Skip to main content

Φίλιππος Σοφιανός: «Το έργο […] θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία και προορισμό για το κίνημα metoo…»

Το συγκλονιστικό έργο του Αμερικανού βραβευμένου συγγραφέα David Mamet, «Oλεάννα», σε μετάφραση  Γεωργίας Ζάχου και σκηνοθεσία  Φίλιππου Σοφιανού, παρουσιάστηκε με επιτυχία στο θέατρο Αργώ και θα ακολουθήσει περιοδεία με σταθμούς που θα ανακοινωθούν σύντομα. Τους ρόλους ερμηνεύουν ο Φίλιππος Σοφιανός και η Μαριλένα Λιακοπούλου.

Ένας καθηγητής Πανεπιστημίου, ο Τζων, και μια νεαρή φοιτήτρια, η Κάρολ, με αφορμή ένα μάθημα, μπλέκονται σε ένα παιχνίδι λέξεων, παρεξηγήσεων και παρερμηνειών -σε ένα παιχνίδι εξουσίας. Μέσα σε ένα πανεπιστημιακό περιβάλλον, εκ πρώτης όψεως δημοκρατικό και   ελεύθερο,  καθηγητής και φοιτήτρια έρχονται σε μία σφοδρή αντιπαράθεση   μεταξύ τους. Η ανάγκη και των  δύο για εξουσία και ασφάλεια καθιστά αδύνατη την μεταξύ τους επικοινωνία και την αμοιβαία κατανόηση. Η ίδια η πραγματικότητα τούς παραμορφώνει σε θηρία και η επίφαση της πολιτισμένης δημοκρατίας που τους περιβάλλει, αποδεικνύεται ουτοπική

Για την παράσταση, της οποίας ο τίτλος προέρχεται από ένα νορβηγικό παραδοσιακό τραγούδι που μιλά για  την ουτοπία μιας ιδανικής κοινωνίας, μας μίλησε ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής της, Φίλιππος Σοφιανός

Κύριε Σοφιανέ, θα θέλατε να ξεκινήσουμε με λίγα λόγια σας για το έργο; Τι σας προσέλκυσε στο συγκεκριμένο ανέβασμα;

«Το έργο είναι επίκαιρο όσο ποτέ μιας και θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία και προορισμό για το κίνημα metoo… Ο David Mamet έγραψε αυτό το έργο το 1992, βάζοντας έτσι ένα εμπεριστατωμένο πλαίσιο για την όποια συζήτηση και προβληματισμό θα μπορούσε να αναπτυχθεί κάτω από τη σκιά της σεξουαλικής παρενόχλησης ή της ανάγκης προσδιορισμού της έννοιας πολιτικής ορθότητας. Χρειάστηκαν 20 χρόνια από τότε που γράφτηκε αυτό το έργο για να τεθούν στην ελληνική κοινωνία τα ζητήματα που θέτει το metoo… Δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να κάνω καλύτερη συνεισφορά για αυτό το τόσο φλέγον ζήτημα που απασχολεί την κοινή γνώμη εδώ και έναν χρόνο….»

Κάποιο σχόλιο για τη σκηνοθετική σας προσέγγιση; 

«Η σκηνοθετική μου προσέγγιση προσπαθεί να καταδείξει πόσο λεπτές και  δυσδιάκριτες είναι οι γραμμές που χωρίζουν την ανθρώπινη από την παραβατική συμπεριφορά. Πρόκειται για μία εύθραυστη ισορροπία που, αν κλονιστεί, τα αποτελέσματα είναι ολέθρια. Και όπως λέει ο ίδιος ο συγγραφέας “όποιο συμπέρασμα και να βγάλει ο θεατής βγαίνοντας από την παράσταση θα είναι λάθος…”».

Μιλήστε μας για όσα δυσάρεστα είδαν, αυτή τη χρονιά, το φως της δημοσιότητας, με πρωταγωνιστές γνωστούς καλλιτέχνες -πώς βλέπετε τον χώρο τη Τέχνη σας,  μετά το ελληνικό #MeToo;

«Δεν νομίζω ότι υπάρχει καλύτερος τρόπος από το ανέβασμα της παράστασης για να συνεισφέρει κανείς κάτι θετικό σε όλο αυτό το νεφέλωμα που επικρατεί μετά τις καταγγελίες για κακουργηματικές πράξεις που είδαν το φως της δημοσιότητας αυτή τη χρονιά και που αφορούν τον χώρο του Θεάτρου. Ουσιαστικά, μιλάμε για κατάχρηση εξουσίας που όμως δεν αφορά μόνο στο Θέατρο, αλλά σε όποιον χώρο υπάρχουν σχέσεις που υπακούουν σε μια δοσμένη ιεραρχία. Αφήνω λοιπόν τον David Mamet να μιλήσει διά στόματος δικού μου…»

Θα μοιραστείτε μαζί μας μια πικρή στιγμή από την πλούσια και πολυδιάστατη καλλιτεχνική σας πορεία;

«Μια πικρή στιγμή ήταν όταν κάποιος κακοήθης ξεκίνησε μια ψεύτικη ιστορία και έγραψε ως “είδηση” ότι η Άννα Βαγενά έχει εγκαταλείψει τον Λουκιανό Κηλαηδόνη και έχει έρθει στο σπίτι μου!  Ήταν μεγάλη συκοφαντία, για την οποία ένιωσα μεγάλη οργή… Απειλήθηκε η ιδιωτική μου ζωή!  Φτάσαμε στο δικαστήριο, το οποίο φυσικά και κερδίσαμε!»

Την τέχνη σας,  χαρακτηρίζει η επαφή με το κοινό και  η μεγάλη έκθεση. Όταν τα φώτα και οι ήχοι της σκηνής σβήνουν,  έρχεται η «ησυχία»  της ιδιωτικότητας. Και μετά πάλι η σκηνή…. Πόσο εύκολη είναι η μετάβαση από τη μία κατάσταση στην άλλη;

«Η μία κατάσταση ισορροπεί την άλλη. Κι έτσι επέρχεται η αρμονία στην ιδιωτική και επαγγελματική ζωή».

Χαρακτηριστικά που εκτιμάτε ιδιαίτερα στους άλλους;

«Ειλικρίνεια, εντιμότητα, εργατικότητα».

Και κάποια που σας απωθούν;

«Διπροσωπία, ψέμα, καταπίεση».

Κεφάλαιο πανδημία –θα μας δώσετε ένα σχόλιο;

«Ο χώρος του θεάτρου δέχθηκε μεγάλο πλήγμα στη διάρκεια της πανδημίας. Όπως οι περισσότεροι καλλιτέχνες, έτσι κι εγώ ζούσα με το επίδομα των 534 ευρώ το μήνα. Από την άλλη, ο περιορισμός μού έδωσε την ευκαιρία να μονάσω στο σπίτι μου και να κάνω βαθιά ενδοσκόπηση. Διάβασα πολλά βιβλία και μου άρεσε. Ευελπιστώ και εύχομαι τα θέατρα να παραμείνουν ανοιχτά, τη νέα χρονιά, γιατί πολλά νέα σενάρια επικρατούν…»

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]