Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Σε σκόπελο που επιβάλλει τη συνέχιση των επίμονων διαπραγματεύσεων φαίνεται να έχει σκοντάψει το σχέδιο νόμου για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που θα κατατεθεί στη Βουλή πιθανότατα στα μέσα Απριλίου.
Δημόσιο και θεσμοί «απλώνουν» και «μαζεύουν» την επιχειρηματολογία τους, η οποία δεν είναι αρκετή να μεταπειστεί κάποια από τις δύο πλευρές ώστε να αλλάξει στην ουσία του το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Η άλλη εβδομάδα κρίνεται σημαντική για την κατάθεση του νομοσχεδίου εντός του επόμενου μήνα.
Το veto του Ταμείου
Πιο συγκεκριμένα, το τρέχον θεσμικό πλαίσιο προβλέπει πως το Ταμείο διαθέτει το απόλυτο veto στις αποφάσεις των τραπεζών, είτε κατέχει το 70% των μετοχών μιας τράπεζας είτε μόνον το 1% αυτής.
Πρόκειται για τα λεγόμενα ειδικά δικαιώματα που το μεν Δημόσιο επιθυμεί να πάψουν να υπάρχουν, οι δε θεσμοί θεωρούν πως καλώς υπάρχουν, μια και το Ταμείο ήταν αυτό που έσωσε τις τράπεζες όταν εκείνες το είχαν ανάγκη.
Επειδή όμως η εποχή είναι πια διαφορετική, θεωρείται, κατά τα στελέχη της αγοράς, λάθος οι τράπεζες να συνεχίσουν να λειτουργούν σε ένα καθεστώς με χαρακτηριστικά «αποικιοκρατικά». Σύμφωνα με τη θέση του Ελληνικού Δημοσίου δεν πρέπει ένας μέτοχος τόσο μικρού ποσοστού να έχει δικαιώματα veto, διότι κάτι τέτοιο απομακρύνει την επενδυτική βιομηχανία από τον κλάδο και τη δυνατότητα μιας πραγματικής και ουσιαστικής πλήρους ιδιωτικοποίησης των ελληνικών τραπεζών.
Και επειδή αυτό χτυπάει και πάνω στο ίδιο το ΤΧΣ, που πρέπει να ρευστοποιήσει σταδιακά τα ποσοστά που κατέχει στις τράπεζες, κύκλοι της αγοράς που γνωρίζουν από τέτοιου τύπου διαπραγματεύσεις εκτιμούν πως η λύση θα βρεθεί περίπου στη μέση, δηλαδή θα ισχύσει μια αυξημένη αναλογικότητα σε ό,τι αφορά τα προνόμια και τα δικαιώματα του Ταμείου.
Το fit and proper
Το δεύτερο και ουσιαστικό, ωστόσο, θέμα που αποτελεί «αγκάθι» στις διαπραγματεύσεις για το νέο θεσμικό πλαίσιο αφορά το fit and proper που θα ζητείται εφεξής από τα στελέχη των τραπεζών.
Το Ελληνικό Δημόσιο επιθυμεί, και σωστά, να ισχύσει για την Ελλάδα ό,τι ισχύει και για την υπόλοιπη Ευρώπη στο θέμα αυτό, καθώς δεν μπορεί η χώρα μας να διαφέρει σε έναν τομέα έναντι των όσων προβλέπονται για τις ευρωπαϊκές τράπεζες από το θεσμικό πλαίσιο που η ίδια η ΕΚΤ έχει καταρτίσει. Εντούτοις, οι θεσμοί στο σύνολό τους δεν βλέπουν με καλό μάτι αυτήν την αλλαγή και επιμένουν στις αυξημένες προϋποθέσεις του «ελληνικού fit and proper», που εμπεριέχουν και μια ενισχυμένη μεροληψία από το πρόσφατο οικονομικό παρελθόν της χώρας (μνημόνια). Με τον τρόπο αυτό οι ελληνικές τράπεζες οδηγούνται κατά κανόνα σε περιορισμένες επιλογές στελεχών, που τους οδηγούν να προσλαμβάνουν ξένους αντί για Έλληνες σε ό,τι αφορά τη στελέχωση των διοικητικών τους συμβουλίων. Και το πρόβλημα ασφαλώς δεν βρίσκεται στην υπηκοότητα, αλλά στο γεγονός πως συχνά τα Δ.Σ. των ελληνικών τραπεζών στελεχώνονται με πρόσωπα που βρίσκονται στη σύνταξη χωρίς καμιά επαφή με τη σύγχρονη τραπεζική πραγματικότητα, που πολύ λίγα μπορούν να προσφέρουν στις ελληνικές τράπεζες.
Κατάθεση στη Βουλή
Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών που μετέχουν στις διαπραγματεύσεις θεωρούν πως αν σε ό,τι αφορά την πρώτη διαφορά η λύση θα βρεθεί κάπου στη μέση, σε ό,τι αφορά όμως το fit and proper οι θεσμοί προς το παρόν τουλάχιστον δεν δείχνουν καμία τάση υποχώρησης. Σημειώνεται ότι το ελπιδοφόρο σενάριο θέλει το σχετικό σχέδιο νόμου να κατατεθεί στη Βουλή στα μέσα Απριλίου. Η εκδοχή ωστόσο αυτή δεν συγκεντρώνει και τις περισσότερες πιθανότητες
