Από την έντυπη έκδοση
Της Ανθής Αγγελοπούλου
[email protected]
Ένας σχεδόν εξαετής επενδυτικός κύκλος της ελληνικής και πολυεθνικής φαρμακοβιομηχανίας ύψους 1,452 δισ. ευρώ (εξαιρουμένης της μεγάλης επένδυσης της Pfizer στη Θεσσαλονίκη) θα ολοκληρωθεί το 2024, αυξάνοντας τα νέα εργοστάσια φαρμάκου σε 52 στη χώρα μας, τις παραγωγικές μονάδες σε 100, τις γραμμές παραγωγής σε 254 και τα ερευνητικά κέντρα σε 40.
Το επενδυτικό πρόγραμμα έχει ξεκινήσει από το 2ο εξάμηνο του 2019 με την ελληνική φαρμακοβιομηχανία μέχρι τα τέλη του 2020 να έχει δώσει 222 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του R&D) και τις πολυεθνικές 70 εκατ. ευρώ. Για τα επόμενα 4 έτη δηλαδή την περίοδο 2021 – 2024 η ελληνική φαρμακοβιομηχανία θα επενδύσει σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό 340 εκατ. ευρώ συν άλλα 270 εκατ. για τον τομέα R&D (σύνολο δηλαδή 610 εκατ. ευρώ), ενώ 550 εκατ. ευρώ θα επενδυθούν από πολυεθνικές.
Τις νέες επενδύσεις για τα επόμενα 4 χρόνια ανακοίνωσαν χθες οι εκπρόσωποι της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), χαρακτηρίζοντας ως αναπτυξιακό clawback τον συμψηφισμό που νομοθέτησε η κυβέρνηση, καθώς, όπως είπαν, θα επιτρέπει στις εταιρείες να κοιτάξουν πλέον μπροστά και να επενδύσουν περαιτέρω στη χώρα.
Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της ΠΕΦ Θεόδωρος Τρύφων και ο αντιπρόεδρος της ένωσης Δημήτρης Δέμος ανακοίνωσαν τη δημιουργία 12 νέων εργοστασίων, 29 νέων μονάδων παραγωγής και 17 νέων ερευνητικών τμημάτων στη χώρα που έρχονται να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα, ύψους 600 εκατ. ευρώ για την επόμενη τετραετία, με πολλαπλασιαστική αξία για την ελληνική οικονομία, τα δημόσια έσοδα και το ΑΕΠ καθώς και τη δημιουργία 2.000 θέσεων εργασίας. Οι επενδύσεις της κάθε εταιρείας, όπως είπαν, αφορούν την εξειδίκευση που έχει η καθεμία στον τομέα της, ενώ το 50% της επένδυσης θα πρέπει να είναι από ίδια κεφάλαια αν θέλουν να είναι βιώσιμη η επένδυσή τους. Ωστόσο, ο κ. Τρύφων συμπλήρωσε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από τις τράπεζες για να χρηματοδοτήσουν ένα κομμάτι αυτών των επενδύσεων.
Για κάθε 1 εκατ. ευρώ επένδυσης στον τομέα
Σύμφωνα με τον κ. Τρύφων, μελέτη του ΙΟΒΕ που έγινε το 2020, δείχνει ότι για κάθε 1 εκατ. ευρώ που επενδύεται για τη δημιουργία νέων παραγωγικών μονάδων, η ανταποδοτικότητα της επένδυσης αγγίζει το 86%, δημιουργούνται 20 νέες θέσεις εργασίας, ενώ η αύξηση των εσόδων του Δημοσίου αντιστοιχεί στο 22,5% της επενδυτικής δαπάνης. Επίσης, σημαντική είναι η πολλαπλασιαστική επίδραση της λειτουργίας των νέων μονάδων, με τη συνολική συμβολή τους στο ΑΕΠ να αντιστοιχεί στο 129% της επενδυτικής δαπάνης.
Όπως εξήγησε ο κ. Τρύφων μέχρι σήμερα η υποδομή στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία που υπήρχε ήταν ουσιαστικά παγωμένη αφού το clawback είχε φτάσει στο 40%. Ο συμψηφισμός του clawback, όμως, με επενδύσεις μόνο για β΄ εξάμηνο του 2019, οδήγησε σε 36 νέες επενδύσεις ύψους 80 εκατ.
Χάθηκαν 5,3 δισ. επενδύσεων
Ο αντιπρόεδρος της ΠΕΦ, Δημήτρης Δέμος συμπλήρωσε πως από το 2010 μέχρι σήμερα το clawback αγγίζει τα 5,3 δισ. ευρώ και αυτά ήταν χρήματα που θα μπορούσαν να επενδυθούν σε προγράμματα με πολλαπλασιαστική αξία για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Παρ’ όλα αυτά η Ελλάδα δεν αποβιομηχανοποιήθηκε όπως άλλες ευρωπαϊκές χώρες και αυτό φάνηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας όπου η έλλειψη φαρμάκων και υλικών έγινε αισθητή σε πολλές μεγάλες οικονομικά χώρες της Ευρώπης αλλά όχι στη χώρα μας. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Δέμος, «είμαστε σε κομβικό σημείο για τη λήψη αποφάσεων για το μέλλον της Ευρώπης προκειμένου να δούμε πώς θα προχωρήσουμε μπροστά καθώς τα τελευταία έτη οι κυβερνήσεις είχαν εστιάσει στα κόστη των φαρμάκων με αποτέλεσμα οι χώρες-μέλη να οδηγηθούν σε αποβιομηχανοποίηση με μεταφορά της παραγωγής τους σε Ασία. Όμως η Ελλάδα άντεξε, γιατί άντεξαν οι ελληνικές βιομηχανίες στα 10 χρόνια ύφεσης που πέρασαν
Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα 45 με 46 εταιρείες θα καταθέσουν στην κυβέρνηση αναλυτικό φάκελο μέχρι τα τέλη Μαρτίου με το τι επενδύσεις θα γίνουν στη χώρα τα επόμενα 4 έτη.
Τα παραγωγικά σχέδια των εταιρειών
Για παράδειγμα, η Αdelco ετοιμάζει νέα γραμμή παραγωγής στο Μοσχάτο, η Βennett νέο εργοστάσιο φαρμάκων στη Μεταμόρφωση και τμήμα έρευνας και ανάπτυξης, η ΒΙΑΝΕΞ επέκταση του πρώτου εργοστασίου, αναβάθμιση του μηχανολογικού εξοπλισμού της και νέο ερευνητικό κέντρο στην Πάτρα, ο ΒΙΟΚΟΣΜΟΣ νέο εργοστάσιο παραγωγής ραδιοφαρμάκων στη Χαλκιδική, η Boehringer Ingelheim επέκταση του εργοστασίου στο Κορωπί, η Demo επέκταση της παραγωγής της και εκσυγχρονισμό του εργοστασίου φαρμάκων στο Κρυονέρι, 4 νέα εργοστάσια παραγωγής στην Τρίπολη, ένα κέντρο έρευνας και ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη και ένα κέντρο βιοτεχνολογίας στην Αθήνα, η Elpen νέο εργοστάσιο παραγωγής στην Κερατέα, νέο εργοστάσιο φαρμάκων στο Κορωπί, νέο κέντρο έρευνας στα Σπάτα και κέντρο εκπαίδευσης στα Σπάτα και επέκταση και εκσυγχρονισμό του εργοστασίου φαρμάκων στο Πικέρμι, η IASIS εξοπλισμό του νέου εργοστασίου φαρμάκων στο Κορωπί, η Opus Materia επέκταση του προγράμματος έρευνας και ανάπτυξης Ariadne, η Pharmathen επέκταση των μονάδων της στις Σάπες Κομοτηνής, η Pharmazac νέο εργοστάσιο στην Κερατέα και νέο εργοστάσιο παραγωγής ραδιοφαρμάκων στη Λαμία, η Rafarm νέο κέντρο έρευνας και ανάπτυξης στην Παιανία και επέκταση του εργοστασίου φαρμάκων στην ίδια περιοχή, η Syn Innovation νέο εργοστάσιο παραγωγής ραδιοφαρμάκων στην Κόρινθο κ.λπ.
«Αξίζει τη στήριξη»
Ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης επεσήμανε ότι η εγχώρια βιομηχανία φαρμάκου κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο για την επάρκεια της χώρας σε φάρμακα και είναι ένας κλάδος που αξίζει να στηρίξει η κυβέρνηση, γι’ αυτό σε συνεργασία με τον υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια και τον αν. υπουργό Οικονομικών Θόδωρο Σκυλακάκη πέρασαν στη Βουλή μέτρα επενδυτικά και αναμένουν, όπως είπε, την έγκριση από το Ταμείο Ανάκαμψης για να προχωρήσουν σε νέα προγραμματική συμφωνία με όλη τη φαρμακοβιομηχανία.