Skip to main content

Ποιοι θα είναι οι βασικότεροι παίκτες της διεθνούς πολιτικής σκακιέρας το 2020

Brexit, παραπομπή του Αμερικανού προέδρου σε δίκη, διαδηλώσεις σε δεκάδες γωνιές του πλανήτη, εκλογές. Η πόλωση και ο διχασμός αναμφισβήτητα σημάδεψαν τη δεκαετία που φεύγει. Κάθε ιστορία έχει και τους πρωταγωνιστές της. Κάποιοι θα παραμείνουν για να συνεχίσουν το έργο τους και να γράψουν τη δική τους σελίδα – όποια και αν είναι αυτή. Άλλοι θα κάνουν το ντεμπούτο τους στα πολιτικά πράγματα. Ποιοι θα (ξανα)απασχολήσουν το 2020 τη διεθνή επικαιρότητα;

Ντόναλντ Τραμπ, Μπόρις Τζόνσον

Η νέα χρονιά θα ανοίξει με δύο σημαντικά γεγονότα. Και στα δύο, τον κεντρικό ρόλο κρατούν δύο άνθρωποι που δίνουν καθημερινά τροφή στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου και που σε γενικές γραμμές μοιάζουν ταιριαστοί. Ο ένας, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, θα αναλάβει να κατεβάσει τη χώρα του από το τρένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 31 Ιανουαρίου. Ο δευτέρος, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, θα κληθεί στην αυγή του νέου έτους να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να αποδείξει – με το βλέμμα στις εκλογές του Νοεμβρίου – ότι δεν καταχράστηκε την εξουσία του προσβλέποντας στο προσωπικό πολιτικό όφελος.

Ο Ιανουάριος ωστόσο δεν είναι ο μοναδικός δύσκολος μήνας για τους δύο ηγέτες. Για την ακρίβεια, τα δύσκολα για τον Μπόρις Τζόνσον θα αρχίσουν μετά το το Brexit, οπότε θα κληθεί να διπαργματευτεί έως το τέλος του έτους τη σχέση της χώρας του με την Ένωση. Ο Ντόναλντ Τραμπ πάλι, εφόσον δεν απομακρυνθεί από το αξίωμά του – μάλλον απίθανο – θα συνεχίσει τη δική του μάχη με τους Δημοκρατικούς, η οποία θα κορυφωθεί στις προεδρικές εκλογές.

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν

Την 1η Δεκεμβρίου του 2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άλλαξε χέρια. Μετά τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, επικεφαλής της Κομισιόν ανέλαβε για πρώτη φορά μία πολλά υποσχόμενη γυναίκα, η Γερμανίδα πολιτικός της Χριστιανοδημοκρατικής παράταξης (CDU) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η νέα πρόεδρος της Επιτροπής θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις της Ε.Ε. – από τo Brexit έως το μεταστευτικό. Ψηφιακές υποδομές, καινοτομία, εκσυγχρονισμός της αγροτικής παραγωγής, πράσινη οικονομία και κυρίως ανάκτηση της εμπιστοσύνης στους ευρωπαϊκούς θεσμούς είναι μερικές από τις προτεραιότητες που έχει θέσει η ίδια για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Άγκελα Μέρκελ

Η πολιτική καριέρα της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ, της πιο ισχυρής γυναίκας του κόσμου για σχεδόν μια δεκαετία, εισέρχεται στη ζώνη του λυκόφωτος το 2020, το προτελευταίο έτος προτού η τέταρτη και τελευταία θητεία της στην καγκελαρία λήξει το 2021, ενώ το Βερολίνο βρίσκεται αντιμέτωπο με σημαντικές προκλήσεις εξωτερικής πολιτικής.

Αν και η σιδηρά κυρία της Γερμανίας ελπίζει να ολοκληρώσει τη θητεία της, οι πρόσφατες εξελίξεις στη γερμανική πολιτική σκηνή θα μπορούσαν ενδεχομένως να επισπεύσουν την αναχώρησή της.

Το μεγαλύτερο ερώτημα μετά την εκλογή του Νόρμπερτ Βάλτερ- Μπόργιανς και της Σάσκια Έσκεν στην ηγεσία των Σοσιαλδημοκρατών της Γερμανίας (SPD) ήταν εάν θα απέσυραν το κόμμα από τον μεγάλο συνασπισμό, πυροδοτώντας ίσως ένα προώρο φινάλε στην τελευταία θητεία της Άγκελα Μέρκελ, αλλά και πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.

Το πιθανότερο είναι πως ο μεγάλος συνασπισμός θα πάρει παράταση ζωής τουλάχιστον έως την άνοιξη του 2020. Στο μεταξύ όμως, καθώς το χάσμα CDU – SPD βαθαίνει, η άνοδος της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) επιβεβαιώνει ότι κανένα κόμμα δεν θα εξασφαλίσει πλειοψηφία, το οποίο όντως βάζει σε κίνδυνο το μέλλον ενός κεντρώου κυβερνητικού συνασπισμού, ανεξάρτητα από το ποιος ή ποια θα βρίσκεται στην καγκελαρία.

Ελίζαμπεθ Γουόρεν, Τζο Μπάιντεν, Μάικλ Μπλούμπεργκ

Είναι οι τρεις επικρατέστεροι για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος. Ένας από τους τρεις, θα αντιμετωπίσει – δίχως συγκλονιστικού απροόπτου – τον Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές.  

Ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ (επί Μπαράκ Ομπάμα), ο Τζο Μπάιντεν, η γερουσιαστής της Μασαχουσέτης Ελίζαμπεθ Γουόρεν και ο γερουσιαστής του Βερμόντ Μπέρνι Σάντερς αποτελούσαν έως πρόσφατα τους επικρατέστερους για το χρίσμα των Δημοκρατικών. Σύμφωνα με αρκετές πρόσφατες δημοσκοπήσεις ωστόσο, τόσο η Γουόρεν όσο και ο Σάντερς, που αμφότεροι εκπροσωπούν την πιο προοδευτική πτέρυγα του κόμματος, είναι πιθανό να χάσουν την εκλογική μάχη απέναντι στον Τραμπ. 

Αν και ο Μπλούμπεργκ μπήκε αργά σε μία μακρά λίστα υποψηφίων στο Δημοκρατικό Κόμμα, είναι επί του παρόντος ο μοναδικός που κινείται στο κέντρο, όπως ο Τζο Μπάιντεν, η εκστρατεία του οποίου όμως επίσης φαίνεται να εξασθενεί.

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Αποφασισμένος να δηλώσει πάση θυσία την παρουσία του στην ανατολική Μεσόγειο, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να συνεχίσει στον δρόμο που έχει χαράξει τους τελευταίους μήνες.

«Η Τουρκία θα διασφαλίσει την εφαρμογή κάθε πτυχής των μνημονίων συνεργασίας που υπέγραψε με τη νόμιμη κυβέρνηση της Τρίπολης», τόνισε ο ίδιος στο μήνυμά του για το νέο έτος για να υπογραμμίσει ευθύς αμέσως ότι «κανείς δεν μπορεί να μας αποκλείσει από τα δικαιώματά μας στην Ανατολική Μεσόγειο».

Η προκλητική πολιτική της Άγκυρας πηγάζει εν μέρει από τις ανησυχίες της για τους ανταγωνιστές της στην Ανατολική Μεσόγειο, κάποιους παλιούς (Ελλάδα και Κύπρο) και κάποιους νέους (Ισραήλ και Αίγυπτος). Ο Ερντογάν πιστεύει ότι μπορεί να υπονομεύσει αυτόν τον υποτιθέμενο «αντιτουρκικό άξονα» δημιουργώντας προκλήσεις στις θαλάσσιες ζώνες γύρω από τον πιο αδύναμο κρίκο, την Κύπρο, ενώ παράλληλα συνεχίζει την πιο επιθετική εξωτερική πολιτική του στην περιοχή, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την επιχείρηση στη Συρία.

Δεδομένων των ψυχρών ή και εχθρικών σχέσεών της με αυτά τα κράτη και την Κύπρο, η Άγκυρα ανησυχεί για τις στρατηγικές συνεργασίες των τελευταίων ετών, περιλαμβανομένων των κοινών διπλωματικών, ενεργειακών και στρατιωτικών πρωτοβουλιών.

Απέναντι σε αυτό το αναδυόμενο μπλοκ και χωρίς συμμάχους στην περιοχή, η Τουρκία – και ο Ερντογάν – πιθανότατα θα συνεχίσει να διεκδικεί μονομερώς στην Ανατολική Μεσόγειο, προκειμένου αφενός να υπερασπιστεί τα ενεργειακά της συμφέροντα και αφετέρου την ασφάλειά της, έστω και αν η στάση της αυτή επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον.

Βλαντίμιρ Πούτιν

To 2020, ο Βλαντίμιρ Πούτιν κλείνει 20 χρόνια εξουσίας στη Ρωσία. Η προεδρία του ολοκληρώνεται το 2024 και είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα αποχωρήσει έως τότε από την πολιτική σκηνή. Πρώην πράκτορας της KGB, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανέλαβε την εξουσία στις 31 Δεκεμβρίου 1999 και απέδειξε ότι ήρθε για να μείνει.

Αν και παραμένει δημοφιλής στη χώρα του, ο Ρώσος πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος με σωρεία προβλημάτων και ένα αυξανόμενο κίνημα αμφισβήτησης.

Ο ίδιος επικεντρώνεται στη νέα εξωτερική πολτική του στη Μέση Ανατολή στέλνοντας και αυτός το μήνυμα ότι η Ρωσία είναι μία στρατιωτική και διπλωματική δύναμη που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει.

naftemporiki.gr