Skip to main content

Η αμφιδεξιότητα ως απάντηση στα… παράδοξα του επιχειρείν

Από την έντυπη έκδοση 

Της Σοφίας Εμμανουήλ 
[email protected]

Η αμφιδεξιότητα που πρέπει να διακρίνει τον σύγχρονο ηγέτη, ώστε να είναι αποτελεσματικός και να αντιμετωπίζει με επιτυχία τα παράδοξα, αποτέλεσε το βασικό θέμα του 28ου Συνεδρίου Ηγεσίας της Εταιρείας Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), που πραγματοποιήθηκε το διήμερο 5 και 6 Μαΐου στο Grand Resort Lagonissi, με την υποστήριξη της «Ναυτεμπορικής» και του naftemporiki.gr, ως χορηγών επικοινωνίας.

«Ο αμφιδέξιος ηγέτης είναι ο ηγέτης που μετατρέπει τη διάζευξη σε σύζευξη», εξήγησε ο Χαρίδημος Κ. Τσούκας, καθηγητής Πανεπιστημίων Κύπρου & Warwick και επιστημονικός σύμβουλος της ΕΑΣΕ, εγκαινιάζοντας τις εργασίες του συνεδρίου, ενώ ο Νικήτας Κωνσταντέλλος, πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΑΣΕ, χαιρέτισε τους 500 σύνεδρους, επιχειρηματικούς ηγέτες και υψηλόβαθμα στελέχη ελληνικών και πολυεθνικών επιχειρήσεων – εκ των οποίων πάνω από 430 είναι μέλη της ΕΑΣΕ.

Το προφίλ του αμφιδέξιου ηγέτη επιχείρησαν να σκιαγραφήσουν διακεκριμένοι Έλληνες και ξένοι ομιλητές, με χαρακτηριστική την παρουσίαση της Wendy K. Smith, Associate Professor, Lerner College, University of Delaware, που αναφέρθηκε στα στρατηγικά παράδοξα, δηλαδή στο πώς οι ηγέτες και οι senior managers διευθύνουν αντιφατικές ατζέντες.

Ενδεικτικές κατά την πρώτη ημέρα του συνεδρίου ήταν και οι ομιλίες τριών Ελλήνων που διαπρέπουν στον τομέα τους, οι οποίοι μοιράστηκαν εμπειρίες αμφιδέξιας ηγεσίας με τους συμμετέχοντες, υποστηρίζοντας ότι το ζητούμενο είναι να μην απωθεί ο ηγέτης το παράδοξο, αλλά να το υιοθετεί ως πρόκληση.

Αντισυμβατική σκέψη

Ο Οδυσσέας Αθανασίου, διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development, παρουσίασε τη δική του εμπειρία δείχνοντας πώς η αμφιδέξια ηγεσία οδήγησε την εταιρεία του στην επιτυχία, παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα.

Περιέγραψε το παράδοξο με το Ελληνικό, όπου η εταιρεία συνεχίζει να πραγματοποιεί δαπάνες (π.χ. πληρώνοντας συμβούλους) χωρίς να παίρνει πίσω αποδόσεις, με γνώμονα την πεποίθηση ότι κάνει κάτι σημαντικό για τη χώρα.

«Προσπαθούμε να γίνουμε μια μη συμβατική εταιρεία, να κάνουμε τα εμπορικά μας κέντρα χώρους όπου κάποιος μπορεί να διασκεδάσει. Ειδικά στο Ελληνικό σχεδιάζουμε μεταξύ άλλων να δημιουργήσουμε διεθνές πανεπιστήμιο για σπουδές που αναδεικνύουν το ελληνικό brand, αρχαιολογικές και κλασικές σπουδές, καθώς και δομές που προωθούν τον ιατρικό τουρισμό» είπε ο κ. Αθανασίου.

Εξηγώντας πώς η ηγεσία της Lamda Development σκεπτόμενη αντισυμβατικά σε μια συγκυρία κρίσης έκανε επιτυχία, μίλησε για τις επενδύσεις που υλοποίησε στη χώρα την ώρα που η κατανάλωση έφθινε και η οικονομία βυθιζόταν.

Έτσι από το 2009 έως το 2013 επένδυσε 200 εκατ. ευρώ επεκτείνοντας υπάρχουσες υποδομές και αγοράζοντας άλλες, αντί να προβεί σε δραστικές περικοπές δαπανών όπως έκαναν άλλες εταιρείες του κλάδου της.

Ο κ. Αθανασίου αναφέρθηκε στις επενδύσεις που έγιναν, από την αναβάθμιση των υποδομών στα εμπορικά κέντρα ώστε να διατηρηθεί η υψηλή επισκεψιμότητα, μέχρι τις συμμαχίες που αναπτύχθηκαν (όπως π.χ. Βlackstone, HSBC και η συνεργασία στο Abu Dhabi).

Παρουσίασε επίσης παραδείγματα χωρών που ξεχώρισαν για την ισχυρή ανάπτυξη που σημείωσαν χάρη στην ικανότητα των ηγετών τους. Μεταξύ άλλων σημείωσε το παράδειγμα της Σιγκαπούρης και του Ντουμπάι. Η Σιγκαπούρη, η οποία ανεξαρτητοποιήθηκε το 1965, χάρη στη χαρισματική ηγεσία της έγινε διεθνές τουριστικό και επενδυτικό κέντρο, ενώ και η επιτυχία του Ντουμπάι άρχισε από έναν ηγέτη που αποφάσισε να επενδύσει στο μεγαλύτερο τεχνητό λιμάνι του κόσμου εν μέσω της ερήμου, μετατρέποντας το Ντουμπάι σε τουριστικό και τεχνολογικό κέντρο.

Καταλήγοντας, ο κ. Αθανασίου τόνισε: «Το όραμα είναι κάτι που μας εμπνέει, αλλά μπορεί να οδηγήσει και σε καταστροφές. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει ορθή κρίση. Επίσης ο ηγέτης, όσο μορφωμένος κι αν είναι, δεν μπορεί από μόνος του να κάνει τη διαφορά. Δεν μιλάμε για δεξιότητα, αλλά για πολυ-δεξιότητα. Κι αυτό γίνεται εφικτό μέσω της συνεργασίας με τους ανθρώπους…».

Κουλτούρα ηγεσίας

Η Ιουλία Τσέτη, πρόεδρος Δ.Σ. και διευθύνουσα σύμβουλος της Uni-pharma & InterMed, όπως είπε μιλώντας στο συνέδριο ηγεσίας της ΕΑΣΕ, είχε την εμπειρία της ανακάλυψης της αμφιδεξιότητας όταν κλήθηκε να λάβει κρίσιμες επιχειρηματικές αποφάσεις.

H άρνησή της να δεχθεί ότι κάτι θα χάσει και κάτι θα κερδίσει η εταιρεία μπροστά σε μια πρόκληση ανέδειξε την έννοια της αμφιδεξιότητας.

Εξήγησε ότι η ηγεσία του ΟΦΕΤ (Όμιλος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη) μέσα από τέτοια διλήμματα «ανακάλυψε ότι μπορούσε να ισορροπήσει τη ζυγαριά και με τις δύο επιλογές, να διαχειριστεί δηλαδή τα παράδοξα που θα δημιουργούσαν… Έτσι ανακάλυψε τις αξίες της υπευθυνότητας, της αριστείας και της βιώσιμης ανάπτυξης».

Αναφέρθηκε στην κουλτούρα ηγεσίας του ΟΦΕΤ, όπου τα ηγετικά στελέχη έπαψαν να σκέφτονται ως Έλληνες παραγωγοί φαρμάκων κι έγιναν πρεσβευτές της ζωής των ανθρώπων με καλή υγεία, καινοτομώντας, υιοθετώντας νέες δομές στον οργανισμό, επενδύοντας σε κορυφαία brands κ.ά.

Όπως είπε η κ. Τσέτη, ο όμιλος επένδυσε σε εργοστάσιο εν μέσω κρίσης, εκσυγχρόνισε άλλες εγκαταστάσεις του και συνέχισε να επενδύει συστηματικά στους ανθρώπους του.

Έδωσε έμφαση στη στιβαρή επιστημονική κατάρτιση, σε προϊόντα υψηλής τεχνογνωσίας, στην ταχύτητα υλοποίησης μιας ιδέας, στην κατανόηση των αναγκών της παγκόσμιας αγοράς και στην τόλμη για αξιοποίηση ευκαιριών.

Έτσι ο ΟΦΕΤ, σε μια πορεία επτά χρόνων δράσης, κατάφερε να κερδίσει την αμφιδεξιότητα, όπως είπε η κα Τσέτη, που έκλεισε την παρουσίασή της με μια φράση του James Bond.

Αυτό που πρέπει να έχει κανείς υπ’ όψιν είναι ότι η έπαρση και η αυτοεπίγνωση σπάνια συμβαδίζουν και το κλειδί είναι να είναι «μισός καλόγερος και μισός εκτελεστής»!

Το λίπασμα της επιτυχίας

Από την πλευρά του ο Πάνος Παχατουρίδης, Strategic Partnerships Group Manager της Google, στα κεντρικά γραφεία της οποίας στο Δουβλίνο εργάζεται τα τελευταία πέντε χρόνια, άρχισε την παρουσίασή του καλώντας τους συμμετέχοντες να απαντήσουν στο ερώτημα: «Αισθάνεστε βολικά όταν κάποιος σας αποκαλεί ηγέτη;».

Το ακροατήριο, που απαρτιζόταν κατά πλειοψηφία από προέδρους και διευθύνοντες συμβούλους, δεν αντέδρασε.

«Ο ηγέτης και η ηγετικότητα χρειάζονται μια αμφίδρομη σχέση» τόνισε ο κ. Παχατουρίδης, εξηγώντας τη σημασία που έχουν για τον ηγέτη οι άνθρωποι στην ομάδα γύρω του.

Ο ίδιος διαπρέπει ως διευθυντής συνεργασιών της ΝΑ Ευρώπης και της Αφρικής και η μεγαλύτερη πρόκληση γι’ αυτόν όταν πήγε στην Google ήταν ότι έπρεπε να «σκοτώσει» τον Έλληνα μέσα του! «Στην Google δεν ισχύει αυτό που γίνεται στην Ελλάδα, που τα πράγματα ελέγχονται/γίνονται από αυτούς που είναι στην κορυφή της πυραμίδας. Η ηγεσία φροντίζει αυτούς που εργάζονται σε χαμηλόβαθμες θέσεις… και αντιλαμβάνεται το λάθος ως πρόκληση».

H εμπειρία του έχει δείξει ότι η ισχυρή θέληση έχει δυναμική. Μάλιστα για να το αποδείξει μετέφερε στο ακροατήριο την εμπειρία του από μια αφρικανική χώρα όπου κλήθηκε να επιλέξει country manager συναντώντας υποψηφίους.

Ένας υποψήφιος τον κάλεσε ένα βράδυ λέγοντας ότι το ραντεβού για την προγραμματισμένη συνάντηση είχε οριστεί για τη 1 τα μεσάνυχτα. Παρουσίασε τόσο πειστικά ότι πιθανόν από λάθος είχε κλειστεί το ραντεβού τη συγκεκριμένη ώρα που τελικά το πέτυχε δείχνοντας πόσο δυναμικά διεκδικούσε τη θέση.

Όπως είπε ο κ. Παχατουρίσης, αυτός ήταν και ο λόγος που επελέγη να ηγηθεί των δραστηριοτήτων της Google στη συγκεκριμένη περιοχή.

«Η ανθρώπινη πλευρά του ηγέτη γίνεται εργαλείο και παράδειγμα για τους άλλους» τόνισε, εστιάζοντας στη συναισθηματική νοημοσύνη, η οποία, όπως είπε, βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες:

1. Αυτοεπίγνωση, 2. Αυτοδιαχείριση, 3. Κοινωνική επίγνωση και 4. Διαχείριση των σχέσεων.

«Κανείς δεν θέλει έναν “εταιρικό Ξέρξη”, ο οποίος δίνει εντολές απ’ έξω για να τις υλοποιήσουν οι άνθρωποι μέσα στο πεδίο της μάχης. Πρέπει αυτός ο Ξέρξης να γνωρίζει ότι όλοι μαζί κερδίζουμε και όλοι μαζί χάνουμε» πρόσθεσε, ενώ ανέδειξε και το θέμα της ποινικοποίησης της αποτυχίας στη χώρα μας.

Όπως είπε, «η αποτυχία είναι το λίπασμα της επιτυχίας και ο αμφιδέξιος ηγέτης έχει ερωτική σχέση με την αποτυχία».