Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
Με βασικές εκκρεμότητες στο θεσμικό πλαίσιο προσέρχεται το τραπεζικό σύστημα στη φάση οριστικοποίησης της στρατηγικής για τα «κόκκινα» δάνεια. Με τις πιέσεις από τους θεσμούς, τον SSM και την Τράπεζα της Ελλάδος να εντείνονται, το τελευταίο τετράμηνο του έτους είναι κρίσιμο για τις κινήσεις της επόμενης τριετίας μέσα στην οποία οι τράπεζες καλούνται να «καθαρίσουν» προβληματικά δάνεια άνω των 40 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για μια διαδικασία που θα αλλάξει τον επιχειρηματικό χάρτη, χωρίς πάντως από πλευράς της κυβέρνησης να γίνεται οποιοσδήποτε σχεδιασμός για τη μορφή που θα λάβει η οικονομία. Εύλογα πάντως και το ανοιχτό θέμα των διοικητικών συμβουλίων και των δομών των τραπεζών έχει οδηγήσει επί του παρόντος σε πάγωμα πρωτοβουλιών από τα πιστωτικά ιδρύματα.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να κλείσει εν όψει της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές μια σειρά από κρίσιμα μέτωπα που αφορούν τα «κόκκινα» δάνεια, με κυριότερο την αναμόρφωση του νόμου Δένδια, αλλά και τη θέσπιση νομικής κάλυψης σε στελέχη τραπεζών που εγκρίνουν αναδιαρθρώσεις. Πρόκειται για «καυτές πατάτες» της διαπραγμάτευσης, αλλά και για εργαλεία αναγκαία για να δουλέψει η μηχανή των ρυθμίσεων.
Όπως επισημαίνουν στη «Ν» τραπεζικά στελέχη, το θεσμικό πλαίσιο συμπληρώνεται μετ’ εμποδίων και με αργά βήματα, με αποτέλεσμα να μένουν δεμένα τα χέρια σε σοβαρές περιπτώσεις κυρίως επιχειρήσεων που βρίσκονται στο όριο και, για παράδειγμα, να μην είναι δυνατή η μετοχοποίηση δανείων χωρίς προηγούμενη συναίνεση των μετόχων, εφόσον μια τέτοια παρέμβαση διασφαλίζει τη βιωσιμότητα της επιχείρησης και έχει τη σύμφωνη γνώμη της πλειονότητας των πιστωτών, αλλά και να μην τολμούν οι τραπεζίτες να προχωρήσουν σε τολμηρές πρωτοβουλίες χωρίς νομική κάλυψη.
Στο πλαίσιο αυτό, πώς είναι δυνατόν να υπογράψουν τα αρμόδια στελέχη σχέδια αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνουν «κούρεμα» οφειλών, ή και παροχή νέας ρευστότητας, τονίζουν παράγοντες της αγοράς που διατυπώνουν ανησυχία για τις καθυστερήσεις, την ίδια στιγμή που το πλάνο του SSM και της ΤτΕ ισχύει και περιλαμβάνει σαφείς στόχους και μάλιστα επί ποινή. Τα ανοιχτά ζητήματα της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές όσον αφορά τα NPLs περιλαμβάνουν τη νομοθεσία για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, για μικρούς και μεγάλους οφειλέτες, και για τη ρύθμιση χρεών τόσο προς τράπεζες όσο και προς το Δημόσιο.
Το νέο πλαίσιο θα πρέπει να προβλέπει την επιτάχυνση της πτώχευσης μιας επιχείρησης που κρίνεται μη βιώσιμη. Ο νέος αυτός εξωδικαστικός μηχανισμός θα αντικαταστήσει τον νόμο Δένδια για την εξωδικαστική ρύθμιση χρεών επιχειρήσεων με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ, ο οποίος έπειτα από παρατάσεις έχει ισχύ έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Επιπλέον, έως τα τέλη Σεπτεμβρίου η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει προχωρήσει στην απαιτούμενη νομοθεσία για τη θέσπιση και τους κανόνες λειτουργίας που θα ρυθμίζουν το επάγγελμα των λεγόμενων διαχειριστών πτώχευσης, ενώ μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου προβλέπεται να γίνει η αναθεώρηση του πτωχευτικού κώδικα. Κρίσιμη είναι επίσης η υποχρέωση που έχει η ελληνική κυβέρνηση να αξιολογήσει έως τα τέλη του έτους την αποτελεσματικότητα του νόμου 3869/ 2010, του λεγόμενου νόμου Κατσέλη. Εντός του Σεπτεμβρίου θα «κλειδώσει» σε συνεργασία με την ΤτΕ ο οδικός χάρτης κάθε τράπεζας για τη μείωση των επισφαλειών. Ο τελικός στόχος έχει δοθεί, η μείωση κατά 41 δισ. έως τα τέλη του 2019, όπως και οι στόχοι για κάθε τράπεζα, και σε αυτή τη φάση γίνεται η οριστικοποίηση των μέτρων που θα εφαρμόσουν. Ο χρόνος που έχουν οι τράπεζες είναι εξαιρετικά πυκνός, αφού πλέον θα τους ζητείται να προχωρούν σε πολύ δραστικές κινήσεις προκειμένου να «πιάνουν» τους στόχους.
Η πρώτη αξιολόγηση θα γίνει στις αρχές Νοεμβρίου, με βάση τα μεγέθη του γ’ τριμήνου, ενώ το μεγαλύτερο βάρος όσον αφορά τη μείωση των NPEs πέφτει στη διετία 2018 – 2019. Το μίγμα της στρατηγικής έχει δοθεί στα βασικά του σημεία και δίνει έμφαση σε αναδιαρθρώσεις και ρυθμίσεις και σε μικρότερο ποσοστό, της τάξης του 12% επί του συνόλου του όγκου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που σήμερα φθάνει τα 108,6 δισ., σε πωλήσεις δανείων και ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων. Η παράμετρος «ανάκαμψη» είναι η πιο κρίσιμη για την επιτυχία του σχεδιασμού και αν δεν εξελιχθεί κατά τα αναμενόμενα, θα μεταβληθεί και η αναλογία του μίγματος επί το επιθετικότερον.
