Skip to main content

Πώς μικρά ψάρια αψηφούν καταρράκτες

Για πρώτη φορά ερευνητές μελέτησαν την εντυπωσιακή ικανότητα ενός είδους γοβιού να σκαρφαλώνει σε καταρράκτες ύψους άνω των 90 μέτρων.

Ο λόγος για το Sicyopterus stimpsoni, ένα ψάρι που ζει στη Χαβάη και το οποίο καταφέρνει να αψηφά τα ορμητικά νερά των καταρρακτών με τον ίδιο μηχανισμό που χρησιμοποιεί για να τρέφεται, ένα συνδυασμό εκμυζητών στο στόμα και στην κοιλιά.

Το φυτοφάγο ψάρι, το μήκος του οποίου φθάνει τα 18 εκατοστά, είναι γνωστό στη Χαβάη με την ονομασία o’ opu nopili και αποτελεί πρώτης τάξεως λιχουδιά, ιδιαίτερα αγαπητή στους ιερωμένους.

Παρότι πολλοί τύποι γοβιών μπορούν να αναρριχώνται σε καταρράκτες με τη βοήθεια ενός εκμυζητή στην κοιλιά τους, που σχηματίζεται με τη συγχώνευση των πυελικών πτερυγίων, το S. stimpsoni χρησιμοποιεί ένα δεύτερο εκμυζητή, ο οποίος αναπτύσσεται όταν το στόμα του ψαριού μετακινείται από το σύνηθες σημείο του στο… κάτω μέρος του σώματός τους, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ενηλικίωσής του.

«Θεωρήσαμε εκπληκτικό το γεγονός ότι η ακραία συμπεριφορά αυτών των ψαριών, που σκαρφαλώνουν σε καταρράκτες με το στόμα τους, μπορεί να αναπτύχθηκε μέσω της εξέλιξης από μια βασική συμπεριφορά, όπως είναι η σίτιση», αναφέρει σε ανακοίνωση ο Ρίτσαρντ Μπλομπ από το Πανεπιστήμιο Κλέμσον της Νότιας Καρολίνας, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Το πρώτο βήμα στη μελέτη μας ήταν να διαπιστώσουμε κατά πόσο οι δύο συμπεριφορές [σίτισης και αναρρίχησης] είναι τόσο όμοιες όσο δείχνουν.»

Οι ερευνητές αιχμαλώτισαν γοβιούς και τους κινηματογράφησαν να τρέφονται με φύκια και να αναρριχώνται. Παρατήρησαν ότι, πράγματι, οι κινήσεις που κάνουν τα ψάρια για να τραφούν και για να σκαρφαλώσουν είναι πανομοιότυπες. Παρότι δεν είναι σε θέση να πουν με βεβαιότητα ποια από τις δύο λειτουργίες εξυπηρετούσε η ανάπτυξη της συγκεκριμένης ικανότητας, εμφανίζονται πεπεισμένοι ότι τα C. stimpsoni χρησιμοποιούν τον ίδιο μυ για να εκτελέσουν δύο εντελώς διαφορετικές εργασίες.

Τα αποτελέσματα της μελέτης του Μπλομπ και των συναδέλφων του παρουσιάζονται στην επιθεώρηση PLoS ONE.