Skip to main content

Δεν αλλάζει ο χρόνος, μα ο κόσμος

Από την έντυπη έκδοση

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Ένας αριθμός ήταν το 2021, ένας αριθμός και το 2022. Δεν αλλάζει ο χρόνος, που είναι άλλωστε προϊόν συμβιβασμού, αλλάζει ο κόσμος. Ο μικρόκοσμος και ο μέγας. 

Μια σύμβαση οι έννοιες του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Όλοι οι χρόνοι συνυπάρχουν. Ψευδαίσθηση ότι ο χρόνος εκσφενδονίζεται μπροστά, με ένα ελισσόμενο σπειροειδώς ποτάμι μοιάζει, που ρέει στο σύμπαν και καθώς, άστρα και γαλαξίες διασχίζει, ταχύτητα αλλάζει.

Έτσι, ένα δευτερόλεπτο στη Γη δεν είναι απόλυτο μέγεθος. Δεν ξέρω αν είναι αυξομειούμενο, μα μας επηρεάζει. Πανάρχαιο μαράζι. Πηγή αγωνίας και συνάμα προσδοκίας.

Τι ήταν το 2021; «Μια χρονιά που μοιάζει σαν να υπάρχει και να μην υπάρχει», κατά τον New Yorker. Μια χρονιά βελτιωμένη συνέχεια του 2020, λόγω εμβολίων, κι όμως εγκλωβισμένη στην αβεβαιότητα. Μια χρονιά που λες, εκ των υστέρων, ότι ποτέ δεν ξεκίνησε, πώς μπορεί πραγματικά να έληξε; 

Διαβάζω για τις προκλήσεις του 2022, το μέλλον της Ευρώπης, την ανθεκτικότητα της δημοκρατικής διακυβέρνησης, την πρόοδο των ανοιχτών αγορών, τη βαρύτητα των ατομικών δικαιωμάτων ή τη βεβαιότητα της ανθρώπινης προόδου, δηλαδή πολλά από τα κέρδη του μεταπολεμικού κόσμου που θα δοκιμαστούν, σύμφωνα με το Atlantic Council.

Διαβάζω για τους δέκα κινδύνους του 2022, σε γεωπολιτικό, υγειονομικό και οικονομικό επίπεδο (Eurasia Group), αλλά και για την κύρια έγνοια των επενδυτών για ένα λάθος πολιτικής των κεντρικών τραπεζών, καθώς εκτιμούν ότι ο πληθωρισμός θα τερματίσει την εποχή της προβλεψιμότητας, με τις επικείμενες αυξήσεις επιτοκίων να είναι πιο γρήγορες, μεγαλύτερες και πιο χαοτικές απ’ ό,τι στο παρελθόν.

Και η Όμικρον; Ποιος νοιάζεται. Πάντως όχι το 70% των επενδυτών στη σφυγμομέτρηση της Bank of America, που εκτιμούν ότι η νέα μετάλλαξη θα έχει μικρό οικονομικό αντίκτυπο, χάρη στη χαμηλή διάθεση για lockdown και στο δίχτυ των εμβολίων. 

Διαβάζω προβλέψεις αφοσιωμένων μυαλών για τελειώματα και αρχές και δεν ξέρω αν είναι λίστες επιθυμιών ή ανησυχιών. Ξέρω ότι είναι εποχή μεγάλων αναταραχών, μετέωρων βημάτων. Προϋπήρχαν της πανδημίας και η αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Δύσης, και η ζούγκλα του παγκόσμιου γεωπολιτικού σκηνικού, και η κρίση θεσμών και δημοκρατίας, και το στένεμα της μεσαίας τάξης. Ρεύματα και ρωγμές έκαναν τη δουλειά τους, τη φανερή και τη λαθραία.  

Περιμένουμε να δούμε πώς θα διαμορφωθεί ο κόσμος όσο συμφιλιωνόμαστε με τον χρόνο. Περιμένουμε, όπως μπλέκονται οι χρονιές και οι στρατιές, ανάσες και άγιες αντοχές.