισμός διασφάλισης. Αντιθέτως, αυτό που προβλέπεται τώρα με τη γενική προσέγγιση είναι ένα συνεπές οριζόντιο πλαίσιο για την ενσωμάτωση τέτοιων διατάξεων στις νέες συμφωνίες.
Η θέση του Συμβουλίου ακολουθεί τη λογική στην οποία στηρίζεται η πρόταση της Επιτροπής, αλλά δίνει έμφαση στην ιδιαίτερη φύση ορισμένων ευαίσθητων προϊόντων και περιοχών, που είναι εξαιρετικά ευάλωτα στις επιπτώσεις των εισαγωγών, όπως οι εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ε.Ε. Η θέση του Συμβουλίου αναγνωρίζει ότι η Επιτροπή χρειάζεται ευελιξία όταν διαπραγματεύεται την ενσωμάτωση ρητρών διασφάλισης σε εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες.
Σύμφωνα με την αυστριακή προεδρία τα οικονομικά οφέλη των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών είναι πολύ σημαντικά, όμως η Ευρώπη πρέπει να προσφέρει προστασία.
Μετά την προχθεσινή εξέλιξη και το γεγονός ότι και η Ευρωβουλή καθόρισε τη δική της αρχικά στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (11 Οκτωβρίου) και στη συνέχεια στην ολομέλεια (22 Οκτωβρίου), τα δύο θεσμικά όργανα της Ε.Ε. θα ξεκινήσουν τώρα διαβουλεύσεις με στόχο να καταλήξουν σε οριστική συμφωνία έως το τέλος του 2018.
