Της Αννας Δόγα
Με το μοντέλο του διαχωρισμού σε «καλό» και «κακό» κομμάτι διευθετείται η εκκρεμότητα της Πανελλήνιας Τράπεζας, η οποία δεν κατόρθωσε να ανακεφαλαιοποιηθεί με ίδια μέσα.
Οι εποπτικές αρχές επέλεξαν τη λύση αυτή και το καλό κομμάτι, σύμφωνα με πληροφορίες, μεταφέρεται στην Τράπεζα Πειραιώς, ενώ το κακό πάει σε εκκαθάριση. Με τον τρόπο αυτό, διασφαλίζονται πλήρως οι καταθέσεις και οι εργαζόμενοι της Πανελλήνιας, η οποία είναι η εμπορική τράπεζα του κλάδου των συνεταιριστικών τραπεζών.
Οι κεφαλαιακές ανάγκες της Πανελλήνιας ήταν της τάξης των 170 εκατ. ευρώ και καθώς δεν κατέστη δυνατή η ανακεφαλαιοποίηση από τους μετόχους της, που είναι οι συνεταιριστικές τράπεζες και η γερμανική DZ Bank, προχωρά η λύση του διαχωρισμού, η οποία πρέπει να λάβει τις εγκρίσεις, πέρα από την Τράπεζα της Ελλάδος, του SSM και της DG Comp. Η προεργασία έχει λάβει χώρα και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η Πανελλήνια θα περάσει στην Πειραιώς, ενώ ενδιαφέρον είχε εκδηλώσει και η Eurobank.
Συγκεκριμένα, θα μεταβιβαστούν οι καταθέσεις της τάξης των 500 εκατ. ευρώ, μέρος των δανείων που συνολικά ανέρχονται σε περίπου 600 εκατ. ευρώ καθώς και το δίκτυο των 26 καταστημάτων, ενώ θα απορροφηθεί το προσωπικό των 160 εργαζομένων. Για το 2013, οπότε και τα τελευταία επίσημα στοιχεία που δίνει η τράπεζα, το ενεργητικό διαμορφώθηκε στα 749 εκατ. ευρώ και τα ίδια κεφάλαια στα 50 εκατ. ευρώ, ενώ καταγράφηκαν ζημίες 12,6 εκατ. ευρώ.
Ο κλάδος των συνεταιριστικών τραπεζών αποτελεί την τελευταία εκκρεμότητα στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος και ενώ η αναμόρφωσή του εντάσσεται και στις μνημονιακές υποχρεώσεις, δεν έχει προχωρήσει. Το προηγούμενο διάστημα, οι προτεραιότητες ήταν άλλες και αφορούσαν τις συστημικές τράπεζες, ενώ το μικρό μέγεθος των συνεταιριστικών τραπεζών δεν δημιουργούσε προβλήματα.
Το 2012 μεταφέρθηκαν στην Εθνική οι καταθέσεις των συνεταιριστικών τραπεζών Αχαϊκή, Λαμίας, Λέσβου-Λήμνου και το 2013 στην Alpha Bank των Δυτικής Μακεδονίας, Δωδεκανήσου και Ευβοίας. Σήμερα λειτουργούν δέκα συνεταιριστικές τράπεζες, των οποίων οι κεφαλαιακές ανάγκες θα επανεξεταστούν με ορίζοντα πάντως ώς το τέλος του 2015.
Στον σχεδιασμό που έχουν επιχειρήσει να υλοποιήσουν οι συνεταιριστικές τράπεζες περιλαμβάνονται η συνένωση δυνάμεων και οι συγχωνεύσεις, χωρίς επιτυχία μέχρι στιγμής. Οι διαβεβαιώσεις πάντως που δίνονται από πλευράς της κυβέρνησης σε εκπροσώπους του κλάδου εντοπίζονται στη στήριξη του θεσμού.
Η τελευταία αύξηση κεφαλαίου που εκκρεμεί από την προηγούμενη φάση ανακεφαλαιοποίησης είναι αυτή της Τράπεζας Αττικής, η οποία έχει προχωρήσει τη διαδικασία για την άντληση 434 εκατ. ευρώ, αλλά η υλοποίηση «σκόνταψε» στο εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον.
Όπως τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, η επιτυχής ολοκλήρωση της αύξησης κεφαλαίου θα αποτελέσει το σημείο εκκίνησης για τους σχεδιασμούς της διοίκησης, η οποία έχει επικεντρώσει τις προσπάθειές της στην αύξηση έχοντας τη στήριξη του ΤΣΜΕΔΕ, που είναι ο βασικός μέτοχος, των υπόλοιπων μετόχων και τη βοήθεια των διεθνών οίκων-συμβούλων.
Η αύξηση κεφαλαίου εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο από τη γενική συνέλευση και καθώς δεν είχαν ευοδωθεί οι προσπάθειες για εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή, αποφασίστηκε να καλυφθεί από το ΤΣΜΕΔΕ, ενώ θα «έτρεχε» η διαδικασία εκ νέου ώστε να υπάρξει συμφωνία με επενδυτή, ο οποίος δεν θα καταβάλει απλώς κεφάλαια, αλλά θα πλαισιώσει το ΤΣΜΕΔΕ, δίνοντας τεχνογνωσία για την ανάπτυξη της Attica Bank.
Δύσκολη συγκυρία
Η εκκρεμότητα της Πανελλήνιας χρόνιζε, σε μια κακή μάλιστα συγκυρία για την προσέλκυση κεφαλαίων, αφού και οι μέτοχοί της, οι συνεταιριστικές τράπεζες, πάσχιζαν να βρουν οι ίδιες κεφάλαια για τις αναγκαίες αυξήσεις κεφαλαίου.
Η τρέχουσα περίοδος, της πιεσμένης ρευστότητας, της μείωσης καταθέσεων και της εξάρτησης από τον ELA, έφερε στο προσκήνιο το πρόβλημα που επιλύεται τελικώς με τρόπο που διασφαλίζονται οι καταθέσεις και οι εργαζόμενοι.
