Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
Αλλαγές με «ευρωπαϊκό αέρα» πραγματοποιούν οι τραπεζικοί όμιλοι που προσαρμόζουν διαδικασίες και δομές σε πρότυπα που ανταποκρίνονται στο νέο οικονομικό περιβάλλον. Πρόκειται για μεγάλης έκτασης αλλαγές σε όλα τα επίπεδα που γίνονται όχι κατ’ απαίτηση των εποπτικών αρχών ή των θεσμών, αλλά ως αναγκαιότητα προκειμένου να εφαρμοστούν τα business plan της επόμενης ημέρας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.
Οι αλλαγές λαμβάνουν χώρα σε επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης και στο πλαίσιο της διαδικασίας αξιολόγησης των διοικητικών συμβουλίων και επιτροπών, με τις αλλαγές που επίκεινται όσον αφορά τα πρόσωπα να δείχνουν, όπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη, ότι προκρίνεται η συμμετοχή ξένων στελεχών στις τράπεζες σε βάρος Ελλήνων επιχειρηματιών που συνεισέφεραν ως σήμερα την εμπειρία της αγοράς και είχαν σχέση με την πραγματική οικονομία.
Παράλληλα με την ικανοποίηση των αιτημάτων των εποπτικών αρχών, οι διοικήσεις των τραπεζών έχουν θέσει τους δικούς τους στόχους στο νέο περιβάλλον και προχωρούν σε ουσιαστική αναδιάρθρωση των δομών.
Για παράδειγμα, καινοτομία αποτελεί η δημιουργία ομάδων με εξειδικευμένα στελέχη για κάθε ένα από τα νευραλγικά τμήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων, ενώ εφαρμόζονται τα ευρωπαϊκά best practices σε όλα τα θέματα, από τις εγκρίσεις για δανειοδοτήσεις ως τον χειρισμό των «κόκκινων» δανείων, τις ρυθμίσεις και τις διαγραφές.
Στο πλαίσιο του πολύ αυστηρού reporting προς τις εποπτικές αρχές -μεταξύ άλλων, σε Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Single Supervisory Mechanism, Τράπεζα της Ελλάδος και Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας- τα περιθώρια κινήσεων είναι άλλωστε πολύ αυστηρά εκτός των ευρωπαϊκών και διεθνών προτύπων τραπεζικής.
Ο πρόεδρος της Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας προανήγγειλε από το βήμα της τακτικής γενικής συνέλευσης την ουσιαστική αναδιάρθρωση του μεγαλύτερου τραπεζικού ομίλου, δίνοντας τον τόνο των εξελίξεων στον κλάδο που καλείται να εφαρμόσει ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο.
Όπως επισημαίνουν στη «Ν» τραπεζικά στελέχη, τα τελευταία χρόνια το τραπεζικό μοντέλο άλλαξε διεθνώς, αλλά οι ελληνικές τράπεζες ήταν «αφοσιωμένες» μόνο στη διαχείριση της βαθιάς κρίσης. Μόνο τώρα μπορούν να προχωρήσουν σε εκσυγχρονισμό δομών και διαδικασιών προκειμένου να εφαρμόσουν μια στρατηγική που θα επικεντρώνεται στη διατήρηση μόνιμης κερδοφορίας και στην αποκλιμάκωση των «κόκκινων» δανείων.
Όσον αφορά τις αλλαγές που σχετίζονται με την εταιρική διακυβέρνηση, οι τράπεζες αναμένουν περί τις 15 Ιουνίου το σήμα από τον SSM για τις αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια και τις επιτροπές κατ’ εφαρμογήν του νόμου και με βάση την αξιολόγηση που έγινε για λογαριασμό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Οι αλλαγές θα ακολουθήσουν αμέσως μετά, αν και κύκλοι της αγοράς δεν αποκλείουν παράταση χρόνου έως και τον Σεπτέμβριο ακόμη, αλλά και πιθανή τροποποίηση του νόμου, κάτι το οποίο προανήγγειλε σε συνέντευξή του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, χωρίς όμως να υπάρχουν ενδείξεις ότι επίκειται νέα ρύθμιση.
Aλλαγές στα πρόσωπα
Το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα όμως, όπως και το ψηφισθέν πλαίσιο, οδηγεί σε μαζικές αλλαγές προσώπων που μπορούν να φθάσουν έως και στο 50% των συμμετεχόντων στα δ.σ. στο πλαίσιο εφαρμογής του νόμου που αποκλείει παράγοντες της επιχειρηματικής ζωής της χώρας, οι οποίοι έχουν μακρά παρουσία και προσφορά στα συμβούλια, δίνοντας την εικόνα της πραγματικής οικονομίας εκτός του αυστηρού τραπεζικού πλαισίου.
Έτσι, παράγοντες του ελληνικού επιχειρείν όπως ο Μηνάς Τάννες, ο οποίος ήδη παραιτήθηκε από το δ.σ. της Alpha Bank, o Σπύρος Θεοδωρόπουλος που μετέχει στο δ.σ. της Εθνικής και ο Ευτύχιος Βασιλάκης της Πειραιώς δεν μπορούν εφεξής να λάβουν μέρος σε τραπεζικά διοικητικά συμβούλια.
«Πρασίνισαν» οι τραπεζικοί τίτλοι
Στα υψηλότερα επίπεδα του έτους εκτινάχθηκε ο γενικός δείκτης χθες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, ανακάμπτοντας εντυπωσιακά μετά την υποχώρηση της Δευτέρας, διασπώντας το επίπεδο των 650 μονάδων με μοχλό το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις τραπεζικές μετοχές.
Το ενδιαφέρον για τις τραπεζικές μετοχές στηρίζεται και στην έκθεση της Morgan Stanley, η οποία εμφανίζεται θετική για τις ελληνικές τράπεζες, δίνοντας για τις τραπεζικές μετοχές συστάσεις «υπεραπόδοσης». Από τις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης, τη μεγαλύτερη άνοδο κατέγραψαν οι μετοχές της Πειραιώς (+7,22% στα 0,282 ευρώ), της Eurobank (+5,42% στα 0,992 ευρώ), της Lamda Development (+4,68% στα 4,92 ευρώ), της Εθνικής (+4,26% στα 0,294 ευρώ) και της Alpha Bank (+3,95% στα 2,37 ευρώ).
Morgan Stanley: «Βλέπει» υπεραποδόσεις στις τράπεζες
Μεταξύ των καλύτερων επιλογών της τοποθετεί τις ελληνικές συστημικές τράπεζες η Morgan Stanley σε έκθεσή της η οποία ακολούθησε τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, σημειώνοντας ότι καταλύτης για τον κλάδο είναι το waiver.
Η τράπεζα διαπιστώνει σημαντικά περιθώρια ανόδου στις μετοχές των τεσσάρων τραπεζών, τα οποία διαμορφώνονται από 48% έως 95%. Επίσης, όσον αφορά τις τιμές στόχους, για την Alpha Bank η τιμή είναι στα 3,7 ευρώ, για την Εθνική Τράπεζα 0,5 ευρώ, για την Τράπεζα Πειραιώς 0,5 ευρώ και για την Eurobank 1,40 ευρώ. Όπως σημειώνει, το waiver θα επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να τοποθετούν ελληνικά ομόλογα ως collateral, τα οποία σε διαφορετικές συνθήκες δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις πιστοληπτικής αξιολόγησης και έτσι χρησιμοποιούνται ως εγγύηση στον πιο ακριβό μηχανισμό του ELA.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Morgan Stanley, ο θετικός αντίκτυπος στο κόστος χρηματοδότησης μπορεί να προσθέσει 20 μονάδες βάσης στην αποδοτικότητα των ενσώματων ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών (δείκτης ROTE). Δεδομένου ότι η χρήση του ELA έχει ένα κόστος περίπου 1,5% σε σχέση με τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, η οποία έχει μηδενικό κόστος, οι ελληνικές τράπεζες θα επωφεληθούν κατά περίπου 60-70 εκατ. ευρώ από λιγότερα έξοδα χρηματοδότησης. Αυτό το όφελος θα αυξηθεί ανάλογα με το επίπεδο κουρέματος στους τίτλους.
Όπως σημειώνει, η Alpha Bank αναμένεται να έχει την πιο θετική επίδραση από τις υπόλοιπες τράπεζες.
Η Morgan Stanley επισημαίνει ότι μόνο μερικές μικρές τεχνικές λεπτομέρειες μένουν να νομοθετηθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες, με μία τελική απόφαση να αναμένεται να ληφθεί στο επόμενο Eurogroup στις 16 Ιουνίου. Μετά και από αυτή τη διαδικασία αναμένεται να δοθεί και το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της δόσης των 7,5 δισ. ευρώ. Όπως εκτιμά, αυτό θα ανοίξει πιθανώς τον δρόμο για την αναμόρφωση του ελληνικού χρέους, με ορισμένα μέτρα να εφαρμόζονται στο επόμενο διάστημα και άλλα σε μεσοπρόθεσμο και σε μακροπρόθεσμο διάστημα. Αυτό πιθανότατα να οδηγήσει και στην επαναφορά του waiver για τις ελληνικές τράπεζες, μετά την απόφαση του ESM να εκταμιεύσει τα κεφάλαια, κατά την επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ.
